نقدینگی چیست؟ تاثیر افزایش و کاهش نقدینگی در اقتصاد

پول نقدی که در دست دارید، به نقدینگی اشاره دارد. البته تعریف این اصطلاح در علم اقتصاد، کمی گسترده است و در ادامه آن را به ‏طور کامل معرفی می کنیم. نقدینگی اگر زیاد شود، تورم را به دنبال دارد و اگر کم شود، شاهد رکود در بازار خواهیم بود. البته عواملی ‏مثل چاپ اسکناس، افزایش پایه پولی و یا بالا رفتن ضریب فزاینده پول بر روی حجم نقدینگی تاثیر می گذارد. در این مطلب سعی داریم ‏به تاثیرات نقدینگی سرمایه گذاری و نقش آن در اقتصاد بپردازیم. پس تا انتهای مطلب با مجله دونگی  همراه باشید.‏

فهرست مطالب:

• نقدینگی چیست؟
• نقدینگی در بورس ‏
• نحوه محاسبه نقدینگی
• پول و شبه پول چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
• تفاوت نقدینگی و پایه پولی چیست؟
• عوامل موثر بر رشد نقدینگی چیست؟
• نقش کرادفاندینگ در مدیریت نقدینگی
• در آخر

نقدینگی چیست؟

نقدینگی به معنای پول نقد و دارایی هایی گفته می شود که بدون تغییر ارزش و به سرعت به پول نقد تبدیل می شود. بیایید یک مثال ساده ‏بزنیم!‏

همان اسکناس هایی که احتمال در کیف پولتان دارید، به معنای نقدینگی هستند. حالا اگر بخواهیم به سراغ دارایی برویم باید به سپرده ‏بانکی هم اشاره کنیم؛ یعنی هر لحظه که اراده کنید به پول نقد تبدیل می شود.‏

البته شاید اینجا به اشتباه بیفتید و فکر کنید هر نوع دارایی می تواند جزء نقدینگی حساب شود. برای مثال املاک و مستغلات یا ماشین ‏اگرچه ارزش بالایی دارند، اما جزء نقدینگی محسوب نمی شوند. چون اول اینکه فروش و تبدیل آن ها به وجه نقد زمان بر است، از سوی ‏دیگر ممکن است طی زمان ارزش آنها کم یا زیاد شود. ‏

بیشتر بخوانید: قیمت دلار آزاد امروز ، قیمت یورو امروز ،قیمت طلای 18 عیار در بازار امروز ، محاسبه اقساط تسهیلات و سود وام بانکی ، سود سپرده بانکی

نقدینگی در بورس ‏

در بازار بورس هم از اصطلاح نقدینگی زیاد استفاده می شود که در واقع به حجم معاملات در این بازار اشاره می کند. وقتی میزان ‏نقدینگی در ‏بورس کالا بالا رود، به معنای تکرار معاملات در هر سهم است. ‏

رشد قیمت سهام تا حد زیادی به افزایش نقدینگی بستگی دارد. حالا در مقابل وقتی نقدینگی اتفاق بیفتد، یعنی سرمایه ها در حال ‏خارج شدن ‏است و در آینده کوتاه شاهد کاهش قیمت سهام خواهیم بود. ‏

پس نقدینگی در بورس با آنچه که در بازار است، تفاوت دارد. در بازار بورس افت نقدینگی، جذابیت این بازار را برای سرمایه گذاران ‏کم می کند و به ناچار سرمایه هایشان را خارج می کنند. اما همین که میزان نقدینگی بیش از حد شود، شاهد ورود سرمایه گذاران جدید در ‏بازار هستیم.‏

تاثیر نقدینگی بر اقتصاد

رشد تولید در چارچوب سیاست های پولی و مالی تا حد زیادی به نقدینگی بستگی دارد که همچون یک اهرم کمکی عمل می کند. البته ‏نباید همیشه به آن خوشبینانه نگاه کنید و گاهی این اهرم می تواند اقتصاد یک کشور را تحت فشار قرار دارد. به همین دلیل است که ‏سیاست های بانک مرکزی (و به طور کلی دولت) همیشه در راستای کنترل نقدینگی قرار می گیرد. ‏

خوب شاید حالا بپرسید چرا با وجود تاثیر آن روی اقتصاد و رشد تولید، دولت باید آن را کنترل کند؟ پاسخ بسیار ساده است! اگر میزان ‏پول نقد در بازار بیش از تولیدات کشور باشد، دیگر تعادل اقتصادی از بین می رود و چرخ اقتصادی به درستی پیش نمی رود. ‏

همچنین وقتی میزان نقدینگی کم شود، سطح توان مالی افراد پایین می آید و شاهد کاهش تقاضا در بازار خواهیم بود. از طرف دیگر، ‏تولید هم سیر نزولی می گیرد چون دیگر مشتری برای محصولات وجود ندارد. ‏

با این حساب چه نقدینگی بالا رود و چه پایین بیاید، تعادل بازار را برهم می زند. ‏

بیشتر بخوانید: حد سود و ضرر چیست؟ + مزایا و معایب آن

حجم نقدینگی کشور ‏چقدر است؟

حجم نقدینگی در کشور به مجموع پایه پولی ضرب در ضریب تکاثر بستگی دارد. در واقع وقتی قرار باشد سیاستگذاران اقتصادی، ‏میزان نقدینگی را محاسبه کنند، موجودی پول نقد در بانک ها، میزان سپرده های قابل تبدیل به پول نقد و پول در گردش عمومی را با ‏همدیگر در نظر می گیرند. ‏

حالا زمانی که رشد نقدینگی اتفاق افتاده باشد، یعنی مقدار وجه نقد سیستم مالی در یک بازه زمانی مشخص افزایش یافته است. البته ‏گاهی هم با افت نقدینگی مواجه هستیم و آن زمانیست که میزان وجه نقد یا دارایی های قابل تبدیل به پول نقد، کاهش یابند. ‏

یک مثال ساده در مورد حجم نقدینگی کشور در سال 1400، 1401، 1402 و 1403 متفاوت بوده است. ‏

بیشتر بخوانید: آیا سرمایه گذاری سکه پارسیان سودآور است؟

در جدول زیر می توانید اطلاعات کامل در این رابطه را مطالعه کنید:‏

همان طور که مشاهده می کنید حجم نقدینگی کشور طی 4 سال اخیر کاهش یافته است و دولت سعی دارد آن را به 21 درصد برساند. ‏

ورود نقدینگی و مقدار بالای آن می تواند باعث رشد قیمت سهام شود و خروج نقدینگی می تواند قیمت سهم را کاهش دهد.‏

نحوه محاسبه نقدینگی

جدا از اینکه نقدینگی در اقتصاد کلان چیست و چطور محاسبه می شود، این اصطلاح برای شرکت ها و سازمان ها نیز کاربرد دارد. به ‏طوری که در شرکت ها نقدینگی به معنای توانایی پرداخت بدهی ها در کوتاه مدت است. حالا برای اینکه یک سازمان بتواند میزان ‏نقدینگی را محاسبه کند، سه روش را به کار می برد:‏

فرمول نسبت جاری

در این روش سازمان ها برای محاسبه نقدینگی میزان بدهی های جاری خود را با دارایی های جاری مقایسه می کنند. به طوری که اگر ‏نسبت جاری از عدد 1 بالاتر شود، به معنای توانایی شرکت در پرداخت بدهی های کوتاه مدت است. ‏

فرمول نسبت جاری برای محاسبه نقدینگی در زیر آمده است:‏

نسبت جاری = دارایی های جاری ‏‎÷‎‏ بدهی های جاری

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری با سود ماهیانه از چه طریق امکان پذیر است؟

فرمول نسبت آنی (نسبت فعلی)‏

این فرمول ساده تر از روش قبلی است و باید نسبت جاری یک شرکت یا دارایی قابل فروش در یک سال تقویمی به طور کامل محاسبه ‏شود. از طرف دیگر تمام بدهی های جاری هم محاسبه می شود. حالا باید بدهی های جاری بر دارایی های قابل فروش تقسیم شود تا بتوانید ‏نسبت سریع را محاسبه کنید. ‏

دقت داشته باشید اگر نسبت فعلی از عدد 1 بیشتر شود، نشانه وضعیت نقدینگی مناسب یک شرکت است. ‏

در زیر فرمول محاسبه نسبت آنی نقدینگی را مشاهده می کنید:‏

نسبت سریع = (نقد یا معادل های نقدی + سرمایه گذاری های کوتاه مدت + حساب های دریافتنی) / بدهی های جاری

فرمول نسبت نقدی

در سومین روش باید فقط وجه نقد و معادل های نقدی را در نظر بگیرید. نسبت نقدی به معنای توانایی شرکت در پرداخت بدهی های ‏جاری فقط با استفاده از وجه نقد و معادل های نقدی است. زیر فرمول آن را مشاهده می کنید:‏

نسبت نقدی = وجه نقد و معادل های نقدی / بدهی های جاری

بیشتر بخوانید: مدیریت سرمایه چیست؟ تکنیک هایی برای مدیریت حرفه ای

پول و شبه پول چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

شبه پول اصطلاحی است که به یک دارایی اشاره دارد. اما این دارایی قدرت نقدشوندگی کمتری دارد و فقط می توانید به راحتی آن را ‏معامله کنید. با همه این اوصاف شبه پول ریسک کمی دارد و از آن در شرایط خاص به ذخیره ارزش یا ابزار مبادله تبدیل می شود. ‏

چند نمونه شبه پول عبارت است از:‏

• ‏برات
• ‏سفته
• گواهی سرمایه گذاری
• حساب های پس انداز

اگرچه شبه پول برای مبادله و ذخیره ارزش کاربرد دارد، اما به آن به عنوان پول نگاه نمی شود. بلکه فقط مجموعه پولی یا عرضه پول ‏منبسط شده است. ‏

یک تفاوت شبه پول با پول در پرداخت مبادلات است؛ در حالی که از پول می توانید به عنوان وسیله پرداخت استفاده کنید، اما شبه پول ‏چنین کاربردی ندارد. ‏

مهم ترین دلیل وجود شبه پول در اقتصادها، دریافت سود در ازای آنست. شرایط بازده و سررسید مهم ترین ویژگی های شبه پول است و ‏هر زمان بخواهید می توانید آن را بدون تغییر ارزش، با پول نقد معاوضه کنید. ‏

پول به معنای اسکناس و سکه هایی است که در دست مردم قرار دارد. اما شبه پول به تمامی دارایی مالی مانند اوراق قرضه، سهام، ‏سپرده های مدت دار، برات و... اطلاق می شود. این نوع دارایی قابلیت نقدشوندگی بالایی دارد با این حال نقد نیست. گفته می شود درجه ‏نقدشوندگی شبه پول نسبت به پول کمتر است.‏

در سیاست های پولی و پایه پولی، تفاوت بین پول و شبیه پول اهمیت زیادی پیدا می کند. در همان ابتدای مطلب گفتیم که پول شامل وجه ‏نقد در دست مردم یا سپرده های بانکی است.اما شبه پول در واقع پول نیست و فقط به نوعی دارایی گفته می شود که می توانید آن را به ‏راحتی به پول نقد تبدیل کنید. ‏

بیشتر بخوانید: بهترین ایده های راه اندازی کسب و کار تولیدی پر سود در ایران

تفاوت نقدینگی و پایه پولی چیست؟

یکی دیگر از مواردی که در این مطلب باید به آن بپردازیم "پایه پولی" است که جزئی از عرضه پول یک کشور محسوب می شود. این ‏متغیر به وجوه با قابلیت نقدشوندگی بالا هم اشاره دارد و اسکناس، مسکوکات طلا و سپرده های جاری بانکی را در برمی گیرد. ‏

این در حالیست که نقدینگی به دارایی هایی اشاره دارد که بدون تاثیر روی قیمت بازاری، به وجه نقد تبدیل می شوند. نقدینگی به حجم ‏پول در گردش یک سیستم اقتصادی گفته می شود و در واقع شامل نقدشونده ترین دارایی (یعنی همان پول نقد) است.‏

نقدینگی در مقایسه با پایه پولی مفهوم گسترده تری است؛ به این معنا که پایه پولی (شامل سپرده های بانک مرکزی و اسکناس های دست ‏مردم) در کنار ضریب فزاینده پولی، اجزای مهم نقدینگی محسوب می شود. ‏

همچنین باید اشاره کنیم که سیاست ها و تصمیمات بانک مرکزی، عملکرد نظام بانکی، فعالیت های دولت و مردم، بانک های تجاری و ‏بخش خارجی اقتصاد بر روی حجم نقدینگی کشور تاثیر مستقیم می گذارد.‏

برای درک بهتر این موضوع پیشنهاد می دهیم مقاله "پایه پولی چیست و چه تفاوتی با نقدینگی دارد؟" ما را مطالعه کنیم.

بیشتر بخوانید: چطور از سرمایه 5 میلیون تومان بیشترین سود را کسب کنیم؟

عوامل موثر بر رشد نقدینگی چیست؟

به طور کلی رشد نقدینگی به چندین دلیل اتفاق می افتد که عبارتند از:‏

• افزایش پایه پولی (شامل اسکناس ها و مسکوکات طلا): چون افزایش آن باعث می شود تا بانک پول بیشتری را به عنوان وام در اختیار ‏مردم و شرکت ها قرار دهد.‏
• افزایش ضریب فزاینده پول: هر واحد پول پایه می تواند در سیستم بانکی چندین بار تکرار شود و به این ترتیب نقدینگی را چندین برابر ‏بالا می برد. ‏
• افزایش مخارج دولت: وقتی مخارج دولت زیاد می شود برای پرداخت بدهی ها از طریق استقراض از بانک مرکزی یا انتشار اوراق قرضه ‏یا چاپ پول اقدام می کند که حجم پول در اقتصاد افزایش می یابد.‏
• افزایش تقاضا برای پول: وقتی اقتصاد در حال رشد باشد، افراد و شرکت ها به پول بیشتری برای انجام معاملات و سرمایه گذاری نیاز ‏دارند. در نتیجه افزایش تقاضا شاهد افزایش حجم نقدینگی خواهیم بود.‏

راهکارهای مدیریت نقدینگی ‏

با توجه به تاثیراتی که نقدینگی بر روی اقتصاد دارد و افزایش آن باعث تورم و کاهش آن باعث رکود می شود، مدیریت نقدینگی اهمیت ‏زیادی پیدا می کند. در این مورد دولت ها از طریق بانک مرکزی حجم نقدینگی در کشور را تنظیم و مدیریت می کنند تا بین عرضه و ‏تقاضای پول تعادل برقرار شود. ‏

به طور کلی مدیریت نقدینگی می تواند از رکود اقتصادی و تورم فزاینده جلوگیری کند. اما نحوه مدیریت هم اهمیت زیادی دارد. از جمله ‏روش های مدیریت نقدینگی در سطح خرد (برای افراد و شرکت ها) باید به موارد زیر اشاره کنیم:‏

• ارزیابی صورت های مالی برای شناسایی کمبودهای احتمالی در آینده
• بهبود مدیریت حساب های قابل دریافت و قابل پرداخت
• به حداقل رساندن هزینه ها ‏
• ارسال سریع فاکتورها

اما یکی دیگر از بهترین روش ها برای نقدینگی شرکت در طرح های سرمایه گذاری کرادفاندینگ است. این روش برای اشخاص حقیقی ‏و حقوقی می تواند یک روش بی نظیر برای مدیریت نقدینگی باشد. ‏

بیشتر بخوانید: چرا سود سرمایه گذاری کرادفاندینگ حلال و سود بانکی حرام است؟

نقش کرادفاندینگ در مدیریت نقدینگی

کرادفاندینگ یا تأمین مالی جمعی به معنای جمع آوری سرمایه برای کسب‌ و کارهاست. دونگی به عنوان یکی از پلتفرم های مجری این طرح‌های سرمایه گذاری جمعی، سرمایه های شما را برای کسب و کارهایی که بازدهی بالا دارند و صاحب نام و اعتبار هستند، جمع آوری می کند. ‏

حالا با وجود کرادفاندینگ در شرایط تورم، وجوه نقد دیگر راهی بازار دلار و طلا نمی شود و به نحوی می توان به مدیریت نقدینگی ‏کمک کرد. جلوگیری از افزایش تورم و کمک به توسعه کسب و کارها از جمله مهم ترین مزیت های کرادفاندینگ است.‏

سایر مزایای سرمایه گذاری در کرادفاندینگ عبارت است از:‏

• تنوع فرصت های سرمایه گذاری
• ریسک کنترل شده سرمایه گذاری
• سرمایه گذاری در طرح های با نماد فرابورس
• نظارت تیم مجرب دونگی بر کلیه مراحل طرح ها تا پایان طرح

شما وقتی از طریق دونگی سرمایه گذاری می کنید، به رشد مشاغل و کسب و کارها کمک کرده اید و این در سطح کلان می تواند به ‏جلوگیری از رکود کمک کند. همچنین با حرکت سریع چرخ های تولید، در آینده از تورم نیز جلوگیری می کند.‏

بیشتر بخوانید: در جستجوی سایت سرمایه گذاری با سود بالا هستید؟

در آخر

نقدینگی که به وجوه نقد یا دارایی های با قابلیت نقدشوندگی بالا گفته می شود، یکی از مهم ترین عوامل موثر در شرایط اقتصادی است. به ‏طوری که در تورم و رکود ایفای نقش می کند. به همین دلیل دولت ها با اجرای سیاست گذاری های کلان سعی در مدیریت و کنترل آن را ‏دارند. به طوری که بین نقدینگی و تولید تعادل برقرار کنند. اما در این بین کرادفاندینگ هم یکی از روش های کنترل نقدینگی است که ‏می تواند از تورم جلوگیری کند. در این مطلب به طور کامل به این موضوع پرداختیم. امیدواریم آنچه ارائه کردیم برایتان مفید و ‏کاربردی بوده باشد. مشاوره سرمایه گذاری را با ما تجربه کنید.