صندوق درآمد ثابت چیست + نحوه فعالیت، مزایا و معایب

یکی از جایگزین‌های مطلوب برای سپرده بانکی، سرمایه‌ گذاری در صندوق درآمد ثابت است. البته بازدهی صندوق های درآمد ثابت مشخص و قابل پیش‌بینی نیست اما به صورت معمول به واسطه نوع دارایی‌هایی که در سبد سرمایه‌‌گذاری خود دارد، بازدهی بهتری از سود بانکی می‌سازد. سرمایه‌ گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت ویژگی‌ها، مزایا و معایبی دارد که به تفصیل هر کدام را بررسی کرده و سپس روش انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت را آموزش می‌دهیم.

فهرست مطالب:

• منظور از صندوق با درآمد ثابت چیست؟
• مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت
• معایب سرمایه‌ گذاری صندوق درآمد ثابت
• صندوق درآمد ثابت؛ گزینه‌ای با ریسک و بازدهی بیشتر
• چگونه پرسودترین صندوق درآمد ثابت را انتخاب کنیم؟
• تأمین مالی جمعی؛ راهی بهتر برای سرمایه‌گذاری
• دونگی؛ پلتفرم سرمایه‌گذاری به روش کرادفاندینگ
• جمع‌بندی

منظور از صندوق درآمد ثابت چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری ابزارهایی هستند که توسط یک یا چند تیم متخصص مدیریت شده و با سرمایه‌های خرد، دارایی‌های مختلف را خریداری می‌کنند و تلاش دارند تا بازدهی صندوق بهینه شود. صندوق‌ها در انواع مختلفی از دارایی‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کنند و در نتیجه بازه سوددهی صندوق‌ها با هم متفاوت است. صندوق درآمد ثابت به صندوقی گفته می‌شود که 90 درصد از دارایی‌های خود را در اوراق مشارکت، خزانه یا دیگر اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کند. 10 درصد مابقی دارایی با مدیریت صحیح می‌تواند صرف خریدوفروش سهام یا دیگر دارایی‌ها در بازار سرمایه شود.

آیا سود صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت، تضمینی و مشخص است؟

باید بدانید که صندوق درآمد ثابت (Fixed Income) همانطور که از نامش برمی‌آید، سود ثابتی ندارد و تنها تلاش می‌کند تا درآمدش ثابت و پایدار باشد. در نتیجه سود این صندوق‌ها تضمین‌شده نیست و قابل پیش‌بینی هم نیست. البته که می‌توان با توجه به ریسک کم صندوق و نوع دارایی‌های آن، بازه مشخصی برای بازدهی این صندوق در نظر گرفت، اما در نهایت محاسبه سود صندوق درآمد ثابت به صورت دقیق ممکن نیست.  

بیشتر بخوانید: بهترین سرمایه گذاری با پول کم؛ سهام، صندوق یا کرادفاندینگ

سود صندوق‌های درآمد ثابت چگونه پرداخت می‌شود؟

صندوق‌های درآمد ثابت با 2 روش اقدام به پرداخت سود می‌کنند. قبل از هر چیز، باید بدانید که سود این صندوق‌ها روزشمار است و این اولین مزیت آن‌ها نسبت به سپرده بانکی است. این سود روزشمار به دو روش به شما پرداخت می‌شود. در روش اول که مرسوم‌تر است، سود شما در واقع با افزایش قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری پرداخت می‌شود. به عبارتی اگر شما هر واحد از صندوق را به قیمت 1000 تومان خریداری کنید و در طول یک سال سود مؤثر صندوق برابر با 28 درصد شود، در پایان سال قیمت هر واحد صندوق برابر با 1280 تومان می‌شود و شما با رشد ارزش واحدهای صندوق، سود می‌کنید.

در روش دوم، پرداخت سود به صورت ماهانه انجام شده و به حساب سجامی شما پرداخت می‌شود. طی این پرداخت سود، قیمت هر واحد صندوق به میزان اولیه خود برمی‌گردد. فرض کنید قیمت هر واحد در ابتدای ماه برابر 1000 تومان باشد و در طول ماه نیز 2 درصد سود حاصل شود و قیمت هر واحد به 1020 تومان برسد. در این حالت 20 تومان به ازای هر واحد صندوق به حساب سجامی شما واریز و قیمت هر واحد از صندوق به 1000 تومان برمی‌گردد.

مزایای صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت

انتخاب صندوق درآمد ثابت مزیت‌هایی دارد که باعث می‌شود تا برای پس‌انداز یا سرمایه‌گذاری در شرایط رکود بازارها، بهترین گزینه باشد. صندوق‌ های درآمد ثابت بورس در واقع همانند بانک برای دیگر افراد است: هر وقت که بورسی‌ها نمی‌خواهند سهام یا دیگر دارایی‌ها را خریداری کنند، اقدام به خرید صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت می‌کنند تا هزینه فرصت آن‌ها تا حدی جبران شود. مزایای این صندوق را با هم مرور می‌کنیم.

ریسک خیلی کم

ریسک خرید صندوق درآمد ثابت خیلی کم است و حتی می‌توان گفت با این صندوق‌ها احتمال از دست رفتن سرمایه اولیه صفر است. بااین‌حال با توجه به اینکه این صندوق‌ها مجاز هستند تا حدود 10 درصد از دارایی‌های خود را در سهام سرمایه‌گذاری کنند، بازدهی صندوق های با درآمد ثابت با همدیگر برابر نیست. مدیریت صحیح صندوق می‌تواند باعث شود تا میزان بازدهی این صندوق‌ها نسبت به دیگر صندوق‌های مشابه، افزایش قابل‌توجهی داشته باشد.

بیشتر بخوانید: ریسک سرمایه گذاری چیست؟ راه های شناسایی ریسک های سرمایه گذاری

مدیریت تخصصی

اینکه صندوق‌های درآمد ثابت توسط چند تیم متخصص مدیریت می‌شوند، باعث می‌شود تا خیال شما از بابت سرمایه‌تان راحت باشد. البته با توجه به نوع دارایی مورد سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها، نباید انتظار سود بالایی داشته باشید، اما می‌توانید انتظار داشته باشید که سودی بیشتر از نرخ سود بانکی دریافت کنید.

جایگزین عالی برای سپرده بانکی

پرداخت سود روزشمار، مرکب شدن سود و سود مؤثر سالانه بالاتر از بانک از جمله دلایلی است که خرید صندوق درآمد ثابت را خیلی منطقی‌تر از سپرده بانکی کرده است. با وجود اینکه میزان سود این صندوق به تورم نمی‌رسد، بااین‌حال در مقام مقایسه و در جایگاه پس‌انداز، چندین قدم جلوتر از بانک ایستاده است.

بیشتر بخوانید: پس انداز یا سرمایه گذاری؛ کدام بهتر است؟

پوشش ریسک سبد سرمایه‌گذاری

گاهی خرید صندوق درآمد ثابت نه به‌خاطر سود آن، بلکه برای پوشش ریسک سبد است. اگر نمی‌خواهید مجموع ریسک سبدتان زیاد شود، صندوق با درآمد ثابت یکی از گزینه‌هایی است که با ریسک خیلی کم خود، می‌تواند به شما در پوشش ریسک پرتفوی کمک کند.

معایب سرمایه‌ گذاری صندوق های درآمد ثابت

با وجود مزایایی که گفتیم، سرمایه‌گذاری در این صندوق بدون ایراد هم نیست. این صندوق‌ها عموماً برای سرمایه‌گذاری طراحی نشده‌اند و بیشتر برای پس‌انداز و سپرده‌گذاری مناسب هستند. سرمایه‌گذاری بلندمدت در صندوق درآمد ثابت به دلایلی که در ادامه معرفی می‌کنیم، مناسب نیست.

جا ماندن از تورم و افت ارزش سرمایه

اگر به مدت طولانی سرمایه خودتان را صندوق‌های درآمد ثابت بگذارید، نسبت تورم عقب می‌مانید و از قدرت خرید سرمایه شما کاسته می‌شود. در نتیجه این مدل از صندوق‌ها هیچگاه برای سرمایه‌گذاری بلندمدت توصیه نمی‌شود. اگر قصدتان کوتاه‌مدت است یا اینکه به‌زودی به سرمایه خود نیاز پیدا می‌کنید، خرید صندوق درآمد ثابت منطقی و درست است.

جا ماندن از فرصت‌های بازار سرمایه

اگر کمی با دنیای سرمایه‌گذاری آشنایی داشته باشید، می‌دانید که فرصت‌های بسیاری در بازارهای مختلف ایجاد می‌شود و شما درصورتی‌که هشیار باشید می‌توانید از هر کدام از این فرصت‌ها استفاده کنید. خواباندن طولانی‌مدت پول در صندوق‌های درآمد ثابت شما را از این فرصت‌ها دور می‌کند و امکان کسب بازدهی بیشتر را از بین می‌برد.

بیشتر بخوانید: صفر تا صد مدیریت ریسک و سرمایه در فارکس

مدیریت صندوق

بسته به نوع عملکرد، مدیریت صندوق همزمان هم می‌تواند از مزایای آن باشد و هم از معایب آن. اگر مدیریت صندوق های درآمد ثابت عملکرد بهینه‌ای نداشته باشد یا بیش از حد اقدام به خرید دارایی‌های ریسکی نماید، امکان کاهش بازدهی صندوق وجود دارد. بنابراین در هنگام خرید یک صندوق در آمد ثابت، مهم است که نگاهی به گذشته و پایداری عملکرد مدیریت صندوق داشته باشید.

هزینه‌های مدیریت صندوق

درآمد مدیران و تیم‌های متخصص صندوق از کارمزد تأمین می‌شود. در نتیجه ممکن است هزینه‌های مدیریت صندوق بر بازدهی نهایی اثرگذار باشند. البته که این مسئله چندان نگران‌کننده نیست؛ چراکه درصد کارمزد مدیران صندوق از ابتدا مشخص و ثابت است و قرار نیست در اواسط سرمایه‌گذاری شما تغییر کند.

صندوق درآمد ثابت؛ گزینه‌ای با ریسک و بازدهی بیشتر

اگر بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت شما را راضی نمی‌کند و درعین‌حال نمی‌خواهید ریسک خیلی بیشتری هم متحمل شوید، گزینه‌ای دیگر هم دارید. صندوق‌های مختلط به صندوق‌هایی گفته می‌شود که ترکیب دارایی‌های اصلی آن، علاوه بر اوراق با درآمد ثابت، شامل سهام هم می‌شود. به عبارت دارایی این صندوق‌ها به دو قسمت سهام و اوراق با درآمد ثابت تقسیم می‌شود که بر اساس شرایط بازار سهام، درصد دارایی‌ها تغییر می‌کند.

بیایید شرایطی خاص را فرض کنیم: در ابتدا یک صندوق مختلط 60 درصد سهام و 40 درصد اوراق با درآمد ثابت دارد. حالا اگر تحلیل و شرایط بازار نشان از رکود در بازار سهام داشته باشد، مدیریت صندوق با هشیاری می‌تواند درصد سهام را به 40 درصد کاهش داده و درصد اوراق را به 60 درصد برساند. درست است که همچنان احتمال بازدهی منفی وجود دارد، اما تا جایی که حد نصاب‌های صندوق اجازه می‌دادند، بازدهی بهینه شده است.

بیشتر بخوانید: آشنایی با مدیریت ریسک در بازارهای مالی و سرمایه

توجه کنید که ریسک صندوق‌های مختلط بیشتر است و احتمال زیان دیدن اصل سرمایه هم وجود دارد. اما بازدهی این نوع صندوق هم می‌تواند بیشتر باشد و به‌صورت‌کلی برای سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت گزینه بهتری است.

چگونه پرسودترین صندوق درآمد ثابت را انتخاب کنیم؟

بر اساس اطلاعات سایت فیپیران در حال حاضر 141 صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت فعال داریم. انتخاب از بین این تعداد صندوق کار آسانی نیست. نکته جالب که اینکه بازه سودسازی صندوق های با درآمد ثابت، در یک محدوده مشخص 20 تا 28 درصد سالانه قرار دارد. حالا اگر صندوق‌ها را به ترتیب بازدهی سالانه مرتب کنید، همگی بالای 28 درصد بازدهی سالانه ساخته‌اند.

اگر بپرسید سود صندوق درآمد ثابت چقدر است؟ به شما می‌گویم که 27 تا 29 درصد سالانه، بازه منطقی برای سود یک صندوق با درآمد ثابت است. اما یک صندوق وجود دارد که توانسته در سال گذشته 42 درصد سود بسازد و این بیشترین سود صندوق درآمد ثابت در این لیست است. صندوقی که با نماد صایند در بورس معامله می‌شود و نام آن گنجینه آینده روشن است. ایجاد این بازدهی حاصل مدیریت هوشمند دارایی در زمان رونق و رکود بازار سهام است.

بیشتر بخوانید: مدیریت سرمایه چیست و چه اهمیتی دارد؟

انتخاب هر کدام از صندوق‌هایی که بین 10 صندوق برتر از نظر بازدهی قرار گرفته‌اند، کار درست و منطقی است. اگر مایل به بررسی بیشتر هستید، سابقه فعالیت صندوق‌ها و مدیریت آن‌ها را بررسی کنید و هر کدام که از نظرتان عملکرد پایدارتری داشت را برگزینید.  

تأمین مالی جمعی؛ راهی بهتر برای سرمایه‌گذاری

اگر با تمام این توضیحات، همچنان انتخاب یک صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت برایتان دشوار و ناخوشایند است، بیایید با یک روش جدید به نام تأمین مالی جمعی آشنا شوید. تأمین مالی جمعی یا کرادفاندینگ (Crowdfunding) روشی است که طی آن سرمایه‌های خرد جمع می‌شوند و در یک طرح سرمایه‌گذاری بزرگ به کار گرفته می‌شوند. بدین شکل سرمایه‌گذاران حتی با مبالغ کم می‌توانند در مزایای فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی شریک شوند.

دونگی؛ پلتفرم سرمایه‌گذاری به روش کرادفاندینگ

پلتفرم دونگی به عنوان ارائه‌دهنده و ارزیابی‌کننده طرح‌های سرمایه‌گذاری جمعی، طرح‌های مختلف را با بازدهی تخمینی و شرایط سرمایه‌گذاری متفاوت معرفی می‌کند. شما در سایت دونگی می‌توانید طرح‌های سرمایه‌گذاری را ببینید، گزارش ارزیابی آن را مطالعه کنید، ضمانت و تعهدات اخذشده را مشاهده کنید و در نهایت تصمیم بگیرید که در کدام یک سرمایه‌گذاری نمایید. شما با یک میلیون تومان هم می‌توانید در این طرح‌ها مشارکت نمایید.  

بیشتر بخوانید: کرادفاندینگ چیست؟ آنچه که در مورد تامین مالی جمعی باید بدانید

امکان سرمایه‌گذاری بدون ریسک با دونگی!

یکی از مزیت‌های کرادفاندینگ نسبت به صندوق درآمد ثابت، امکان اخذ ضمانت در طرح‌های سرمایه‌گذاری است. به عنوان مثال، وقتی یک شرکتی برای یک فعالیت اقتصادی نیازمند جذب سرمایه مشخص است و شرایط حساب‌وکتاب مناسبی دارد، می‌تواند به میزان اصل سرمایه، ضمانت‌نامه بانکی تعهد پرداخت ارائه نماید. این ضمانت‌نامه ریسک اصل پول شما را به صفر می‌رساند و شما می‌توانید بدون نگرانی از نوسان بازدهی، اقدام به سرمایه‌گذاری کنید.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری خطرپذیر (جسورانه) چیست؟

نرخ سود بالاتر از صندوق درآمد ثابت از دیگر مزیت‌های کراد فاندینگ نسبت به این صندوق‌هاست. اگر می‌خواهید سرمایه‌ای را نسبت به تورم بیمه کنید، انتخاب یک طرح سرمایه‌گذاری با ضمانت‌نامه بانکی بهترین روش برای کسب بازدهی سالانه است. برای اطلاعات بیشتر درباره سرمایه گذاری در طرح‌های کرادفاندینگ می‌توانید به صفحه مشاوره سرمایه گذاری دونگی مراجعه کنید و با کارشناسان ما در تماس باشید.

جمع‌بندی

صندوق‌های درآمد ثابت از کم‌ریسک‌ترین گزینه‌ها برای سرمایه‌گذاری است که سودی بالاتر از سود بانکی پرداخت می‌کند که روزشمار هم هست. بااین‌حال بازدهی آن به تورم نمی‌رسد و برای بلندمدت گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری نیست. در این مطلب ضمن بررسی صندوق درآمد ثابت، صندوق‌های مختلط را هم به شما معرفی کردیم و در نهایت کرادفاندینگ را به عنوان راهکار جایگزین با امکان اخذ ضمانت‌نامه بانکی در برخی طرح‌های سرمایه‌گذاری با صندوق‌های درآمد ثابت مقایسه کردیم.