مهمترین شاخص های اقتصادی و تحلیل آنها

شاید فکر کنید فقط اقتصاددان ها و مجریان اقتصاد هستند که به تحلیل شاخص های اقتصادی نیاز دارند! اما اینطور نیست و ‏حالا هر کسی که بخواهد زندگی مرفه تری داشته باشد، به تحلیل این شاخص ها نیاز دارد. در واقع شاخص های مهم اقتصادی ‏درست مثل داشتن یک قطب نما در دنیای پیچیده بازارهای مالی هستند که به شما نشان می دهند اقتصاد در چه وضعیتی قرار ‏دارد، آیا در مسیر رشد است یا به سمت رکود می رود و چگونه رفتار مصرف کنندگان، شرکت ها و دولت ها تغییر می کند.

مطمئنا اگر سرمایه گذار هستید، تحلیل شاخص های کلان اقتصادی ‏برایتان اهمیت ویژه ای دارد؛ زیرا می تواند مسیر ‏تصمیم گیری های مالی را برایتان روشن کند. برای مثال روی تصمیم شما برای خرید یا فروش سهام، سرمایه گذاری در ‏پروژه های نوآورانه یا مدیریت ریسک در بازار ارز تاثیر می گذارد. در ادامه این  مقاله از مجله دونگی ما قصد داریم به تعریف کامل ‏شاخص اقتصادی، انواع آن و تاثیری که در شناسایی فرصت ها و کاهش ریسک های سرمایه گذاری می گذارد، بپردازیم.‏

فهرست مطالب:

• شاخص های اقتصادی چیست؟
• تاثیر تحلیل داده های اقتصادی ‏بر مشاوره سرمایه گذاری
• بررسی شاخص های اقتصادی مهم ‏و کاربرد آن ها
• تحلیل شاخص های اقتصادی در ایران و جهان ‏
• استفاده از شاخص های اقتصادی در تصمیم گیری بازارهای مختلف
• نکات کلیدی در تحلیل داده های اقتصادی
• اشتباهات رایج در تحلیل شاخص های اقتصادی
• جمع بندی

شاخص های اقتصادی چیست؟

قبل از هر چیز به ارائه تعریف کلی شاخص اقتصادی می پردازیم و سپس تاثیر آن را بر نحوه سرمایه گذاری بررسی ‏می کنیم.

تعریف شاخص های اقتصادی

شاخص های اقتصادی به معیارها یا پارامترهای اندازه گیری گفته می شوند که وضعیت کلی یک اقتصاد را نشان می دهند. این ‏معیارها شامل اطلاعات تحلیلی و اعداد هستند که به شما کمک می کنند تا روندهای گذشته، شرایط کنونی و حتی مسیر ‏احتمالی آینده اقتصاد را درک کنید.

وقتی دولت ها، بانک های مرکزی، سرمایه گذاران، پژوهشگران یا حتی شهروندان عادی می خواهند بفهمند که اقتصاد در چه ‏وضعی قرار دارد، به مجموعه ای از داده ها رجوع می کنند که «شاخص اقتصادی» نام دارد. این شاخص ها از درون آمارهای ‏واقعی مثل میزان تولید، مصرف، اشتغال، درآمد، قیمت ها، سرمایه گذاری و تجارت به دست می آیند و به صورت عدد یا درصد ‏منتشر می شوند تا امکان مقایسه در طول زمان برای اقتصاد یک کشور را فراهم کنند.‏

در واقع دنیای اقتصاد آنقدر پیچیده است که جز با داشتن آمارهای قابل اندازه گیری نمی توان در مورد آن صحبت کرد. برای ‏مثال وقتی گفته می شود نرخ رشد اقتصادی کشور مثبت است، یعنی حجم کل کالاها و خدماتی که در یک دوره تولید شده، ‏نسبت به دوره قبل افزایش یافته است.

البته این تمام ماجرا نیست و داده های شاخص  های اقتصادی به تصمیمات سرمایه گذاران و فعالان کسب وکار هم جهت ‏می دهند. برای مثال یک شرکت با دیدن روند صعودی در شاخص اعتماد مصرف کننده، ممکن است تصمیم بگیرد خط تولید ‏جدیدی راه اندازی کند؛ چون انتظار دارد مردم تمایل بیشتری به خرید داشته باشند. یا یک صندوق سرمایه گذاری با مشاهده ‏کاهش شاخص های پیش نگر رکود اقتصادی ، استراتژی محافظه کارانه تری در پیش می گیرد.‏

نقش شاخص های کلان اقتصادی در تحلیل بازار

شاخص های کلان اقتصادی یک تصویر کلی از وضعیت اقتصادی کشور ارائه می دهند. تحلیلگران، سرمایه گذاران و ‏سیاست گذاران با کمک تحلیل داده های اقتصادی می توانند بفهمند بازارها در چه چرخه ای قرار دارند و چه تغییراتی ممکن ‏است در آینده رخ دهد. درک این شاخص ها باعث می شود تصمیم های سرمایه گذاری، مالی و حتی سیاست گذاری با آگاهی و ‏دقت بیشتری انجام شوند.‏ به طور کلی نقشی که شاخص های مهم اقتصادی ‏در تحلیل بازار ایفا می کنند، از چند جهت قابل بررسی است:‏

• نشان دادن چرخه اقتصادی: اقتصاد همواره در حال حرکت میان دوره های رشد، اوج، رکود و بازیابی است. داده هایی مانند ‏نرخ رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری، تورم و تراز تجاری نشان می دهند که اقتصاد در کدام بخش از این چرخه قرار ‏دارد.‏
• شکل دادن به انتظارات سیاست پولی و مالی: همانطور که می دانید بانک های مرکزی نرخ بهره و سیاست های اعتباری را ‏بر اساس داده هایی مثل تورم و بیکاری تنظیم می کنند. سرمایه گذاران با پیگیری این اطلاعات می توانند پیش بینی کنند که آیا ‏نرخ بهره افزایش می یابد یا کاهش پیدا می کند و بازار اوراق قرضه، ارز و سهام چه واکنشی نشان می دهد.‏
• تاثیر بر رفتار سرمایه گذاران: آمارهای مربوط به رشد اقتصادی یا ثبات قیمتی می توانند سرمایه گذاران خارجی را جذب کنند ‏و باعث تقویت ارز ملی شوند. اما اگر داده های تحلیل شاخص اقتصادی ضعیف باشند، برعکس عمل کرده و موجب خروج سرمایه ‏می شوند.‏
• مدیریت ریسک سرمایه گذاری: شرکت ها و مدیران پرتفوی با بررسی شاخص های کلان می توانند سناریوهای مختلف را ‏برای آینده ترسیم و پرتفوی خود را به نحوی تنظیم کنند که در برابر تغییرات ناگهانی اقتصاد مقاوم باشد.‏

به طور کلی تحلیلگران با وجود شاخص های کلان اقتصادی، فقط به تحرکات کوتاه مدت بازار بسنده نمی کنند؛ بلکه با کمک ‏داده های تحلیل شاخص های اقتصادی می توانند روندهای بنیادی اقتصاد و فرق بین نوسان های گذرا و تغییرات اساسی را ‏تشخیص دهند.‏

انواع شاخص های اقتصادی

اگرچه این شاخص ها مجموعه ای از داده ها و اندازه گیری های آماری هستند که سلامت، روند و مسیر احتمالی یک اقتصاد را ‏نشان می دهند، اما اگر بخواهیم با نگاهی مفهومی دسته بندی کنیم، باید به صورت دسته بندی شده به آن ها نگاه کنیم. به طور ‏کلی شاخص های اقتصادی به سه گروه اصلی تقسیم می شوند که عبارتند از:‏

• شاخص های پیشرو: این شاخص ها قبل از حرکت کلی اقتصاد تغییر می کنند که می تواند نشانه های اولیه از تغییر آینده نیز ‏باشد. برای مثال آمار صدور پروانه های ساختمانی یا سفارشات جدید کارخانه ها پیش از رونق یا رکود، مدام بالا یا پایین ‏می روند. تحلیلگران با نگاه به این اعداد سعی می کنند روندهای بعدی بازار و تولید را حدس بزنند.‏
• شاخص های همزمان: این شاخص ها وضعیت همین امروز اقتصاد را توصیف می کنند. برای مثال تولید ناخالص داخلی، سطح ‏اشتغال یا حجم فروش خرده فروشی نمونه هایی از شاخص های همزمان هستند که نشان می دهند اقتصاد در لحظه چه می کند.‏
• شاخص های پسرو: این شاخص ها با تاخیر نسبت به تغییرات واقعی اقتصاد واکنش نشان می دهند. نرخ بیکاری یا نرخ تورم ‏سالانه، اغلب بعد از آغاز یک رونق یا رکود مشخص می شوند و نشان می دهند چرخه اقتصادی واقعا تغییر کرده است.‏

چرا تحلیل شاخص های اقتصادی مهم است؟

در ادامه با پاسخ به این سوال در بازارهای مختلف همراه ما باشید.‏

شاخص های اقتصادی در تحلیل بازارهای مالی

بازار سهام، اوراق قرضه، ارز و طلا همگی نسبت به تغییرات شاخص های کلان اقتصادی واکنش نشان می دهند. برای مثال ‏فرض کنید گزارش های رسمی نشان می دهند تورم بالاتر از انتظار است. در این صورت بازار بورس واکنش منفی نشان می دهد؛ ‏چون در این شرایط، بانک مرکزی برای مهار تورم، نرخ بهره را بالا می برد.‏

افزایش نرخ بهره هم به نوبه خود به معنای افزایش هزینه وام گرفتن است. در نتیجه سودآوری شرکت ها تحت فشار قرار ‏می گیرد و جذابیت اوراق با درآمد ثابت برای سرمایه گذاران بیشتر می شود و قیمت سهام افت می کند. اما اگر خبر رشد بالای تولید ناخالص داخلی منتشر شود، می تواند به رشد شاخص بورس منجر شود؛ چون سرمایه گذاران ‏پیش بینی می کنند شرکت ها فروش و سود بهتری خواهند داشت.‏

تحلیل شاخص های اقتصادی برای سرمایه گذاری

کارآفرینان با تکیه بر تحلیل شاخص های اقتصادی ‏و داده های بیکاری و مصرف می توانند درباره گسترش یا کوچک کردن ‏کسب وکار خود تصمیم بگیرند. همچنین سرمایه گذاران نیز با دیدن افزایش نرخ تورم، به خرید دارایی های فیزیکی مثل طلا یا ‏ملک روی می آورند تا بتوانند ارزش سرمایه خود را حفظ کنند.‏ حتی خانواده ای که می خواهد وام مسکن بگیرد، اگر ببیند نرخ بهره رو به افزایش است، تلاش می کند سریع تر وام را دریافت ‏کند تا هزینه آن در آینده بالاتر نرود.‏

ارتباط شاخص های اقتصادی با نرخ بهره ‏و سیاست های پولی

بانک مرکزی برای تعیین نرخ بهره و اجرای سیاست های پولی به شاخص هایی مثل تورم و رشد اقتصادی تکیه می کند. وقتی ‏تورم بالا می رود، بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش می دهد تا تقاضا کاهش یابد و قیمت ها کنترل شود. این تصمیم زنجیره ای از ‏اثرات را به دنبال دارد که عبارتند از:‏

• تاثیر بر بازار بورس: نرخ بهره بالاتر یعنی تامین مالی گران تر است. پس بسیاری از شرکت ها سودآوری کمتری خواهند داشت و ‏در نتیجه ارزش سهام ممکن است افت کند.‏
• تاثیر بر بازار ارز (مثل دلار): نرخ بهره بالاتر باعث تقویت ارز ملی می شود؛ چون سرمایه گذاران خارجی به دنبال بازدهی بیشتر، ‏سرمایه های خود را وارد آن کشور می کنند. این می تواند به کاهش قیمت دلار در بازار داخلی منجر شود.‏
• تاثیر بر دریافت وام: با افزایش نرخ بهره، وام مسکن، وام خودرو یا کارت های اعتباری همه گران تر می شوند؛ در نتیجه ‏تصمیم های خانوارها درباره خریدهای بزرگ تغییر می کند.‏

تاثیر تحلیل داده های اقتصادی ‏بر مشاوره سرمایه گذاری

نتایج تحلیل این شاخص ها برای هر مشاور سرمایه گذاری، درست مثل داشتن یک نقشه راه در دل بازارهای پرنوسان است. در ‏واقع مشاوران سرمایه گذاری با کمک این تحلیل ها می توانند مسیر کلی اقتصاد را ببینند، ریسک ها و فرصت های پنهان را زودتر ‏شناسایی کنند و استراتژی مناسب را برای سرمایه گذاران بسازند.‏

تحلیل ریسک

شاخص های کلان اقتصادی مانند شاخص تورم و تحلیل آن، رشد تولید ناخالص داخلی، نرخ بیکاری یا شاخص اعتماد مصرف کننده نشان ‏می دهند که اقتصاد در چه مرحله ای از چرخه قرار دارد. وقتی داده ها از کند شدن رشد یا افزایش تورم حکایت دارند، مشاور ‏سرمایه گذاری می تواند پیش بینی کند که احتمال افزایش نرخ بهره، افت بازار سهام یا کاهش ارزش اوراق وجود دارد.‏ برای مثال، بالا رفتن تورم سیگنالی است که باعث می شود بانک مرکزی نرخ بهره را افزایش دهد و این به معنی کاهش ارزش ‏اوراق قرضه موجود است. شناسایی این ریسک ها باعث می شود سبد سرمایه گذاری به موقع بازبینی و متعادل شود.‏

شناسایی فرصت ها

همان طور که شاخص های اقتصادی ریسک ها را آشکار می کنند، فرصت های تازه را نیز در مقابل مشاوران سرمایه گذاری قرار ‏می دهند. فرض کنید گزارش های رسمی نشان دهد تولید صنعتی و نرخ اشتغال رو به رشد است. در این صورت نشانه های رونق ‏بخش های مصرفی و صنعتی آشکار می شود و سرمایه گذاری در سهام این حوزه ها را جذاب می کند. حال اگر داده ها از کاهش نرخ بهره و سیاست های پولی انبساطی خبر دهند، تقاضا در بازار مسکن و شرکت های وام محور ‏افزایش می یابد.‏

چنین تغییراتی به مشاوران کمک می کند سرمایه گذار را به سمت بخش ها و دارایی های پرپتانسیل هدایت کنند.‏

استراتژی های سرمایه گذاری بر پایه شاخص های اقتصادی

مشاوران سرمایه گذاری از تحلیل این شاخص ها این استراتژی ها را به کار می گیرند:‏

• تنوع بخشی چرخه ای: سبدی از دارایی ها را به سرمایه گذاران معرفی می کنند که در مراحل مختلف چرخه اقتصادی عملکرد ‏متفاوتی دارند. برای دوران رکود، اوراق قرضه و برای دوران رونق، سهام رشد را پیشنهاد می دهند.‏
• سرمایه گذاری تطبیقی با تورم: در دوره های تورمی، دارایی های فیزیکی مثل طلا، کالاهای اساسی یا شرکت های دارای ‏قدرت قیمت گذاری قوی، سهم بیشتری پیدا می کنند.‏
• مدیریت نقدینگی و نرخ بهره: اگر شاخص ها نشان دهند نرخ بهره در حال افزایش است، کاهش بدهی و انتخاب اوراق ‏کوتاه مدت می تواند از افت ارزش دارایی جلوگیری کند.‏

برای استفاده موثر از این تحلیل ها و برخوردار شدن از خدمات جامع مشاوره سرمایه گذار می توانید وارد پلتفرم دونگی شوید. ‏دونگی با تیمی از مشاوران حرفه ای، مشاوره های خود را بر پایه پایش مداوم شاخص های اقتصادی، ارزیابی ریسک و شناسایی ‏فرصت های بازارهای مالی ارائه می دهد. پس چه سرمایه گذاری حقیقی باشید و چه یک سرمایه گذار حقوقی، می توانید از خدمات ‏مشاوره ای این تیم استفاده کنید.‏

شاخص های اقتصادی و کرادفاندینگ

کرادفاندینگ یا تامین مالی جمعی یکی از روش های جذاب برای سرمایه گذاری است. البته ورود به این بازار نیز تا ‏حدودی به تحلیل شاخص های اقتصادی بستگی دارد. به هر حال پروژه های کرادفاندینگ به سرمایه گذاری های خردِ افراد ‏وابسته  هستند. از سوی دیگر وضعیت کلان اقتصاد و احساس اطمینان یا نگرانی مردم به طور مستقیم بر موفقیت یا شکست ‏آن ها تاثیر می گذارد.‏

تأثیر شرایط اقتصادی بر پروژه های کرادفاندینگ

وقتی شاخص های مهم اقتصادی ‏مثل تورم، بیکاری یا رشد تولید ناخالص داخلی نشانه های رکود یا فشار مالی را نشان ‏می دهند، افراد تمایل کمتری به سرمایه گذاری های داوطلبانه پیدا می کنند. در چنین شرایطی، پروژه های کرادفاندینگ (چه ‏برای یک استارتاپ یا برای یک پروژه هنری)، ممکن است سخت تر به هدف مالی خود برسند. برعکس، زمانی که اقتصاد در مسیر رشد قرار دارد و شاخص اعتماد مصرف کننده بالاست، مردم آمادگی بیشتری برای حمایت ‏از پروژه های نوآورانه دارند و مجریان کرادفاندینگ می توانند سریع تر سرمایه مورد نیاز برای توسعه کسب و کارها را جذب کنند.‏

جذب سرمایه با تحلیل شاخص های اقتصادی

تحلیل دقیق این شاخص ها به تیم های کرادفاندینگ کمک می کند زمان بندی مناسبی برای شروع تامین مالی جمعی داشته ‏باشند. برای مثال، اگر آمارها نشان دهد نرخ بهره در حال کاهش و نقدینگی در حال افزایش است، در چنین فضایی راه اندازی ‏کمپین می تواند احتمال جذب سرمایه گذار را بالا ببرد؛ چون افراد و شرکت ها نقدینگی بیشتری برای سرمایه گذاری در ‏پروژه های نو دارند.

مدیریت ریسک در کرادفاندینگ

سرمایه گذاران برای ورود به پروژه های کرادفاندینگ باید به متغیرهای کلان اقتصادی توجه کنند تا بتوانند ریسک های مالی و ‏عملیاتی را کاهش دهند. در همین رابطه توجه به چند فاکتور اهمیت زیادی دارد:

• برآورد هزینه با لحاظ تورم: در دوره های تورمی، بودجه بندی باید انعطاف داشته باشد تا در صورت افزایش احتمالی هزینه مواد ‏یا نیروی کار، سود سرمایه گذار کم نشود.‏
• تنوع منابع درآمدی: وابستگی صرف به یک پروژه، ریسک بالایی دارد. به همین دلیل برای ورود به کرادفاندینگ باید ‏همزمان چندین پروژه را انتخاب کنید. در پلتفرم دونگی تعداد زیادی از پروژه ها با سطح ریسک متفاوت را مشاهده می کنید.‏
• داشتن برنامه اضطراری برای رکود: همیشه باید سناریوی کاهش سود یا رکود بازار را در نظر داشته باشید. برای مثال در ‏کنار کرادفاندینگ از یک روش کم ریسک سرمایه گذاری (مثل صندوق درآمد ثابت یا سپرده گذاری در بانک) را انتخاب کنید.‏

در همین رابطه باید گفت پلتفرم دونگی با رصد مداوم شاخص های اقتصادی و تحلیل روندهای کلان، خدمات تخصصی ‏کرادفاندینگ ارائه می دهد. این خدمات شامل مشاوره برای انتخاب زمان مناسب شروع سرمایه گذاری، تدوین استراتژی ‏سرمایه گذاری و طراحی برنامه مدیریت ریسک متناسب با شرایط اقتصادی است.

بررسی شاخص های اقتصادی مهم ‏و کاربرد آن ها

شاخص های مهم اقتصادی ‏شامل مجموعه کاملی از معیارهاست که روی تصمیمات سرمایه گذاران، صاحبان کسب و کار، ‏سرمایه پذیران و حتی کارآفرینان تاثیر می گذارند. در ادامه همه این شاخص ها را معرفی و بررسی کرده ایم.‏

شاخص تولید ناخالص داخلی (GDP)

اولین شاخص مهم، شاخص تولید ناخالص داخلی است که ارزش کل کالاها و خدمات نهایی تولیدشده در یک کشور طی یک ‏دوره (برای مثال 3  ماهه یا سالانه) را نشان می دهد. این شاخص وضعیت اقتصادی را نشان می دهد؛ به طوری که رشد قوی آن نشان دهنده رونق اقتصادی است و به افزایش سود ‏شرکت ها و رشد بورس منجر می شود، اما کاهش آن می تواند به معنای سیگنال رکود و افت بازار سهام باشد.‏

شاخص قیمت مصرف کننده ‏(‏CPI‏) و تورم‏

این شاخص به معنای تغییر میانگین قیمت سبدی از کالاها و خدماتی است که خانوارها مصرف می کنند. تحلیل این شاخص به ‏عنوان یک معیار  مستقیم برای اندازه گیری تورم در کشور است. به طوری که از آن برای تحلیل بازار استفاده می شود. پیش تر گفتیم وقتی تورم بالا باشد، بانک مرکزی نرخ بهره را بالا می برد. در نتیجه بالا رفتن نرخ بهره، هزینه تامین مالی برای ‏شرکت ها افزایش می یابد. این عامل در نهایت باعث افت بازار بورس و تقویت ارز ملی می شود.‏

شاخص بیکاری (Unemployment Rate)

این شاخص به معنای درصد افراد بیکارِ جویای کار نسبت به کل نیروی کار فعال است. شاخص بیکاری نیز در تحلیل بازار ‏کاربرد زیادی دارد؛ چرا که کاهش آن نشانه قدرت بازار کار و افزایش مصرف است. در نتیجه فروش شرکت ها افزایش می یابد و ‏می تواند به رشد سهام آن ها منجر شود.‏ اما اگر شاخص بیکاری بیش از حد پایین بیاید، فشار تورمی و افزایش نرخ بهره را به دنبال دارد. افت سهام شرکت ها یکی از ‏پیامدهای کاهش این شاخص است.‏

شاخص اعتماد مصرف کننده ‏(‏CCI‏)‏

شاخص اعتماد مصرف کننده ‏به معنای میزان خوش بینی یا بدبینی خانوارها نسبت به وضعیت اقتصادی فعلی و آینده است. این ‏شاخص اگر بالا باشد، نشان دهنده احتمال افزایش خرید و تقاضاست که برای سهام خرده فروشی و کالاهای مصرفی خبرهای ‏امیدوارکننده ای به همراه دارد. اما افت آن می تواند علامت کاهش فروش و سود شرکت ها باشد.‏

شاخص خرده فروشی

این شاخص یعنی ارزش کل فروش کالاها در فروشگاه ها و مراکز خرده فروشی در یک بازه زمانی مشخص است. رشد قوی این ‏شاخص بیانگر مصرف بالای خانوار و رونق اقتصادی است که سهام شرکت های مصرفی را تقویت می کند. در نتیجه بازار بورس ‏رونق می گیرد. اما افت شاخص خرده فروشی می تواند هشداری برای کندی رشد بازار بورس باشد.‏

شاخص مدیران خرید (‏PMI‏)‏

این شاخص نتیجه نظرسنجی از مدیران خرید صنایع درباره سفارشات جدید، تولید و استخدام است. ‏‎حال اگر مقدار ‏PMI‏ ‏بالای 50 باشد، به معنای رشد بازار سهام صنعتی و افزایش تقاضا برای مواد خام است. اما کاهش آن می تواند سیگنال رکود ‏بخش تولید و افت بازار را مخابره کند.‏

تراز تجاری کشورها

شاخص تراز تجاری یک کشور تفاوت بین ارزش صادرات و واردات همان کشور در یک دوره مشخص است. در این میان مازاد ‏تجاری می تواند به تقویت ارز ملی و جذب سرمایه خارجی منجر شود. اما ممکن است کسری بزرگ بر ارز، فشار نزولی وارد کند و بر ‏بازارهای سهام وابسته به واردات، اثر منفی بگذارد.‏

روش های تحلیل شاخص های اقتصادی

تحلیل شاخص های اقتصادی فقط به جمع آوری اعداد و نمودارها محدود نمی شود. در واقع تفسیر این داده ها و درک انتظارات ‏بازار است که ارزش واقعی دارد. پس مطالعه داده های خام کافی نیست و باید روندها، ارتباط متقابل شاخص ها و تفاوت نتایج ‏واقعی با ‏انتظارات را بررسی کنید.‏ سرمایه گذاران حرفه ای و تحلیلگران بازار ‏ دقیقا همین مهارت را دارند که آن ها را از مصرف کنندگان اخبار ‏اقتصادی متمایز ‏می کند.‏ آن ها برای تحلیل داده های اقتصادی از سه روش زیر استفاده می کنند:‏

تحلیل مقایسه ای در بازه های زمانی مختلف

در این روش، تحلیل گر روند یک شاخص را در دوره های متوالی بررسی می کند تا قادر به مشخص کردن جهت کلی اقتصاد ‏باشد.‏ برای مثال اگر نرخ بیکاری در سه فصل پیاپی از 7٪ به 6٫5٪ و سپس 6٪ برسد، حتی اگر هنوز بالا باشد، کاهش پایدار آن ‏نشان دهنده بهبود بازار کار است و می تواند برای بازار سهام سیگنال مثبتی باشد.‏

بررسی همبستگی بین شاخص ها و بازارها

تحلیلگران شاخص های کلان اقتصادی را به تنهایی تفسیر نمی کنند و ارتباط آن ها با بازارهای مالی را هم در نظر می گیرند. ‏برای مثال رشد سریع ‏GDP‏ همراه با افزایش شاخص مدیران خرید (‏PMI‏) باعث رشد بازار سهام صنعتی می شود؛ چون ‏سرمایه گذاران به بازار قوی چشم امید دارند.‏ اما اگر همین رشد ‏GDP‏ با جهش تورم و افزایش بازده اوراق دولتی همراه باشد، بازار اوراق ممکن است سقوط کند؛ زیرا ‏سرمایه گذاران به دنبال نرخ بهره بالاتری هستند.‏

تفسیر تغییرات شاخص ها نسبت به انتظارات

سومین روش تحلیل گران و مفسران شاخص های اقتصادی، توجه به تغییر شاخص ها نسبت به انتظارات است. بازارها نه فقط ‏تحت تاثیر واقعیت، بلکه اغلب بر مبنای «انتظار» حرکت می کنند. پس اگر گزارش واقعی کمتر یا بیشتر از پیش بینی ها باشد، ‏ممکن است واکنش شدید رخ دهد. برای مثال فرض کنید پیش بینی می شود شاخص ‏CPI‏ ماهانه 0٫4٪ رشد کند، اما گزارش رسمی فقط 0٫2٪ را نشان دهد. در این ‏شرایط حتی اگر نرخ تورم مثبت باشد، این عدد کمتر از انتظار سرمایه گذاران است و آن ها به بازار بورس علاقه دارند.‏

تحلیل شاخص های اقتصادی در ایران و جهان ‏

تحلیل شاخص های اقتصادی در ایران و جهان به سرمایه گذاران، کسب وکارها و سیاست گذاران کمک می کند تا روندها، ‏فرصت ها و ریسک های موجود را بهتر درک کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد چگونگی تحلیل شاخص ها و منابع ‏اطلاعاتی آن ها بیشتر صحبت کنیم.‏

آموزش تحلیل شاخص های اقتصادی ایران

تحلیلگران و مفسران اقتصادی در کشور ما برای به دست آوردن اطلاعات دقیق و سپس تحلیل شاخص های کلان اقتصادی از ‏منابع زیر کمک می گیرند:‏

1. مرکز آمار ایران
2. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
3. سایر منابع معتبر شامل سایت ره آورد نوین، سامانه کدال، سامانه سجام و پایگاه داده های تحقیقاتی بورس تهران

سپس برای تحلیل داده ها و بررسی شاخص های اقتصادی از روش های زیر استفاده می کنند:‏

• رصد تورم و شاخص قیمت مصرف کننده (‏CPI‏): بانک مرکزی و مرکز آمار ایران ماهانه نرخ تورم را منتشر می کنند. تحلیل روند ‏CPI‏ به فعالان بازار نشان می دهد که قدرت خرید مردم چگونه تغییر می کند و چه بخش هایی از اقتصاد تحت فشار هستند.‏
• نرخ بیکاری و اشتغال: گزارش های فصلی مرکز آمار ایران شاخص بیکاری را ارائه می کنند. کاهش یا افزایش این شاخص ‏می تواند سیگنال قدرت یا ضعف بازار کار باشد و بر تصمیمات مصرف کنندگان و سرمایه گذاران تاثیر بگذارد.‏
• تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی: داده های ‏GDP‏ که از بانک مرکزی یا مرکز آمار ایران منتشر می شوند، روند رشد کل ‏اقتصاد را نشان می دهند و تحلیل آن ها می تواند به پیش بینی عملکرد بازار بورس و سایر بازارها کمک کند.‏

تحلیل شاخص های اقتصادی جهانی و تاثیر آن بر اقتصاد ایران

وقتی از شاخص های اقتصادی جهانی صحبت می شود، منظور کشورهایی هستند که به طور مستقیم بر روی اقتصاد ایران تاثیر ‏می گذارند. در همین رابطه باید به کشورهایی چون ایالات متحده آمریکا، چین و اتحادیه اروپا اشاره کنیم. شاخص های اقتصادی این ‏کشورها از طریق بازار ارز، قیمت کالاهای وارداتی و سرمایه گذاری های خارجی بر اقتصاد ایران تاثیر می گذارند.‏

در همین رابطه باید گفت:‏

• تاثیر اقتصاد آمریکا: داده هایی مثل نرخ بهره فدرال رزرو، شاخص تولید ناخالص داخلی و تورم در آمریکا می تواند قیمت دلار و ‏سایر ارزها در ایران را تحت تاثیر قرار دهد. افزایش نرخ بهره در آمریکا باعث تقویت دلار و فشار بر بازار ارز داخلی می شود.‏
• اقتصاد اروپا: شاخص های اقتصادی این اتحادیه از جمله رشد اقتصادی و تورم، بر تجارت خارجی ایران و قیمت کالاهای ‏وارداتی از اروپا تاثیر می گذارد. کاهش رشد اقتصادی در اروپا ممکن است تقاضای صادرات ایران را کاهش دهد و روی درآمد ‏شرکت ها و بازار بورس اثر منفی بگذارد.‏
• اقتصاد چین: شاخص های اقتصادی این کشور می توانند به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر اقتصاد ایران تاثیر بگذارند؛ زیرا چین ‏یکی از بزرگ ترین شرکای تجاری ایران است و تغییرات در اقتصاد آن، قیمت کالاها، تجارت و جریان سرمایه را تحت تاثیر ‏قرار می دهد.‏

استفاده از شاخص های اقتصادی در تصمیم گیری بازارهای مختلف

تحلیل شاخص های اقتصادی به فعالان بازار کمک می کند تصمیم های هوشمندانه تری بگیرند و ریسک ها را بهتر مدیریت ‏کنند. این تحلیل در بورس، بازار ارز و بازارهای جهانی تاثیر مستقیم دارد که در ادامه به همین موضوع می پردازیم.‏

تاثیر شاخص های اقتصادی بر بازار بورس

تحلیل شاخص های اقتصادی و شاخص بورس ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند. به طوری که شاخص های کلان اقتصادی مانند ‏GDP، تورم و نرخ بیکاری اطلاعات مهمی درباره وضعیت شرکت ها و بخش های مختلف اقتصاد را ارائه می دهند. سپس روی ‏این بازار تاثیر مستقیم می گذارند.‏

برای مثال اگر رشد تولید ناخالص داخلی ایران افزایش یابد و شاخص خرده فروشی بالا برود، انتظار می رود فروش و سود ‏شرکت های داخلی رشد کند. در همین زمان ممکن است بازار بورس با روند صعودی مواجه شود. برعکس، افزایش تورم یا ‏کاهش قدرت خرید خانوارها می تواند بر سود شرکت های مصرفی فشار وارد کند و شاخص بورس را نزولی کند.‏

نقش شاخص های اقتصادی و بازار ارز

بازار ارزها به شدت نسبت به شاخص های اقتصادی جهانی حساسیت نشان می دهد. به طوری ‏که تغییر شاخص ها می تواند تقاضا برای ارزها را افزایش یا کاهش دهد.‏ افزایش نرخ بیکاری در آمریکا ممکن است باعث کاهش انتظارات از رشد اقتصادی این کشور شود و دلار نسبت به سایر ‏ارزها تضعیف شود. تریدرهای فارکس با رصد چنین شاخص هایی می توانند پیش بینی کنند که دلار در کوتاه مدت احتمالا ‏کاهش می یابد و برهمین اساس موقعیت های خرید یا فروش خود را تنظیم کنند.‏

حتی در بازار کریپتوها هم می توان تاثیر شاخص های کلان اقتصادی را مشاهده کرد. با افت شاخص های اقتصادی در ‏کشورهایی مثل آمریکا، مردم برای حفظ ارزش دارایی خود به سمت خرید رمز ارزهایی مثل تتر، بیت کوین یا اتریوم تمایل پیدا ‏می کنند که منجر به افزایش قیمت این ارزها می شود.‏

شاخص های اقتصادی و تصمیم گیری در بازارهای جهانی

تاثیر شاخص های اقتصادی در اقتصاد کلان ‏دنیا را نیز می توان به راحتی بررسی کرد. می دانیم که در بازارهای جهانی، ‏سرمایه گذاران به شاخص هایی مانند تورم، نرخ بهره، ‏GDP‏ و ‏PMI‏ آمریکا و اروپا توجه دارند تا بتوانند روندهای جهانی را ‏پیش بینی کنند.‏

برای مثال اگر شاخص ‏PMI‏ در اتحادیه اروپا زیر 50 بیاید، نشان دهنده کاهش فعالیت صنعتی و رکود احتمالی است. این ‏می تواند قیمت کالاهای صادراتی ایران به اروپا را تحت فشار قرار دهد و سرمایه گذاران برای محافظت از پرتفوی خود، تصمیم ‏به کاهش خرید سهام وابسته به صادرات بگیرند.‏

نکات کلیدی در تحلیل داده های اقتصادی

در بالاتر گفتیم که برای تحلیل شاخص های اقتصادی نباید فقط به اعداد نگاه کنید؛ بلکه باید قادر به بررسی روندها، مقایسه با ‏انتظارات و درک ارتباط آن با شرایط بازار نیز باشید. به همین دلیل است که تحلیلگران حرفه ای برای تحلیل داده های ‏اقتصادی، منابع معتبر را شناسایی و سپس داده ها را در متن اخبار و انتظارات تفسیر می کنند. در این صورت است که می توان انتظار داشت استراتژی های هوشمندانه و کم ریسک ارائه دهند. حالا بیایید در مورد روش های ‏تحلیل گران حرفه ای بیشتر صحبت کنید.‏

بررسی منابع معتبر داده های اقتصادی

برای تحلیل دقیق، استفاده از منابع معتبر ضروری است. برخی منابع معتبر عبارتند از:‏

• در ایران مرکز آمار ایران و بانک مرکزی برای داده های داخلی مانند تورم، بیکاری و تولید ناخالص داخلی
• در دنیا داده های ‏Investing.com‏ و ‏Forex Factory‏ برای تقویم اقتصادی، شاخص های جهانی و نرخ بهره کشورهای مختلف

در همین حین باید به داده های وب سایت های رسمی بانک مرکزی آمریکا (‏FED‏) و اتحادیه اروپا (‏ECB‏) برای داده های کلان ‏اقتصادی و تصمیمات سیاست پولی توجه داشته باشید.‏

نحوه تفسیر شاخص های اقتصادی

هیچ گاه اعداد به تنهایی نتوانسته اند یک مفهوم را به طور کامل تفسیر کنند؛ بنابراین باید آن ها را در متن اقتصاد و اخبار ‏مرتبط تحلیل کنید. برای مثال افزایش بیکاری در آمریکا، باعث تضعیف ارزش دلار می شود. در همین رابطه در داخل ایران حتی در صورت تورم، ‏ارزش ریال رشد می کند و یک سد در مقابل تورم خواهد بود.‏

تحلیل روند شاخص های اقتصادی

تحلیل روند یکی دیگر از معیارهای بسیار مهم بسیاری از تحلیل گران است که شاید به آن کمتر توجه شده باشد. تحلیل روند ‏به معنای مشاهده چند ماه یا چند فصل متوالی است که نشان می دهد اقتصاد یک کشور در مسیر رشد، رکود یا نوسان قرار ‏دارد.‏

برای مثال فرض کنید شاخص مدیران خرید (‏PMI‏) در سه ماه متوالی از 52 به 54 و سپس 55 برسد. در این صورت حتی اگر ‏عدد 55 (عدد فعلی) متوسط به نظر برسد، اما چون طی سه ماه رشد کرده، نشان دهنده روند صعودی این شاخص است و از ‏گسترش فعالیت های صنعتی حکایت دارد. پس برای سرمایه گذاران سیگنال مثبت ارسال می کند.‏

اشتباهات رایج در تحلیل شاخص های اقتصادی

تحلیل شاخص های اقتصادی به ظاهر ساده است، اما بسیاری از فعالان بازار و سرمایه گذاران تازه کار مرتکب اشتباهاتی ‏می شوند که می توانند تصمیم گیری آن ها را تحت تاثیر قرار دهند. تجربه نشان داده رعایت نکردن چند نکته ساده، می تواند حتی ‏تحلیل درست یک شاخص را بدون نتیجه باقی بگذارد. در ادامه به این اشتباهات پرداخته ایم.‏

تحلیل بدون درک شرایط اقتصادی کشور هدف

برخلاف تاکیدی که بر روی تفسیر اعداد داشتیم، اما برخی افراد به اشتباه فقط به اعداد نگاه می کنند و شرایط اقتصادی کلان، ‏ساختار بازار کشور و حتی روند شاخص ها را در نظر نمی گیرند.‏ برای مثال دیدن رشد ‏GDP‏ ایران به تنهایی ممکن است سرمایه گذار را خوشبین کند، اما اگر رشد همراه با تورم بالا و کاهش ‏قدرت خرید باشد، روی بازار بورس نتیجه برعکس دارد.‏

وابستگی بیش از حد به یک شاخص خاص

اگر تحلیل گر فقط بر روی یک شاخص تمرکز داشته باشد، نمی تواند تصویر کامل اقتصاد را مشاهده کند.‏ برای مثال برخی فقط ‏CPI‏ و تورم را بررسی می کنند و معتقدند همیشه افزایش تورم به رشد نرخ بهره منجر می شود و روی ‏بورس تاثیر منفی می گذارد. اما اگر بانک مرکزی سیاست انبساطی اتخاذ کند یا رشد اقتصادی بالا باشد، واکنش بازار متفاوت ‏خواهد بود.‏

نادیده گرفتن تاثیر شاخص های اقتصادی و سیاست های پولی

شاخص ها همیشه و به تنهایی گویای کل داستان نیستند و گاهی تصمیمات سیاست گذاران است که نقش تعیین کننده را دارد.‏ برای مثال افزایش تورم در آمریکا نشان دهنده افزایش نرخ بهره است. در این بین اگر تحلیلگران سیاست های فدرال رزرو ‏‏(‏FED‏) را دنبال نکنند، ممکن است واکنش بازار دلار یا سهام را اشتباه پیش بینی کنند. در واقع نادیده گرفتن سیاست ها باعث ‏می شود تحلیلگر حتی با داده های درست، نتیجه غلط بگیرد.‏

جمع بندی

درک و تحلیل شاخص های اقتصادی یکی از راه های بسیار مهم برای تصمیم گیری هوشمندانه در اقتصاد و سرمایه گذاری است. ‏در واقع این شاخص ها تصویر وضعیت کلی اقتصاد یک کشور را نشان می دهند و به تحلیل گران کمک می کنند در بورس، بازار ‏ارز و بازارهای جهانی، ریسک ها و فرصت ها را شناسایی کنند.‏

با این حال بسیاری از تحلیل گران فقط روی اعداد تمرکز می کنند و شرایط اقتصادی و سیاست های پولی یک کشور را در نظر ‏نمی گیرند. در آخر باید اشاره کنیم برای تحلیل درست و بی نقص باید از داده های منابع معتبر داخلی مثل مرکز آمار ایران و ‏بانک مرکزی و منابع جهانی مانند ‏Investing.com، ‏Forex Factory، ‏FED‏ و ‏ECB‏ استفاده کنید.

اگر می خواهید وارد بازارهای مالی مثل کرادفاندینگ شوید و یا به دنبال جذب سرمایه از طریق این روش هستید، بهتر است با ‏نحوه تحلیل شاخص های اقتصادی آشنا شوید. نتایج این تحلیل برای زمان بندی مناسب برای تامین مالی جمعی، پیش بینی ‏رفتار سرمایه گذاران و مدیریت ریسک پروژه ها ضرورت دارد.‏ مشاوره سرمایه گذاری را با ما تجربه کنید.