بهترین روش های تامین مالی زنجیره ای برای کارآفرینان

تامین مالی زنجیره ای که ترجمه عبارت Supply chain finance است و به اختصار SCF نامیده می‌شود، یک راه حل تامین منابع مالی است که در آن تامین کنندگان می‌توانند پرداخت زودهنگام منابع مورد نیاز را در صورت‌حساب‌های خود دریافت کنند. تامین منابع مالی به این روش، خطر اختلال در زنجیره تامین را کاهش می‌دهد و خریداران و تامین کنندگان را قادر می‌سازد تا سرمایه در گردش خود را بهینه کنند. برای آشنایی با این روش با ما همراه باشید تا روش های تامین مالی زنجیره ای و گام‌های اجرایی آن را بشناسیم. 

فهرست مطالب

• منظور از تامین مالی زنجیره ای چیست؟
• SCF چطور کار می‌کند؟
• مراحل تامین مالی زنجیره ای
• یک مثال برای درک هزینه‌ها و پرداخت‌ها
• ابزارهای تامین مالی زنجیره ای
  • برات الکترونیکی
  • سفته الکترونیکی
  • کارت اعتباری
  • اعتبارات اسنادی داخلی مدت‌دار
  • ارواق گواهی اعتبار مولد (گام)
• تفاوت SCF و کرادفاندینگ
• جمع‌بندی

منظور از تامین مالی زنجیره ای چیست؟ 

اصطلاح تامین مالی زنجیره تولید کالا، گاهی اوقات برای توصیف طیف گسترده‌تری از راه‌حل‌های تامین مالی استفاده می‌شود، از جمله راه‌حل‌هایی مانند تنزیل پویا (dynamic discounting) که در آن شرایط پرداخت بین خریدار و عرضه‌کننده به طور خاص در نظر گرفته می‌شود تا طرفین با تسریع در پرداخت هزینه کالا یا خدمات در ازای کاهش قیمت (تخفیف) معامله خود را پیش ببرند. با این حال، این اصطلاح بیشتر به عنوان مترادف برای فاکتورسازی معکوس (reverse factoring) استفاده می‌شود.

SCF اصطلاحی است که مجموعه‌ای از راه حل‌های مبتنی بر فناوری را توصیف می‌کند که هدف آنها کاهش هزینه‌های تامین مالی و بهبود کارایی تجاری برای خریداران و فروشندگان مرتبط با یک معامله فروش است. روش‌های SCF با خودکار کردن تراکنش‌ها و پیگیری فرایندهای تأیید فاکتور و تسویه، از شروع تا تکمیل کار می‌کنند. بر اساس این پارادایم، خریداران موافقت می‌کنند که فاکتورهای تامین کنندگان خود را برای تامین مالی توسط یک بانک یا سایر سرمایه گذار های خارجی تأیید کنند که اغلب به عنوان «عوامل» نامیده می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین روش های سرمایه گذاری

این گام های اجرایی تامین مالی زنجیره ای با ارائه اعتبار کوتاه مدت که سرمایه در گردش را بهینه می‌کند و نقدینگی را برای هر دو طرف فراهم خواهد کرد، مزایای رقابتی را برای همه شرکت کنندگان ارائه می‌دهد. در حالی که تأمین‌کنندگان به سرمایه مورد نظر دسترسی سریع‌تری پیدا می‌کنند، خریداران هم زمان بیشتری برای پرداخت موجودی خود دارند. در هر دو طرف معادله، طرفین می‌توانند از پول نقد موجود برای پروژه‌های دیگر استفاده کنند تا روند عملیات خود را تسهیل کنند. 

SCF چطور کار می‌کند؟

SCF زمانی بهترین نتیجه را به ما می‌دهد که خریدار رتبه اعتباری بهتری نسبت به فروشنده داشته باشد و در نتیجه بتواند سرمایه خود را از بانک یا سایر ارائه دهندگان مالی با هزینه کمتر تامین کند. این مزیت به خریداران اجازه می‌دهد تا در مورد شرایط بهتر با فروشنده (مانند برنامه‌های پرداخت طولانی)، مذاکره کنند. در همین حال، فروشنده می‌تواند محصولات خود را با سرعت بیشتری بفروشد تا وجه آن را از نهاد تامین مالی واسطه دریافت کند.

بیشتر بخوانید: بهترین روش های سرمایه گذاری با پول کم

به یاد داشته باشید که قرار است فاکتورینگ معکوس، همکاری بین خریداران و فروشندگان را تشویق کند. این کار به لحاظ معنایی با پویایی رقابتی (competitive dynamic) که معمولا بین این دو طرف به وجود می‌آید مقابله می‌کند. از این گذشته، در شرایط سنتی، خریداران تلاش می‌کنند تا پرداخت را به تعویق بیندازند، در حالی که فروشندگان می‌خواهند پول در اسرع وقت پرداخت شود.

مراحل تامین مالی زنجیره ای

اجرای دقیق گام های اجرایی تامین مالی زنجیره ای، یک پروسه مهم در حوزه تجارت است که به کمک آن، خریداران و تامین کنندگان قادرند به بهبود جریان مالی خود بپردازند. در این فرآیند، خریدار کالا یا خدمات را از تامین کننده مورد نظر خود تهیه خواهد کرد. سپس تامین کننده فاکتور مربوط به تراکنش طرح تامین مالی زنجیره ای را صادر می‌کند که در آن مشخص شده که خریدار باید ظرف چند روز مشخصی مبلغ را به تامین کننده پرداخت کند. این مدت زمان معمولا بین 30 تا 90 روز است.

اما در برخی مواقع، تامین کننده نیاز به پرداخت زودهنگام سرمایه مورد نظر دارد. در این صورت، تامین کننده درخواست پرداخت زودهنگام را به خریدار می‌دهد. در این حالت، خریدار مبلغی را با کسر هزینه کمی به تامین کننده ارسال و در سررسید فاکتور به او پرداخت می‌کند.

بیشتر بخوانید: جذب سرمایه برای تولید با کدام روش بهتر است؟

استفاده از تامین مالی زنجیره تامین در ایران برای خریداران مزایایی دارد. به عنوان مثال، این روش می‌تواند جریان نقدینگی خریداران را بهبود بخشیده و به آن‌ها امکان می‌دهد هزینه مورد نظر را به روشی سریع‌تر به تامین کنندگان خود پرداخت کنند. همچنین، این فرآیند می‌تواند ریسک مالی را کاهش دهد و از تأخیر در پرداخت به تامین کنندگان هم جلوگیری کند.

در مرحله حسابداری هم برنامه‌های مالی زنجیره تأمین به خریداران کمک می‌کنند تا ترتیب ترازنامه خود را بهبود بخشند. به جای بدهی بانکی، آن‌ها می‌توانند از SCF استفاده کنند که به عنوان یک روش موثر برای تسویه حساب با تامین کنندگان عمل می‌کند.

یک مثال برای درک هزینه‌ها و پرداخت‌ها

همان‌طور که اشاره شد، با استفاده از این روش، خریداران می‌توانند بدهی خود را با آسودگی خاطر به تامین کنندگان پرداخت کنند و ترتیب ترازنامه خود را هم بهبود دهند. اما برای اینکه بدانید دستورالعمل تامین مالی زنجیره ای چگونه کار می‌کند، بد نیست نگاهی به مثال زیر داشته باشید. 

بیشتر بخوانید: اصول و مراحل راه اندازی کسب و کار در ایران

فرض کنید شرکت الف (خریدار) یک شرکت خرده فروشی مستقر در تهران است و شرکت تامین کننده ب هم  با تخصص در تولید جوراب سفید قرار است با این مجموعه همکاری کند. هر دوی آنها در مورد شرایط زیر که در سفارش خرید مشخص شده، توافق دارند:

• شرکت ب با تولید 1500.000 جفت جوراب سفید با قیمت 1000 تومان برای هر جفت موافقت کرده است. 
• شرایط پرداخت 60 روز پس از صدور فاکتور مقرر شده است. فاکتور حاوی توضیحات کالا، مقدار و شرایط تحویل و همچنین مبلع کل معامله است.
• با این حال، شرکت ب نمی‌خواهد 60 روز برای دریافت پرداخت از شرکت الف صبر کند. در حالی که شرکت الف برای پرداخت سایر هزینه‌ها به پول نقد نیاز دارد و می‌خواهد سرمایه در گردش خود را بهینه کند.

در این وضعیت شرکت الف چگونه می‌تواند شرایط پرداخت را با شرکت ب تمدید کند در حالی که باید درخواست‌های پرداخت فوری آنها را هم برآورده کند؟ شرکت می‌تواند از راهکارهای تأمین مالی زنجیره ای استفاده کند. 

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با سود بالاتر از سود بانکی (با ضمانت نامه بانکی تعهد پرداخت اصل و سود)

ابزارهای تامین مالی زنجیره ای

در مدل جدید تامین مالی زنجیره‌ای تولید، به جای اینکه سیاست‌گذار تنها برای یک بنگاه مدیریت پرتفو، مدیریت ریسک سرمایه گذاری را انجام دهد، برای همه بنگاه‌های فعال در یک زنجیره تولید یک محصول، هر سه این کارها را به طور هم‌زمان انجام می‌دهد. اما این کار به چه ابزارهایی انجام می‌شود؟

1. برات الکترونیکی

برات، سندی است که بر اساس آن، یک شخص دیگر دستور می‌دهد تا مبلغی را در موعد معینی به شخص ثالثی پرداخت کند. این سند در روش های تامین مالی زنجیره ای مورد استفاده است. 

2. سفته الکترونیکی

این سفته‌ها بر بستر الکترونیکی صادر می‌شوند و با در اختیار داشتن شناسه یکتای خزانه‌داری کشور، ثبت و نگهداری می‌شوند.

3. کارت اعتباری

کارت اعتباری نوعی کارت بانکی است که به صورت اعتباری صادر می‌شود و برای استفاده از اعتباری که دارنده‌ کارت دارد در دوره‌ای مشخص، استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: بهترین روش سرمایه گذاری برای کارآفرینی در ایران

4. اعتبارات اسنادی داخلی مدت‌دار

این روش پرداخت طوری است که بانک به خریدار و فروشنده تعهد می‌دهد که مبلغ پرداختی به موقع و با مبلغ صحیح به دست فروشنده برسد. در صورت عدم توانایی خریدار در پرداخت مبلغ خرید، بانک موظف است باقیمانده یا تمام مبلغ را پرداخت کند. این نوع اعتبارات اسنادی معمولا در معاملات بین‌المللی استفاده می‌شوند.

5. ارواق گواهی اعتبار مولد (گام)

گواهی اعتبار مولد نوعی اعتبار است که بانک‌ها به مشتریان خود می‌دهند و امکان خرید و فروش در بازار بورس را فراهم می‌کند. بانک‌ها با توجه به رتبه بندی اعتباری مشتریان توسط آژانس‌های اعتبارسنجی، مشتریان قابل اعتماد و تأیید شده‌ خود را شناسایی می‌کنند. 

تفاوت SCF و کرادفاندینگ

برای درک تفاوت بین این دو روش در نظر داشته باشید که تامین مالی زنجیره ای به تهیه منابع مالی برای هر مرحله از زنجیره تولید مربوط می‌شود. از جمله تأمین مالی برای خرید مواد اولیه، تولید، انبارداری، حمل و نقل و سایر فعالیت‌های مرتبط. این نوع تامین مالی ممکن است به صورت مستقیم به عنوان وام یا اعتبار مالی ارائه شود یا به صورت غیرمستقیم از طریق تشکیل همکاری‌های مالی و تبادلات پولی.

بیشتر بخوانید: کرادفاندینگ چیست؟ آنچه که در مورد تامین مالی جمعی باید بدانید

از سوی دیگر، تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ) به یک فرآیند اطلاق می‌شود که در آن شرکت یا پروژه خصوصی با استفاده از انتشار اوراق بهادار در بازار سرمایه به منابع مالی دسترسی پیدا می‌کند. این نوع تامین مالی معمولا از طریق صدور اوراق قرضه، سهام یا دیگر ابزارهای مالی صورت می‌گیرد که توسط سرمایه‌گذاران خصوصی یا عمومی خریداری می‌شوند. ما این شرایط را با مجوز از فرابورس ایران برای شما تسهیل کرده‌ایم. 

بیشتر بخوانید: راهنمای جامع و سریع عقد قرارداد تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ)

جمع‌بندی

با توجه به گام های اجرایی تامین مالی زنجیره ای، حتما متوجه شده‌اید که برای استفاده از این روش باید به سراغ تسهیلات بانکی رفته و منتظر تأییدات مورد نیاز باشید. اگر زمان کافی برای این کار را ندارید و یا ترجیح می‌دهید منابع مالی مورد نیاز را به روش دیگری تامین کنید، ما در دونگی، شرایط تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ) را برای کسب‌وکارها فراهم کرده‌ایم.

در این سیستم کافی است طرح تامین سرمایه در گردش برای تولید یا فروش را به سرمایه گذاران ارائه کنید، تا تامین کنندگان شما را در این مسیر یاری کنند. در واقع شما به جای درگیری با روش های تامین مالی زنجیره ای، با ارائه یک طرح جامع و کامل در دونگی به سرمایه گذاران اعلام می‌کنید برآورد سود یک‌ساله، دوره سرمایه گذاری، تعهد پوشش اصل سرمایه توسط سرمایه‌پذیر و نرخ بازده داخلی ماهانه طرح شما چقدر است.