نحوه خرید طلا در بورس چگونه است؟ (مزایا + معایب سرمایه گذاری)

سرمایه گذاری در طلا می‌تواند به اشکال مختلفی انجام شود که از جمله باید به خرید آن در بازار بورس کالا اشاره کنیم. گفته ‏می‌شود این روش به منظور حفظ امنیت و کاهش ریسک سرقت یا مفقود شدن طلا کاربرد زیادی دارد. با این حالا خرید طلا ‏در بورس باید با تسلط به این بازار و داشتن اطلاعات کافی انجام شود. در ادامه این مطلب مجله دونگی قصد داریم به چگونگی ‏خرید طلا در بورس ‏بپردازیم و هر نکته مهمی را که برای ورود به این بازار نیاز دارید، ارائه دهیم. اگر می‌خواهید در مورد نقاط ‏قوت و ضعف سرمایه‌گذاری در طلا از طریق بورس ‏بیشتر بدانید، این مطلب اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار می‌دهد.‏

فهرست مطالب:

• چگونگی خرید طلا در بورس ‏
• روش‌های خرید طلا در بورس ایران ‏
• ساعت معاملات طلا در بورس
• مزایا و چالش‌های خرید طلا در بازار سرمایه ‏ ‏
• خرید طلا از بورس یا کرادفاندینگ؟
• در آخر

چگونگی خرید طلا در بورس ‏

از آنجا که نگهداشتن طلا با ریسک‌های زیادی همراه است، خرید طلا در بورس اوراق بهادار ‏می‌تواند روش بهتری برای معامله ‏این فلز گرانبها باشد. اما قبل از اینکه به مزایا یا معایب این روش سرمایه‌گذاری بپردازیم، بهتر است با آموزش‌های کامل ورود ‏به بورس کالا و خرید این فلز را یاد بگیرید. ‏

مراحل خرید طلا در بورس عبارت است از:‏

• ثبت‌نام در سامانه سجام
• انتخاب و ثبت‌نام در یک کارگزاری بورس
• استفاده از سامانه معاملاتی آنلاین

بیشتر بخوانید: قیمت دلار آزاد امروز ، قیمت یورو امروز ،قیمت طلای 18 عیار در بازار امروز ، محاسبه اقساط تسهیلات و سود وام بانکی ، سود سپرده بانکی

مرحله اول - ثبت‌نام در سامانه سجام

چون قرار است وارد بازار بورس شوید، به کد بورسی نیاز دارید و به همین دلیل اولین مرحله، ورود به سامانه سجام (‏Sajam‏) ‏است. ‏

در این سایت باید ثبت‌نام کنید تا بعد از احراز هویت، بتوانید کد بورسی (کد معاملاتی) خود را بگیرید. این کد از حروف و اعداد ‏تشکیل شده است و فقط به شما اختصاص داده می‌شود. ناگفته نماند که کد را از طریق پیامک دریافت می‌کنید که نباید آن را ‏در اختیار کسی قرار دهید. ‏

مرحله دوم - انتخاب و ثبت‌نام در کارگزاری ‏

سازمان بورس تعداد زیادی کارگزاری دارد که واسطه بین سرمایه‌گذاران و بازار بورس هستند. مهم‌ترین این کارگزاری‌ها ‏عبارتند از:‏

• کارگزاری آگاه
• کارگزاری فارابی
• کارگزاری مفید
• کارگزاری دانایان
• کارگزاری آتی ساز
• کارگزاری اقتصاد بیدار
• کارگزاری سرمایه و دانش
• کارگزاری مبین سرمایه
• و ...‏

کارگزاری ابزارها و امکانات لازم برای خرید و فروش سهام و سایر اوراق بهادار در اختیارتان قرار می‌دهد.‏

مرحله سوم - استفاده از سامانه معاملاتی آنلاین

تعداد زیادی از کارگزاری‌ها برای انجام معاملات، یک پلتفرم موبایلی دارند که باید آن را روی گوشی نصب کنید. حالا برای ‏خرید و فروش طلا در بورس می‌توانید از این سامانه معاملاتی استفاده کنید. ‏

بیشتر بخوانید: معرفی بهترین سهام بانکی برای خرید در بورس سال 1403

روش‌های خرید طلا در بورس ایران ‏

برای خرید طلا از بورس روش‌های زیادی وجود دارد که عبارتند از:‏

روش 1- معامله طلا با گواهی سپرده سکه طلا

اولین روش برای ورود به بازار بورس و خرید و فروش طلا، انتخاب گواهی سپرده سکه طلاست. این گواهی نیز به دو شکل ‏معامله می‌شود:‏

• با داشتن کد بورسی و ورود به سامانه معاملاتی سهام می‌توانید این اوراق را خرید و فروش کنید. البته این قدیمی‌تر است.‏
• روش‌ جدید‌تر، دریافت کد بازارهای مالی و انجام معامله از طریق سامانه معاملاتی ابزار مشتقه کالایی است. برای دریافت کد ‏بازارهای مالی هم باید از طریق سامانه ‏ebgo‏ اقدام کنید.‏

روزهای معاملاتی طلا با گواهی سپرده در بورس کالا در روزهای شنبه تا پنجشنبه انجام می‌شود. ساعات انجام معامله هم ‏عبارت است از:‏

• دوره پیش‌گشایش: از ساعت 11:30 تا 12:00‏
• دوره گشایش از شنبه تا چهارشنبه: از ساعت 12:00 تا 17:00‏
• پنجشنبه‌ها: از ساعت 12:00 تا 15:00‏

برای خرید طلا از طریق گواهی سپرده باید حداقل معادل یک سکه طلا را بخرید. ‏

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با ضمانت‌نامه بانکی تعهد پرداخت و سود تخمینی

روش 2- معاملات گواهی سپرده شمش طلا

دومین روش، خرید گواهی سپرده شمش طلاست که با روش قبلی شباهت زیادی دارد. البته با این تفاوت که به جای خرید ‏تعداد زیادی سکه، یک شمش با وزن یک کیلوگرم می‌خرید. سپس می‌توانید با تحویل گواهی سپرده شمش طلا به انبار ‏کارگزاری بورس، آن را تحویل بگیرید. ‏

هر بگه گواهی سپرده شمش طلا برابر با 0.1 گرم یا 100 صورت است. حالا اگر قرار باشد یک شمش کامل بخرید، باید 11 ‏هزار واحد از این نوع اوراق را خریداری کنید. تنها در این صورت است که قادر به دریافت فیزیکی شمش طلا از انبار خواهید ‏بود. ‏

در این روش محدودیت‌هایی نیز وجود دارد و هر فرد حقیقی فقط می‌تواند 2 میلیون گواهی سپرده کالایی را با کد خود بخرد ‏که به اندازه 200 عدد شمش طلاست.‏

یکی دیگر از محدودیت‌های این روش پرداخت کارمزد انبارداری است که شاید سرمایه‌گذاری در این روش را برایتان کمی ‏پرهزینه کند. در واقع باید به ازای هر واحد گواهی سپرده معادل با 53 ریال (روزانه) هزینه انبارداری ‏بپردازید.‏

روش 3 - صندوق سرمایه گذاری طلا

یکی دیگر از روش های خرید طلا در بورس ایران ‏انتخاب صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. در این روش می‌توانید با استفاده از ‏صندوق‌های کالایی قابل معامله در بورس بر روی گواهی سپرده طلا و اوراق مبتنی بر طلا سرمایه‌گذاری کنید. ناگفته نماند که ‏این صندوق با پشتوانه طلا روی کار آمده‌اند و از نرخ قیمت سکه (میزان بازدهی یا افت قیمت آن) پیروی می‌کنند. ‏

این صندوق از دو طریق درآمدزایی می‌کند:‏

• بخشی از منابع برای خرید گواهی سپرده سکه طلا صرف می‌شود.‏
• بخش دیگری از آن در بازار مشتقه سکه طلای بورس و قراردادهای اختیار معامله سکه طلا سرمایه‌گذاری می‌شود.‏

میزان نوسان واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری طلا ، 10± درصد است. به همین دلیل ریسک آن در مقایسه با خرید سکه طلا ‏کمتر است. از سوی دیگر حتی با 100 هزار تومان هم می‌توانید سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید. ‏

بیشتر بخوانید: سود سپرده 30 درصد و مقایسه آن با کرادفاندینگ؛ کدام بهتر است؟

روش 4 - قرارداد آتی صندوق طلا

یکی دیگر از بهترین روش‌ها برای خرید طلا در بورس ایران ‏انتخاب قراردادهای آتی صندوق طلاست. صندوق‌های طلا با ‏پشتوانه طلا راه‌اندازی می‌شوند و طی قراردادهای آتی، خریدار باید در زمان مشخصی در آینده، 1000 واحد از صندوق ‏سرمایه‌گذاری طلا را با قیمت معین از فروشنده بخرد.‏

طی این قرارداد، فروشنده هم متعهد می‌شود تا واحدهای مذکور را در زمان تعیین‌شده و با قیمت مشخص به خریدار بفروشد.‏

این روش خرید طلا از بورس دو ویژگی مهم دارد:‏

• دو طرفه عمل می‌کند: در این صورت حتی با کاهش قیمت طلا باز هم به سود می‌رسید.‏
• دارای اهرم مالی است: در این روش کل ارزش معامله را پرداخت نمی‌کنید و فقط درصدی از سرمایه را وارد بازار می‌کنید و از ‏آن سود چند برابر سرمایه اولیه می‌گیرید.‏

با این حال فراموش نکنید حداقل سرمایه برای ورود به عقد قراردادهای آتی صندوق طلا، برابر با یک وجه تضمین است.‏

روش 5- قرارداد اختیار معامله سکه طلا

یکی دیگر از روش‌های ورود به بورس و خرید طلا، انتخاب قرارداد اختیار معامله (آپشن) سکه طلاست. در این روش به عنوان ‏خریدار می‌توانید در روز سررسید قرارداد، سکه طلا را بخرید یا بفروشید. در مقابل فروشنده هم باید در صورت تمایل شما، ‏سکه طلا را از شما بخرد یا دوباره به شما بفروشد.‏

• در قراردادهای اختیار معامله برای کف و سقف قیمت سکه در آینده یک حد مشخص می‌شود و بنابراین نمی‌توانید معاملات را ‏با قیمت بالاتر یا پایین‌تر از دامنه مذکور انجام دهید.‏
• برای انجام این روش خرید طلا در بورس کالا باید کد مشتقه داشته باشید تا بتوانید در معاملات آپشن شرکت کنید. در قدم ‏بعدی باید از طریق سامانه معاملاتی ‏مشتقه کالا نسبت به معاملات آپشن اقدام کنید.‏

بیشتر بخوانید: تأمین مالی جمعی مبتنی بر پاداش چیست و چگونه کار می کند؟

ساعت معاملات طلا در بورس

خرید و فروش گواهی سپرده شمش و سکه طلا از شنبه تا پنجشنبه انجام می‌شود:‏

• ساعت کار در روزهای شنبه تا چهارشنبه: 12 تا 17 عصر (پیش‌گشایش از ساعت 11:30 تا 12 ظهر)‏
• ساعت معاملات در روز پنجشنبه: از 12 تا 15‏

بهترین زمان خرید طلا در بورس بر اساس در نظر گرفتن عوامل اقتصادی، روندهای قیمتی و زمان‌بندی بازار صورت می‌گیرد. ‏برای اینکه بتوانید در زمان بهتری وارد بازار بورس طلا شوید، بهتر است به این نکات دقت داشته باشید:‏

• توجه به روند قیمت طلا در بازار جهانی: اگر قیمت جهانی طلا در حال افت است، از خرید خودداری کنید. ‏
• توجه به نرخ دلار: زمان کاهش نرخ دلار، بهترین فرصت برای خرید گواهی سپرده طلاست.‏
• بررسی تورم و سیاست‌های پولی بانک مرکزی: با پیگیری گزارشات تورمی و تصمیمات بانک مرکزی ایران و فدرال رزرو آمریکا ‏می‌توانید برای خرید تصمیم بگیرید. ‏
• انتخاب بهترین روز خرید طلا در بورس: اوایل هفته (شنبه و یکشنبه) برای خرید مناسب‌تر است؛ زیر قیمت‌ها به دلیل تأثیر ‏بازار جهانی در تعطیلات آخر هفته، ثابت می‌شود.  ‏
• بررسی شاخص ترس و طمع در بازار: اگر بازار در حالت ترس (نزولی شدن قیمت‌ها) باشد، زمان خرید است. اما اگر بازار در ‏حالت طمع و هیجان (افزایش شدید قیمت‌ها) باشد، احتمال حباب قیمتی وجود دارد و خرید در این شرایط ریسک بیشتری ‏دارد.‏

بیشتر بخوانید: بیشترین سود بانکی در کدام بانک پرداخت می شود؟

مزایا و چالش‌های خرید طلا در بازار سرمایه ‏ ‏

این بازار با معایب و مزیت‌های زیادی همراه است که در زیر به آن‌ها پرداخته‌ایم:‏

مزایای خرید طلا در بورس

مهم‌ترین مزیت‌های ورود به این بازار عبارت است از:

امنیت بالا و کاهش ریسک سرقت

بیشتر سرمایه‌گذاران محافظه‌کار به دنبال روش‌هایی هستند که ریسک کم و سود نسبتاً بالا داشته باشد. از آنجا که در ‏روش‌های خرید طلا از طریق بورس، نیازی به نگهداری فیزیکی طلا نیست؛ بنابراین خطر سرقت، گم‌شدن یا تقلبی بودن طلا ‏از بین می‌رود.‏

کاهش هزینه‌های جانبی

در مقایسه با روش‌های دیگری مثل خرید زیورآلات طلا یا سکه که باید بابت آن‌ها اجرت ساخت، مالیات و کارمزد بپردازید، ‏این روش هزینه‌ها را کم کرده است. پس می‌توانید با همان مقدار پولی که دارید، به جای پرداخت کارمزد خرید، مالیات یا ‏اجرت ساخت، طلای بیشتری بخرید. ‏

نقدشوندگی بالا

از دیگر مزایای این روش باید به خرید و فروش بالای آن اشاره کنیم. به طوری که هر زمانی که بخواهید به راحتی آن را ‏بفروشید و یا دوباره خود را برای خرید اوراق طلا آماده کنید.‏

بیشتر بخوانید: کرادفاندینگ چیست؟ آنچه که در مورد تامین مالی جمعی باید بدانید

شفافیت قیمت و جلوگیری از نوسانات بازار آزاد

در بورس کالا، قیمت طلا درست مثل بازار، به صورت لحظه‌ای و شفاف تعیین می‌شود. اگرچه میزان عرضه و تقاضا هم در ‏تعیین قیمت (تا حد کم) تاثیر دارد، اما مثل بازار فیزیکی طلا نیست و قیمت‌ها تحت تاثیر واسطه‌ها و دلالان دچار نوسان ‏نمی‌شود.‏

امکان سرمایه‌گذاری با مبالغ کم

شما حتی با صد هزار تومان هم می‌توانید در روش‌هایی مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا (‏ETF‏)، سرمایه‌گذاری کنید. اما ‏اگر قرار باشد در بازار طلا بخرید، به سرمایه زیادی نیاز دارید و حداقل باید پول یک گرم طلا را داشته باشید.‏

کاهش هزینه نگهداری و حمل‌ونقل

به طور کلی فلسفه ایجاد بازار بورس کاهش هزینه‌های حمل و نقل و جابجایی است. پس با خرید طلا در بورس کالا می‌توانید ‏هزینه‌های حمل و نقل یا جابجایی را کاهش دهید. ‏

امکان استفاده از ابزارهای مالی پیشرفته

یکی دیگر از مزیت‌های کامل خرید طلا در این بازار،امکان استفاده از قراردادهای آتی و اختیار معامله است که ریسک معاملات ‏را کاهش می‌دهد. در این روش می‌توانید از نوسان قیمت طلا هم سود بدست آورید که در خرید فیزیکی چنین قابلیتی وجود ‏ندارد.‏

معایب خرید طلا در بورس

قبل از اینکه خودتان را برای خرید طلا از بازار بورس آماده کنید، بهتر است با معایب این روش سرمایه‌گذاری هم آشنا شوید:‏

محدودیت در تحویل فیزیکی

همان‌طور که گفتیم تا زمانی که تعداد گواهی سپرده سکه و شمش به حد نصاب یک سکه یا شمش نرسد، نمی‌توانید از انبار ‏طلا بگیرید. از آنجا که هر 100 گواهی سپرده سکه طلا معادل یک قطعه سکه تمام بهار است، پس باید به همین انداز گواهی ‏بخرید. ‏

برای شمش هم باید 11 هزار گواهی بخرید تا بتوانید یک تقاضای شمش از انبار بورس کالا را داشته باشید. ‏

از طرف دیگر، تا زمانی که سکه یا شمش طلا در انبار نگهداری می‌شود، باید بابت آن هزینه انبارداری را بپردازید.‏

بیشتر بخوانید: وام طلا چیست؟ چگونگی و شرایط دریافت آن

تأثیرپذیری از نوسانات بازار

قیمت طلا در بازار بورس تحت نوسان زیادی دارد. این موضوع در معاملات آتی و اختیار معامله که دارای اهرم مالی هستند و ‏می‌توانند منجر به زیان‌های سنگین شوند، بیشتر به چشم می‌خورد. همین موضوع باعث ترس سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز برای ‏ورود به این بازار می‌شود.‏

نیاز به دانش و مهارت سرمایه‌گذاری

یکی از پیش‌نیازهای خرید طلا تو بورس نیاز به دانش، آشنایی با نحوه معامله و شناخت ابزارهای مالی است. در غیر این ‏صورت نمی‌توانید با سرمایه‌گذاران حرفه‌ای و کاربلد وارد رقابت شوید و خیلی سود بازنده این بازار خواهید بود.‏

همچنین باید با مفاهیم ریسک و مدیریت سرمایه آشنا باشید تا از زیان در معاملات جلوگیری کنید.‏

پرداخت کارمزدهای معاملاتی

از دیگر معایبی که در مورد این روش سرمایه‌گذاری گفته می‌شود، پرداخت کارمزد معاملات، کارمزد نگهداری در انبار و ‏هزینه‌های مرتبط است. به طوری که در برخی موارد می‌تواند هزینه کلی سرمایه‌گذاری را خیلی بالاتر از حد انتظار ببرد.‏

محدودیت ساعات معاملات

در بالاتر به ساعات معامله در بازار بورس اشاره کردیم. به طوری که فقط می‌توانید در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت 12 ‏تا 17 عصر معاملات اصلی را انجام دهید و پیش‌گشایش معاملات هم از ساعت 11:30 تا 12:00 است. ‏

همین موضوع به عنوان یک چالش برای بازار بورس محسوب می‌شود که نمی‌توانید در تمامی ساعات شبانه روز یا ایام هفته ‏خرید و فروش خود را انجام دهید.‏

بیشتر بخوانید: آیا از سرمایه گذاری در بازار ملک یا طلا و سکه خارج می شوید؟

حباب قیمتی طلا در برخی مواقع

در مطلب دیگری به طور کامل به حباب طلا اشاره کرده‌ایم، اما به طور خلاصه باید بگوییم یکی دیگر از چالش‌های خرید طلا ‏در بورس حباب قیمتی است. به این معنا که در برخی شرایط (مانند افزایش تقاضای ناگهانی برای گواهی سپرده سکه یا ‏شمش)، قیمت طلا در بورس به یکباره از قیمت فیزیکی بازار آزاد فاصله می‌گیرد و باعث ایجاد حباب قیمتی شود.‏

مقایسه خرید طلا به صورت فیزیکی و از طریق بورس

به طور کلی از دو طریق می‌توانید برای خرید طلا اقدام کنید:‏

خرید فیزیکی طلا (سکه، شمش، طلای زینتی)‏

خرید طلا از طریق بورس (گواهی سپرده طلا، صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا، قراردادهای آتی و اختیار معامله)‏

در نهایت باید بگوییم خرید طلا از بازار بورس گزینه‌ بهتری است.‏

خرید طلا از بورس یا کرادفاندینگ؟

یکی دیگر از روش‌های سرمایه‌گذاری، کرادفاندینگ یا تأمین مالی جمعی است که با روش معامله طلا در بازار بورس مقایسه ‏می‌شود. تعدادی از سرمایه‌گذاران معتقدند به دلیل محدودیت‌ها و چالش‌هایی که در بازار بورس برای خرید گواهی سپرده طلا ‏وجود دارد، روش کرادفاندینگ گزینه بهتری برای سرمایه‌گذاری است. ‏

در واقعیت نوسان‌گیری از قیمت طلا در بازار بورس به اطلاعات و دانش زیادی نیاز دارد و باید قادر به تحلیل بازار، پیش‌بینی ‏رفتار خریداران و فروشندگان باشید. اما در کرادفاندینگ این مشکلات وجود ندارد و احتمال ریسک پایین آمده است. ‏

در جدول زیر بین روش کرادفاندینگ و سرمایه‌گذاری در بازار بورس طلا مقایسه کاملی را انجام داده‌ایم:‏

دقت داشته باشید سرمایه‌گذاری در دونگی با خیال آسوده انجام می‌شود. چون قرار نیست طرح‌های سرمایه گذاری جمعی را نقد و ‏بررسی و میزان ریسک آن‌ها را شما ارزیابی کنید. اطلاعات در مورد سوابق مالی و اعتبار هر کسب و کار توسط تیم ارزیابی و ‏نهاد نظارت دونگی تهیه و در اختیار شما گذاشته می‌شود. ‏

از سوی دیگر تیم ناظر در دونگی به نحوه مصرف سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده نظارت دارد تا از تخطی سرمایه‌پذیران جلوگیری ‏شود. نکته مهم دیگر، امکان مقایسه بین طرح‌های متعدد است. به طوری که می‌توانید کم ریسک‌ترین و پرسودترین طرح را ‏برحسب بررسی‌های خود انتخاب کنید.‏

اما برای ورود به بورس و خرید گواهی سپرده طلا باید در مورد صندوق‌ها، کارگزاری‌ها و نحوه انجام معاملات، ساعات خرید و ‏فروش ... اطلاعات کافی داشته باشید.‏

در آخر

در این مطلب ضمن آموزش نحوه خرید طلا در بورس، سعی کردیم روش‌هایی را که در این بازار کاربرد دارند، ارائه دهیم. ‏همچنین به بررسی جوانب مثبت و منفی سرمایه‌گذاری در طلا ‏نیز پرداختیم. البته در کنار این روش امن برای سرمایه‌گذاری، ‏به تأمین مالی جمعی (کرادفاندینگ) از طریق دونگی نیز اشاره کردیم. در نهایت این شما هستید که باید با توجه به دانش و ‏اطلاعات خود یکی از بهترین روش های سرمایه‌گذاری را انتخاب کنید.‏ مشاوره سرمایه گذاری را با ما تجربه کنید.