صندوق جسورانه چیست؟ + مزایا و معایب

صندوق جسورانه یا ‏Venture Capital‏ پل ارتباطی بین سرمایه گذاران و کسب و کارهای نوپا و استارتاپ هاست. در این روش سرمایه گذاران ریسک پذیر با صاحبان ایده های خلاقانه که به دنبال تأمین منابع مالی برای رشد و توسعه هستند، ارتباط برقرار می کنند تا ‏سرمایه ‏مورد نیاز آن ها را تأمین کنند. صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر از یکسو برای استارتاپ ها اهمیت زیادی دارد تا بتوانند ‏سرمایه مورد نیاز برای رشد و توسعه خود را تأمین کنند، از سوی دیگر برای سرمایه گذاران ریسک پذیر هم یک روش عالی برای کسب سود بیشتر است.

با این حال اگرچه این روش سرمایه گذاری ‏با سود بالایی همراه است، اما اگر پروژه شکست بخورد، دارایی سرمایه گذار از بین می رود. حالا سوال این است که صندوق ‏سرمایه گذاری جسورانه چطور تشکیل می شود و چرا برای سرمایه گذاران ریسک پذیر جذابیت زیادی دارد؟ با این آموزش از مجله دونگی ‏‏همراه شوید تا درباره صفر تا صد این صندوق سرمایه گذاری بیشتر صحبت کنیم.‏

فهرست مطالب:

• صندوق جسورانه چیست؟ ‏

• انواع صندوق های جسورانه ‏

• مزایای صندوق جسورانه ‏

• آشنایی با ریسک صندوق جسورانه

• تفاوت صندوق های جسورانه با سایر صندوق ها در چیست؟ ‏

• سرمایه گذاری در صندوق جسورانه در ایران ‏

• سرمایه گذاری در صندوق جسورانه یا کرادفاندینگ ‏

• نتیجه گیری ‏

صندوق جسورانه چیست؟ ‏

با توجه به اینکه تنوع پرتفوی برای سرمایه گذاران اهمیت زیادی دارد و برای مدیریت ریسک به دنبال گزینه های متعدد برای ‏سرمایه گذاری هستند، صندوق سرمایه گذاری جسورانه هم می تواند یکی از انتخاب های آن ها باشد. اگر شما هم سرمایه گذار ‏هستید، قبل از انتخاب این روش، ابتدا باید با تعریف آن آشنا شوید.‏

تعریف صندوق جسورانه ‏

صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر ‏یک روش سرمایه گذاری است که برای حمایت مالی از شرکت ها و استارتاپ های نوپا و ‏پرریسک طراحی شده است. این صندوق  به جای سرمایه گذاری در پروژه های سنتی و کم  ریسک، به سراغ کسب و کارهایی ‏می رود که در مراحل اولیه رشد هستند، اما پتانسیل بسیار بالایی برای توسعه بیشتر دارند. ‏

صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر به سرمایه گذاران این فرصت را می دهد که در پروژه های نوآورانه و آینده دار سرمایه گذاری کنند و در ‏صورت موفقیت پروژه ها، سود بالایی به دست آورند. البته این نوع سرمایه گذاری با ریسک زیادی همراه است و امکان شکست ‏استارتاپ ها نیز وجود دارد.‏

صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر چیست؟ ‏

اگرچه برخی معتقدند که صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر با روش سرمایه گذاری جسورانه تفاوت دارند، اما در واقع به یک ‏معنا هستند. خطرپذیر و جسورانه هم دو اصطلاحی هستند که به ریسک پذیری اشاره دارند. بنابراین صندوق سرمایه گذاری ‏خطرپذیر هم روشی است که برای کسب و کارهای نوپا کاربرد دارد. ‏

البته در این روش اگر استارتاپ به موفقیت برسد، سرمایه گذاران نیز به سود بالایی دست پیدا می کنند. از آنجا که این روش ‏برای مشاغلی است که در ابتدای مرحله رشد قرار دارند، سرمایه گذاری روی آن ها با ریسک بالایی همراه است و به همین دلیل ‏به آن ها صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر گفته می شود. ‏

آنچه این صندوق ها را از سایر روش های سرمایه گذاری متمایز می کند، تمرکز آن ها بر ایده های نوآورانه و کسب و کارهای جدید ‏است. این شرکت های نوپا هنوز به سوددهی نرسیده اند و نمی توان در مورد موفقیت آن ها در آینده پیش بینی انجام داد. اما اگر ‏موفق شوند، می توانند به شرکت های بزرگ و موفق آینده تبدیل شوند و مشخص است که سرمایه گذاران هم به سود بالایی ‏می رسند. ‏

تاریخچه صندوق های جسورانه ‏

محل تولد این صندوق ها را نه در ایران بلکه باید در کشورهایی همچون ایالات متحده جستجو کنیم. به طوری که در دهه ‏‏1940 برای اولین بار در سال 1946 شرکت خطرپذیری به نام ‏American Research and Development Corporation (ARDC)‎‏ ‏ایجاد شد. هدف از ایجاد این شرکت، حمایت مالی از سربازان بازگشته از جنگ جهانی دوم بود.‏

یکی از موفق ترین شرکت هایی که سرمایه مورد نیاز آن با کمک صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر ‏تأمین شد، یک شرکت با نام Digital Equipment Corporation (DEC) بود که در دهه 1960 شکل گرفت و بعدها به یکی از غول های فناوری تبدیل شد.‏

دلایل رشد و گسترش این صندوق های سرمایه گذاری عبارتند از: ‏

• افزایش نوآوری و فناوری در حوزه هایی مثل کامپیوتر، اینترنت و بیوتکنولوژی

• پتانسیل سود بالا در صورت موفقیت استارتاپ ها

• حمایت دولت ها و دانشگاه ها در برخی کشورها

این صندوق های سرمایه گذاری در حال حاضر نقش کلیدی در رشد نوآوری، کارآفرینی و ایجاد شغل ایفا می کنند. به طوری که ‏شرکت های بزرگی مانند گوگل، فیسبوک، آمازون، اوبر و ‏Airbnb‏ در مراحل اولیه با کمک همین صندوق ها تأمین مالی شده اند. ‏

نحوه عملکرد صندوق جسورانه ‏

برای بررسی نحوه فعالیت صندوق سرمایه گذاری جسورانه ‏باید به تلاش آن برای تأمین سرمایه مورد نیاز استارتاپ ها و نحوه ‏تشکیل آن ها بپردازیم.‏

سرمایه گذاری در استارتاپ ها با صندوق جسورانه ‏

این صندوق های سرمایه گذاری در همان قدم اول با هدف سرمایه گذاری در استارتاپ ها و کسب وکارهای نوپا تأسیس می شوند. ‏به طوری که منابع مالی سرمایه گذاران را جمع آوری می کنند. این صندوق های سرمایه گذاری سعی دارند در شرکت هایی ‏سرمایه گذاری کنند که پتانسیل رشد بالایی دارند. بنابراین از کسب و کارهایی حمایت می کنند که در مراحل اولیه فعالیت خود ‏هستند و نمی توانند از بانک ها یا موسسات مالی اعتباری دریافت کنند.‏ در نهایت این صندوق ها با تأمین مالی کسب و کارهای نوپا، در سهام آن ها شریک می شوند. ‏

برای مثال یک استارتاپ در حوزه فناوری سلامت با ایده ای نوآورانه را تصور کنید که سرمایه کافی برای توسعه محصول ندارد. در ‏این میان یک صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر بعد از بررسی، 5 میلیارد تومان در این استارتاپ سرمایه گذاری می کند و در ازای ‏آن 20٪ از سهام آن را دریافت می کند.‏

حالا اگر این استارتاپ در آینده رشد کند و ارزش سهام آن به 100 میلیارد تومان برسد، سهم صندوق جسورانه هم متناسب با ‏آن رشد می کند و صندوق به سود بالایی می رسد.‏

نحوه تأسیس صندوق جسورانه ‏

برای تشکیل یک صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر ‏مراحل قانونی، ساختاری و اجرایی مشخصی طی می شود. به طور کلی نحوه ‏تاسیس این صندوق ها عبارت است از:‏

مرحله اول - تعیین ساختار حقوقی و مؤسسین

در ابتدا باید ساختار حقوقی و مدیر این شرکت مشخص شود. ناگفته نماند که مدیر صندوق باید یک شخص حقوقی متخصص ‏و باتجربه باشد و انتخاب و تایید آن توسط مجمع مؤسس و سازمان بورس انجام شود.‏

مرحله دوم - تدوین اساسنامه و امیدنامه

در قدم بعدی باید طرح اساسنامه و امیدنامه صندوق در مجمع موسس تنظیم و تایید شود.‏

مرحله سوم – دریافت مجوزهای قانونی

در سومین مرحله باید برای این صندوق مجوز موافقت اصولی از سازمان بورس دریافت شود. برای دریافت این مجوز باید ‏مدارک هویتی، اساسنامه، اطلاعات حرفه ای اعضا و سوابق برای سازمان بورس ارسال شود.‏ سازمان بورس هم بعد از بررسی درخواست و مدارک، مجوز پذیره نویسی واحدهای سرمایه گذاری را صادر می کند. در نهایت ‏مدیران صندوق جسورانه طی 3 ماه از صدور مجوز فرصت دارند تا برای ثبت صندوق نزد مرجع ثبت شرکت ها اقدام کنند. ‏

ترکیب دارایی های صندوق سرمایه گذاری جسورانه‏

این صندوق ها برای مدیریت ریسک به سراغ مشاغل و کسب و کارهایی می روند که شانس موفقیت آن ها بسیار بالاست. با این ‏حال ترکیبی از استارتاپ های کم ریسک و پریسک را انتخاب می کنند. این ترکیب دارایی ها به کاهش ریسک کلی پرتفوی ‏کمک می کنند و سرمایه گذاران حق انتخاب بیشتری دارند. ‏به طور کلی سرمایه گذاری در این صندوق ها به شکل زیر تقسیم بندی شده است:‏

• سرمایه گذاری در شرکت های نوپا و استارتاپ ها: 50–60٪ دارایی صندوق معمولاً در سهام شرکت های جوان با پتانسیل رشد ‏بالا اختصاص پیدا می کند. البته این شرکت ها هنوز سودآور نیستند اما در صورت موفقیت، ارزش سهام آن ها به طور چشمگیری ‏افزایش می یابد.‏

• سرمایه گذاری در اوراق با درآمد ثابت و سپرده بانکی: بخش باقیمانده دارایی صندوق که حدود 40–50٪ است، در ابزارهای ‏کم ریسک مانند سپرده های بانکی، اوراق مشارکت یا مشابه آن سرمایه گذاری می شود.‏

این ترکیب باعث می شود که اگر یکی از استارتاپ ها شکست خورد، هنوز یک بخش پایدار از دارایی ها حفظ شود و کل سرمایه ‏از بین نرود.‏

انواع صندوق های جسورانه ‏

صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر از نظر مراحل رشد دسته بندی شده اند که در ادامه به آن ها پرداخته ایم.‏

صندوق جسورانه در مراحل مختلف رشد ‏

صندوق های سرمایه گذاری جسورانه انواع مختلفی دارند که بر اساس مرحله رشد استارتاپ ها تقسیم می شوند. هر مرحله ‏اهداف، میزان سرمایه و نوع سرمایه گذار متفاوتی دارد که عبارتند از:‏

• سرمایه بذری: در این مرحله صندوق ها در ابتدایی ترین مرحله تأمین مالی و اعتبارسنجی ایده و ساخت اولین نمونه قرار دارند. ‏

• سرمایه گذاری اولیه: در این مرحله هدف صندوق جذب سرمایه گذاران اولیه برای ایجاد ساختار عملیاتی است.‏

• سرمایه گذاری رشد اولیه: سومین مرحله صندوق سرمایه گذاری بر روی کسب و کارهایی است که در رشد اولیه قرار دارند. این ‏مرحله با هدف ورود به بازارهای جدید انجام می شود. ‏

• آماده سازی استارتاپ برای عرضه: در آخرین مرحله هدف صندوق آماده سازی استارتاپ برای عرضه عمومی، تثبیت ساختار ‏مالی و تأمین سرمایه مورد نیاز است. ‏

مزایای صندوق جسورانه ‏

با توجه به بازدهی بالای سرمایه گذاری جسورانه احتمالا شما هم به فکر کسب سود از این روش هستید. پس بهتر است با ‏مزایای سرمایه گذاری در این صندوق بیشتر آشنا شوید.‏

مزایای صندوق جسورانه برای سرمایه گذاران ‏

اولین گروهی که به مزیت های این صندوق های سرمایه گذاری فکر می کنند، سرمایه گذاران هستند. مهم ترین مزایای صندوق های ‏خطرپذیر برای این گروه عبارتند از:‏

• بازدهی بالای سرمایه گذاری و احتمال دستیابی به سود چند برابری

• دسترسی به فرصت های سرمایه گذاری منحصربه فرد

• تنوع بخشی به سبد سرمایه گذاری

• بهره مند شدن از تخصص و منابع صندوق

• مشارکت در توسعه نوآوری و فناوری کسب و کارهای نوپا

• امکان سرمایه گذاری با مبالغ کم

مزایای صندوق جسورانه برای استارتاپ ها ‏

در سوی دیگر این صندوق ها، کسب و کارهای نوپا یا همان استارتاپ ها قرار دارند. مهم ترین مزایای این صندوق ها عبارتند از:‏

• ‏ دسترسی آسان به سرمایه قابل توجه برخلاف مراحل دشوار دریافت وام های بانکی

• دریافت تجربه و راهنمایی حرفه ای

• امکان شبکه سازی و ارتباطات استراتژیک

• جذب مشتری، تیم و سرمایه گذار ‏

• امکان رشد سریع و مقیاس پذیری

• تقسیم ریسک و پشتیبانی بلندمدت

• دسترسی به منابع و خدمات تکمیلی

آشنایی با ریسک صندوق جسورانه

با همه این مزیت هایی که به آن ها اشاره کردیم، سرمایه گذاری بر روی این صندوق ها با معایبی نیز همراه است که در ادامه به ‏آن ها می پردازیم.‏

ریسک های سرمایه گذاری در صندوق جسورانه ‏

مهم ترین ریسک های سرمایه گذاری در این صندوق ها عبارتند از:‏

• ریسک بالای شکست استارتاپ ها: درصد زیادی از استارتاپ های حمایت شده توسط صندوق جسورانه ‏موفق نمی شوند.‏

• ‏ نقدشوندگی پایین: از آنجا که سرمایه گذاری در این صندوق ها به صورت بلندمدت و با دوره های قفل طولانی مدت انجام می شود، ‏بنابراین سرمایه گذاران نمی توانند تا مدت ها سرمایه خود را نقد کنند یا از صندوق خارج شوند.‏

• نبود تضمین بازده: سرمایه  گذاری خطرپذیر هیچ تضمینی برای بازگشت سرمایه یا سود ندارد.‏

• ریسک های عملیاتی و مدیریتی: عملکرد ضعیف تیم مدیریتی، مشکلات در توسعه محصول یا عدم توانایی می تواند منجر به ‏شکست استارتاپ ها شود.‏

• ریسک های بازار و اقتصادی: تغییرات در شرایط اقتصادی، نوسانات بازار یا تغییرات در رفتار مصرف کنندگان بر عملکرد ‏استارتاپ ها تاثیر منفی دارد.‏

• ریسک های قانونی و نظارتی: استارتاپ ها گاهی با چالش هایی در زمینه رعایت مقررات قانونی و نظارتی مواجه می شوند که ‏می تواند منجر به خسارات مالی یا آسیب به شهرت شرکت شود.‏

نحوه کاهش ریسک های صندوق جسورانه ‏

سرمایه گذاری جسورانه با وجود پتانسیل بازدهی بالا، با ریسک های قابل توجهی همراه است. با این حال، با در نظر گرفتن چند ‏راه حل مناسب می توانید این ریسک ها را کاهش دهید.‏

تنوع دادن به پرتفوی صندوق

یکی از روش های مؤثر در کاهش ریسک، تنوع بخشی به پرتفوی سرمایه گذاری است. به همین دلیل صندوق های جسورانه سعی ‏می کنند با سرمایه گذاری در چندین استارتاپ در صنایع و حوزه های مختلف، ریسک را به حداقل برسانند. برای مثال، صندوق جسورانه فیروزه از سرمایه گذاری در بیش از 30٪ منابع خود در یک شرکت خاص خودداری می کند و در صورت نیاز به حجم ‏بالای سرمایه گذار، سرمایه گذاری را با همراهی صندوق ها و سرمایه گذاران دیگر به شکل سندیکایی انجام می دهد.‏

تحلیل دقیق استارتاپ ها و تیم های مدیریتی

یکی دیگر از روش های مدیریت ریسک در صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر بررسی دقیق مدل کسب وکار، تیم مدیریتی، بازار ‏هدف و پتانسیل رشد استارتاپ هاست. به هر حال مدیران با تجربه و تیم های مدیریتی قوی می توانند نقش مهمی در موفقیت ‏استارتاپ ها ایفا کنند.‏

انتخاب صندوق های معتبر و با سابقه

سومین راهکار کاهش ریسک در این مدل سرمایه گذاری، انتخاب صندوق های باسابقه و معتبر است؛ زیرا این صندوق ها تیم های ‏حرفه ای و مجرب دارند که می توانند تصمیمات بهتری در انتخاب استارتاپ ها و مدیریت سرمایه گذاری ها اتخاذ کنند.‏

تخصیص مناسب منابع مالی

روش دیگر تخصیص مناسب منابع مالی به استارتاپ ها و در نظر گرفتن میزان ریسک هر سرمایه گذاری است. با این روش ها ‏می توانید ریسک کلی پرتفوی را کاهش دهید. برای مثال، سرمایه گذاری در استارتاپ های با پتانسیل رشد بالا می تواند بازدهی ‏بیشتری داشته باشد، البته در این صورت ریسک آن نیز بیشتر می شود.‏

تفاوت صندوق های جسورانه با سایر صندوق ها در چیست؟ ‏

از آنجا که تعداد صندوق های سرمایه گذاری بسیار زیاد است، قبل از انتخاب باید تفاوت بین آن ها را بدانید تا در سرمایه گذاری ‏دچار اشتباه نشوید. در این رابطه باید به صندوق های خصوصی، صندوق های مشترک و بازار بورس اشاره کنیم که در ادامه به ‏تفاوت های بین آن ها پرداخته ایم.‏

صندوق های جسورانه و صندوق های سرمایه گذاری خصوصی یاPE (Private Equity) ‎

سرمایه گذاری در استارتاپ ها با صندوق جسورانه باید با شناخت کامل انجام شود. در این میان پای صندوق های سرمایه گذاری ‏خصوصی (‏PE‏) نیز به میان می آید که البته با صندوق های خطرپذیر در میزان ریسک، نوع سرمایه گذاری و مراحل ‏سرمایه گذاری تفاوت زیادی دارند. در زیر به تفاوت های هر دو صندوق سرمایه گذاری پرداخته ایم.‏

تفاوت در مرحله سرمایه گذاری

در سرمایه گذاری به روش ‏Venture Capital‏ ‏تمرکز بر روی استارتاپ ها و شرکت های مراحل ابتدایی و رشد اولیه است. در این ‏نوع صندوق، کسب وکارهایی که هنوز سودآور نیستند، اما پتانسیل بالایی برای رشد دارند، مورد هدف قرار می گیرند. ‏اما در صندوق سرمایه گذاری خصوصی، شرکت های تثبیت شده، سودده، بالغ و با درآمد ثابت هدف سرمایه گذاری هستند. البته ‏این کسب و کارها گاهی دارای مشکلات مدیریتی یا ساختاری نیز هستند.‏

تفاوت در میزان سرمایه و اندازه تراکنش

دومین تفاوت بین صندوق جسورانه با صندوق خصوصی در میزان سرمایه است. در صندوق سرمایه گذاری جسورانه سرمایه های ‏جمع آوری شده نسبت به صندوق های خصوصی کمتر است.‏

تفاوت در سطح مالکیت و نفوذ مدیریتی

در صندوق خطرپذیر مالکیت اقلیت بین 20 تا 30 درصد است. ضمن اینکه میزان دخالت آن ها در جزئیات عملکرد شرکت ‏بسیار کمتر است. اما در صندوق سرمایه گذاری خصوصی سرمایه گذاران بیش از 50 درصد از مالکیت شرکت را برعهده دارند و ‏می توانند به طور مستقیم در ساختار مدیریت و عملیات شرکت نیز دخالت داشته باشند.

تفاوت در ریسک و بازده مورد انتظار

میزان ریسک در صندوق های جسورانه بیشتر از صندوق های خصوصی است. با این حال گفته می شود اگر استارتاپ های تحت ‏حمایت صندوق سرمایه گذاری جسورانه موفق شوند، بازدهی چند برابری (بیش از 10 برابر) هم ممکن است. اما صندوق ‏سرمایه گذاری خصوصی ریسک کمتر و ثبات بیشتری دارد. البته سود سالانه آن بین 15 تا 25 درصد است.‏

تفاوت در استراتژی سرمایه گذاری

در روش سرمایه گذاری جسورانه تمرکز بر روی نوآوری، توسعه محصول و نفوذ در بازار است و استراتژی حمایت و رشد به ‏شکل پله ای در نظر گرفته می شود. اما در روش سرمایه گذاری خصوصی از مهندسی مالی و عملیاتی استفاده می شود که در آن ‏بهینه سازی ساختار هزینه و افزایش بهره وری برای افزایش ارزش قبل از فروش اهمیت پیدا می کند.‏

در جدول زیر به طور کامل به تفاوت های بین صندوق خطرپذیر و صندوق سرمایه گذاری خصوصی پرداخته ایم.

تفاوت صندوق های جسورانه با صندوق های مشترک ‏

صندوق های سرمایه گذاری جسورانه و صندوق های سرمایه گذاری مشترک هر دو ابزارهای مالی برای سرمایه گذاری هستند، اما ‏در نوع دارایی ها، سطح ریسک، افق زمانی و ساختار مدیریتی با همدیگر تفاوت های زیادی دارند. ‏

• تفاوت در ترکیب دارایی ها: در صندوق های جسورانه، بیش از 60٪ از دارایی ها در استارتاپ ها سرمایه گذاری می شود، در حالی ‏که در صندوق های مشترک، سرمایه گذاری در دارایی های بالغ و متنوع انجام می شود.‏

• تفاوت در نقدشوندگی: صندوق های خطرپذیر به دلیل سرمایه گذاری در دارایی های غیرنقد، نقدشوندگی پایینی دارند، در حالی ‏که صندوق های مشترک امکان خرید و فروش روزانه واحدهای سرمایه گذاری را نیز فراهم می کنند.‏

• مناسب برای: روش ‏Venture Capital‏ برای سرمایه گذاران ریسک پذیر با افق زمانی بلندمدت پیشنهاد می شود، اما صندوق های ‏مشترک برای سرمایه گذاران با تمایل به ریسک کمتر و نیاز به نقدشوندگی بیشتر مناسب هستند.‏

صندوق جسورانه و سرمایه گذاری در بازار بورس ‏

یکی دیگر از روش های سرمایه گذاری بازار بورس است که می تواند در کنار صندوق سرمایه گذاری جسورانه برای مدیریت ریسک ‏انتخاب شود. البته این دو روش نیز از نظر ماهیت، ریسک، بازدهی و نقدشوندگی با همدیگر متفاوت هستند. مهم ترین ‏تفاوت های سرمایه گذاری در صندوق جسورانه ‏و بازار بورس عبارتند از:‏

• تفاوت در ترکیب دارایی ها: همانطور که در بالاتر هم گفتیم در صندوق های جسورانه، بیش از 60٪ دارایی ها در استارتاپ ها ‏سرمایه گذاری می شود، اما در بازار بورس، سرمایه گذاری در سهام شرکت های بالغ و عمومی انجام می شود.‏

• تفاوت در نقدشوندگی: صندوق های جسورانه به دلیل سرمایه گذاری در دارایی های غیرنقد، نقدشوندگی پایینی دارند، در بازار ‏بورس خرید و فروش سهام روزانه انجام می شود. ‏

• تفاوت در بازدهی و ریسک: سرمایه گذاری در صندوق خطرپذیر بازدهی و ریسک بالایی دارد. اما سرمایه گذاری در بازار بورس با ‏ریسک و بازدهی متوسط همراه است.‏

سرمایه گذاری در صندوق جسورانه در ایران ‏

این روش سرمایه گذاری در ایران برای اولین بار در سال 1390 با رشد استارتاپ ها شکل گرفت. در سال 1395 سازمان بورس و ‏اوراق بهادار با هدف رسمی سازی این فعالیت ها، دستورالعمل تأسیس و فعالیت صندوق های سرمایه گذاری جسورانه را به تصویب ‏رساند. در همان سال هم شاهد شکل گیری صندوق سرمایه گذاری جسورانه "آرمان آتی" بودیم.‏

حالا در کشور ما در حوزه های مختلفی مانند فناوری اطلاعات، سلامت دیجیتال، صنایع خلاق، انرژی های نو و هوش مصنوعی ‏تعداد زیادی صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر تشکیل شده است.‏

وضعیت صندوق های جسورانه در ایران ‏

در سال های اخیر صندوق های سرمایه گذاری جسورانه در ایران رشد قابل توجهی داشته اند. البته همچنان با چالش هایی در ‏مسیر توسعه مواجه هستند. ‏در حال حاضر، صندوق جسورانه بورسی در ایران فعال هستند که مجموع سرمایه آن ها به حدود 1925 میلیارد تومان ‏می رسد. علاوه بر این، حدود 7700 میلیارد تومان درخواست برای تأسیس صندوق های جدید در دست بررسی است.‏

برای مثال باید به صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری اشاره کنیم که با همکاری صندوق های بازنشستگی، صندوق های ‏جسورانه بورسی و سرمایه گذاری خصوصی را ایجاد کرده اند. این صندوق ها با هدف تأمین مالی پروژه های فناورانه و تقویت ‏زیست بوم نوآوری کشور راه اندازی شده اند.‏ از نمونه های موفق این صندوق های سرمایه گذاری باید به صندوق سرمایه گذاری جسورانه فیروزه نیز اشاره کنیم. این صندوق بر ‏روی پروژه های ‏ICT‏ و تجاری سازی دارایی های فکری متمرکز شده است.‏

در زیر می توانید لیست صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر ‏را مطالعه کنید:‏

• فیروزه

• توسعه سریع ‏کارآفرینی ‏ستارگان

• مک تپ

• هولدینگ فاخر

• برسام تک

• صندوق پژوهش ‏و فناوری ‏سلامت ‏تهران

• فاتحان عصر ‏تدبیر

• داوین

• توسعه سریع ‏کارآفرینی ‏ستارگان

• رایان ونچرز

• پارتیان

• شریف وی سی

• ثروت ستارگان

• فاندکو

• آفرینش

• ایران تک لب

• کارایا

• اجوتک

• صندوق زیست ‏فناوری

• فینووا

• مکث هلدینگ

• پیدایش

• حرکت اول

• حصین

• صبا ایده

• اسمارت آپ

• رهنما ونچرز

• برکت

• سرآوا

صندوق های جسورانه در ایران و چالش ها ‏

با همه این توصیفات در ایران این صندوق های سرمایه گذاری خطرپذیر با چالش های زیادی مواجه هستند. مهم ترین ‏چالش های پیش روی صندوق های جسورانه عبارتند از:‏

• نبود نهاد سیاست گذار و قانون گذار واحد برای تنظیم قواعد حوزه این صندوق ها

• محدودیت های قانونی مانند بخش نامه بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و ممانعت از سرمایه گذاری نهادهای مالی در این ‏صندوق ها

• مشکل ارزش گذاری دقیق و منصفانه استارتاپ ها، به ویژه در مراحل اولیه

• فرآیندهای پیچیده اداری و دشواری در تغییر قوانین، روند تأسیس و سایر فعالیت های صندوق

• مشکل در ایجاد یک نهاد واحد برای تنظیم و نظارت بر فعالیت های این صندوق ها

سرمایه گذاری در صندوق جسورانه یا کرادفاندینگ ‏

کرادفاندینگ درست مثل روش سرمایه گذاری جسورانه ‏برای تأمین مالی کسب و کارها ایجاد شده است. با این تفاوت که ‏صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر برای کسب و کارهای نوپا و استارتاپ ها راه اندازی شده است، اما کرادفاندینگ دونگی سرمایه ‏مورد نیاز برای رشد شرکت های متوسط و بزرگ زودبازده را تأمین می کند. بنابراین می توان گفت ریسک سرمایه گذاری در ‏کرادفاندینگ نسبت به روش سرمایه گذاری خطرپذیر کمتر است.‏ در جدول زیر به مقایسه هر دو روش پرداخته ایم.‏

مزایای سرمایه گذاری در دونگی ‏

قبل از هر چیز باید اشاره کنیم که دونگی زیر نظر سبدگردان فیروزه و دارای مجوز با شماره 98/5/108857 از سازمان ‏فرابورس است. به همین دلیل می توان از اعتبار بالای مجموعه دونگی صحبت کرد. مزیت های سرمایه گذاری در کرادفاندینگ ‏دونگی نیز عبارتند از:‏

• کسب سود سالانه بیش از سود سپرده های بانکی

• ریسک کنترل شده سرمایه گذاری

• سرمایه گذاری بر روی کسب و کارهای زودبازده و مشخص بودن بازدهی آن ها

• کسب درآمد دوره ای ثابت

• کمک به رونق مشاغل و کسب و کارها

نتیجه گیری ‏

صندوق جسورانه به عنوان یک روش تأمین سرمایه مورد نیاز استارتاپ ها و کسب و کارهای نوپا از دهه 1390 وارد ایران شده ‏است. این روش در صورت موفقیت پروژه مورد نظر می تواند حتی تا 10 برابر بازدهی داشته باشد. اما در صورت شکست پروژه، ‏سرمایه گذاران دارایی خود را از دست می دهند. این صندوق سرمایه گذاری با وجود سوددهی بالا، ریسک بالایی نیز دارد. ‏

به طور کلی این روش سرمایه گذاری برای افراد ریسک پذیر که به دنبال سرمایه گذاری بلندمدت هستند، مناسب است. با این ‏توصیفات اگر برای سرمایه گذاری به دنبال یک گزینه با ریسک کمتر و سوددهی بالا هستید، کرادفاندینگ دونگی پیشنهاد ‏ماست.  ‏مشاوره سرمایه گذاری را با ما تجربه کنید.