صندوق سرمایه گذاری مشترک صندوقی است که برای کاهش ریسک، سرمایه‌گذاری با مبالغ کم (حداقل 100 هزار تومان) و بهره‌مندی از مدیریت حرفه‌ای ایجاد شده است. در واقع صندوق سرمایه گذاری مشترک با مدیریت حرفه‌ای تحلیل‌های بازار را انجام می دهد و ریسک سرمایه‌گذاری را به حداقل می رساند. تنوع‌بخشی، قابلیت خرید و فروش واحدها از دیگر مزیت های این صندوق هاست، همچنین به دلیل اینکه می‌توانید حتی با صد هزار تومان هم سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید؛ بنابراین برای همه افراد قابل دسترسی است.
یکی از روش‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک، انتخاب صندوق سرمایه گذاری مشترک (Mutual Funds) است. به طوری یک ابزار مناسب برای کاهش ریسک، سرمایه‌گذاری با مبالغ کم (حداقل 100 هزار تومان) و بهره‌مندی از مدیریت حرفه‌ای است. این صندوق‌ها انواع مختلفی دارد که قبل از انتخاب، باید با ویژگی‌های هر یک از آن‌ها آشنا شوید.
همچنین باید مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک را نیز بدانید تا تصمیمات منطقی‌تری برای سرمایه گذاری بگیرید. در ادامه با مجله دونگی همراه باشید تا بیشتر شما را با این صندوق‌ها، مزایا و معایب، ارکان، نحوه و میزان بازدهی آن‌ها آشنا کنیم.
"صندوق سرمایه‌گذاری مشترک" یک نهاد مالی است که پول تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران را جمع‌آوری می‌کند و مدیران حرفه‌ای آن، سرمایه‌ها را در مجموعه‌ای از دارایی‌ها مانند سهام، اوراق بدهی، طلا و… سرمایه‌گذاری می‌کنند.
در واقع صندوق سرمایه گذاری مشترک دارای مدیریت حرفه‌ای است تا تحلیل‌های بازار را انجام دهد و ریسک سرمایه‌گذاری را به حداقل برساند. البته تنوع‌بخشی به سبد دارایی هم از دیگر ویژگی‌های این صندوق است که ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد.
یکی دیگر از ویژگی‌های برجسته این صندوق‌ها، قابلیت خرید و فروش واحدهاست که نقدشوندگی آن‌ها را بالا می‌برد. همچنین به دلیل اینکه می‌توانید حتی با صد هزار تومان هم سرمایه‌گذاری خود را شروع کنید؛ بنابراین برای همه افراد قابل دسترسی هستند.
در ایران این صندوق‌ها تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار فعالیت می‌کنند و از این جهت باید گفت صاحب اعتبار هستند.
انواع مختلفی از صندوق سرمایه گذاری مشترک در کشور ما وجود دارد که عبارتند از:
همان‌طور که از اسم آن مشخص است، پای سهام شرکت‌ها به میان می‌آید و سرمایه‌های جمع‌آوری‌شده در سهام شرکت‌ها سرمایه‌گذاری می‌شود. صندوق سهامی بازدهی بالایی دارد، اما ریسک آن به همان میزان بالاست.
مثال از صندوق سهامی:
یکی دیگر از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک با عنوان "صندوق درآمد ثابت" شناخته شده است. در این صندوق‌ها بخش بزرگی از دارایی سرمایه‌گذاران در اوراق با درآمد ثابت، سپرده بانکی و ابزارهای کم‌ریسک مصرف می‌شود. به همین دلیل ریسک کم و بازدهی پایداری دارد. صندوق درآمد ثابت برای افراد محتاط و کسانی که به درآمد منظم نیاز دارند، پیشنهاد می‌شود.
البته برای افزایش درآمد، می‌توانید در کنار این روش، کرادفاندینگ و سپرده بانکی را نیز انتخاب کنند تا درآمد ثابت بالاتری داشته باشند.
از جمله صندوق‌های درآمد ثابت:
این صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک ترکیبی از سهام و اوراق با درآمد ثابت هستند که ریسک و بازدهی متوسطی دارند. به همین دلیل اگر می‌خواهید بین ریسک و سود تعادل برقرار کنید، بهترین گزینه، صندوق مختلط است.
از جمله صندوق‌های مختلط:
یکی دیگر از انواع صندوق‌هایی که به‌جای انتخاب سهام، بر روی فلز طلا تمرکز می‌کند. صندوق طلا هزینه مدیریتی پایین‌تر و ریسک سیستماتیک دارد. نحوه سرمایه‌گذاری در آن به شکل خرید گواهی سپرده طلاست و در واقع طلای فیزیکی به دست شما داده نمی‌شود. البته یک روش امن و راحت برای سرمایه‌گذاری روی طلاست.
از جمله این صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک طلا:
از انواع صندوق سرمایه گذاری مشترک در ایران باید به صندوق‌های شاخصی هم اشاره کنیم که در بازار بورس مانند یک سهم عادی، معامله می‌شوند. ورود و خروج از این صندوق‌ها بسیار سریع و ساده است و کارمزد کمتری از سرمایه‌گذاران دریافت می‌شود.
این صندوق‌ها تلاش می‌کنند تا روند یک شاخص (مثل نزدک 100 یا داوجونز و ....) را دنبال کنند. از جمله این صندوق‌ها باید به صندوق شاخصی توسعه اندوخته آینده اشاره کنیم.
اگر پول کافی برای خرید خانه و زمین ندارید، جای نگرانی نیست؛ چون می‌توانید با سرمایه‌گذاری روی املاک و مستغلات، به تدریج به این هدف برسید. البته ما در اینجا قصد تبلیغات برای صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک را ندارید و باید ریسک و معایب این روش را نیز در نظر داشته باشید.
درآمد و سود صندوق سرمایه گذاری مشترک زمین و ساختمان از طریق اجاره یا فروش پروژه‌ها به دست می آید. دوره سرمایه‌گذاری در این روش بسیار بالاست و ریسک متوسطی دارد.
از جمله صندوق‌های سرمایه گذاری زمین و ساختمان:
یکی دیگر از انواع صندوق سرمایه گذاری مشترک صندوق‌های مبتنی بر ابزارهای مشترک هستند که در آن‌ها از قراردادهای آتی و آپشن استفاده می‌شود. همچنین در این صندوق‌ها برای مدیریت ریسک و کسب سود از ابزارهای مشتقه (مثل قراردادهای آتی) نیز استفاده می‌شود.
از آنجا که ریسک سرمایه‌گذاری روی این صندوق‌ها کمی بالاست، آن‌ها را برای افراد حرفه‌ای پیشنهاد می‌دهیم.
بررسی بیشتر: آشنایی کامل با اوراق مشتقه
از جمله صندوق‌های ابزارهای مشتقه:
یک صندوق سرمایه گذاری مشترک از چندین بخش تشکیل شده است که هر یک مسئولیت متفاوتی را برعهده دارند. اصلی‌ترین این بخش‌ها عبارتند از:
مجمع صندوق: بالاترین رکن صندوق سرمایه‌گذاری مشترک است که وظایفی از جمله انتخاب مدیر، متولی، ضامن و حسابرس و معرفی آن‌ها به سازمان بورس و اوراق بهادار را برعهده دارد.
از آنجا که حتماً قصد سرمایه‌گذاری روی این صندوق‌ها را دارید، قبل از تصمیم‌گیری برای ورود به این فضا، باید در مورد مزایا و ریسک آن‌ها اطلاعات کافی داشته باشید.
مهم‌ترین مزایای این صندوق‌ها عبارتند از:
با همه این مزایا، صندوق‌های سرمایه گذاری مشترک معایبی نیز دارند که عبارتند از:
این صندوق‌ها درآمد خود را به سه شکل به دست می‌آورند:
در نهایت باید گفت میزان سود و بازدهی این صندوق‌ها به نوع آن‌ها بستگی دارد. در جدول زیر به میزان سوددهی سالانه چند نمونه از این صندوق‌ها پرداخته‌ایم.
نوع صندوق | بازدهی سالانه تقریبی |
درآمد ثابت | بین 25 تا 40 درصد (منبع: سایت رده) |
سهامی | 40 تا 150 درصد |
مختلط | 15 تا 40 درصد |
طلا / کالایی | 30 تا 100 درصد (برحسب قیمت طلا) |
اگر قصد سرمایه‌گذاری روی این صندوق‌ها را دارید، باید به چند نکته توجه داشته باشید:
همه ما با هدف کسب سود سرمایه‌گذاری می‌کنیم و صندوق سرمایه گذاری مشترک هم با همین نیت انتخاب می‌شود. اما توجه داشته باشید میزان سود و بازدهی این صندوق‌ها تا حد زیادی به نوع و تجربه مدیریت آن بستگی دارد. به طوری که صندوق‌های سهامی بیشترین بازدهی و صندوق درآمد ثابت کمترین ریسک را ارائه می‌دهد.
به طور کلی قبل از انتخاب نوع صندوق باید به هدف مالی و سطح ریسک‌پذیری خود توجه داشته باشید و سابق مدیر و عملکرد و شرایط صندوق را به خوبی بررسی کنید. صندوق سرمایه گذاری مشترک Mutual Funds یک ابزار مناسب برای کاهش ریسک، سرمایه‌گذاری با مبالغ کم و بهره‌مندی از مدیریت حرفه‌ای است. البته نقش خود را کم رنگ تصور نکنید! این شما هستید که با انتخاب هوشمندانه صندوق و نگهداری بلندمدت، می‌توانید هم از سود نقدی و هم از رشد ارزش واحدها بهره‌مند شوید.
نویسنده: مانی حمزه زاده
آمیخته ای از اقتصاد، مالی، مدیریت و تلاقیشون با اتفاقات روز رو اینجا براتون مینویسم و امیدوارم به خوبی با این سبک محتواها ارتباط بگیرید.
اگر به دنبال جواب سوال صندوق طلا بهتر است یا طلای فیزیکی باید بدانید که با توجه به ریسک، میزان سرمایه، زمان سرمایه گذاری هر کدام می توانند مفید باشند. اگر با سرمایه کمتر به دنبال امنیت بیشتر هستید صندوق های طلا و اگر با سرمایه بیشتر و علاقمند به استفاده از طلا هستید طلای فیزیکی مناسب شماست.
عمده ترین تفاوت بین صندوق درآمد ثابت و صندوق سهامی در بازده و میزان ریسک آن هاست. اگر به دنبال ریسک پایین تر، حفظ سرمایه و بازدهی ثابتی هستید صندوق درآمد ثابت برای شما گزینه مناسب تری است اما اگر ریسک پذیری بیشتری دارید و به دنبال سودهای بزرگ هستید و توان تحمل نوسانات بازار را دارید صندوق های سهامی پتانسیل بازدهی بیشتری خواهند داشت.
برای محاسبه سود صندوق سرمایه گذاری باید سود ماهانه، سالانه، روزشمار را در نظر داشت. برای محاسبه سود ماهانه باید قیمت ابطال صندوق در آخرین روز ماه فعلی را بر قیمت ابطال در آخرین روز ماه گذشته، تقسیم کنید. سپس عدد به دست آمده را از 1 کم و نتیجه را در 100 ضرب کنید. . برای محاسبه سود سالانه، سود ماهانه را در تعداد روزهای ماه جاری (30 یا 31) تقسیم و بعد جواب را در تعداد روزهای سال (365) تقسیم کنید.