پایان اثر مُسکن بورسی؟ ریزش شاخص بورس همزمان با تداوم خروج پول

بورس تهران معاملات هفته جاری را با فشار فروش و عقب نشینی شاخص ها آغاز کرد و برای سومین روز کاری متوالی، با خروج سنگین پول حقیقی مواجه شد. این وضعیت نشان می دهد که تب حمایت های اخیر سیاست گذار از بازار سهام فروکش کرده و با وجود رشد مقطعی شاخص، هراس و تردید همچنان بر رفتار تریدرها احساس می شود. اکنون سناریوی بازگشت به شرایط رکودی، بار دیگر در بازار مطرح شده است.

به گزارش دنیای اقتصاد، تحلیلگران معتقدند صعودهای اخیر شاخص کل، بیش از آن که ریشه در تحلیل های تکنیکال داشته باشد، نتیجه مستقیم تزریق حمایت های دولتی بوده است. با این حال، تداوم خروج پول حقیقی نشان می دهد که این اقدامات نتوانسته اند اعتماد سرمایه گذاران را به طور کامل احیا کنند و تنها نقش یک مُسکن کوتاه مدت را داشته اند.

با گذشت 15 روز از آغاز اجرای «چتر حمایتی» بر بازار سهام، آمارها تصویری متناقض را به نمایش می گذارند. اگرچه شاخص کل در این مدت حدود 5 درصد بازدهی کسب نموده، اما این صعود نتوانسته جلوی خروج پول را بگیرد. در همین بازه زمانی، حدود 13 میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه معاملات خارج شده است که نشان دهنده تردید و هراس عمیق در رفتار معامله گران است. این شرایط متزلزل، حتی پتانسیل توقف کامل روند صعودی را نیز ایجاد کرده است؛ همانطور که در معاملات روز گذشته، هر 3 شاخص اصلی بازار در مسیر نزولی حرکت کردند.

تجربه سال های اخیر نشان می دهد که این الگو تکراری است. بازار دچار ریزش می شود، سیاست گذار با اقدامات حمایتی موقت دخالت می کند، قیمت ها برای مدتی کوتاه افزایش می یابند و فرصتی برای فروش و نوسان گیری ایجاد می شود و در نهایت با پایان یافتن اثر این مُسکن های کوتاه مدت، بازار دوباره به شرایط رکودی باز می گردد.

ریسک های سیستماتیک و ابهام در مذاکرات

به گفته کارشناسان، تعدد ریسک های سیستماتیک، مانع اصلی بازگشت ثبات به بازار سهام است. سرنوشت بازار به متغیرهای سیاسی و به خصوص، مذاکرات هسته ای کشور گره خورده و همین موضوع، آینده ای مبهم را پیش روی معامله گران قرار داده است. این ابهام بیشترین تاثیر را بر سرمایه گذاران خُرد می گذارد که سهم بالایی از معاملات روزانه را در اختیار دارند.

تجربه نشان می دهد که این گروه از سرمایه گذاران در واکنش به اخبار سیاسی دچار «بیش واکنشی» شده اند و از ترس ریزش های احتمالی، به سرعت اقدام به فروش هیجانی می کنند. همین موضوع دلیل اصلی تشدید خروج پول از بازار در هفته های اخیر بوده است؛ وضعیتی که حتی با وجود ارزندگی قیمت بسیاری از سهام شرکت ها، همچنان ادامه دارد.

فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه، در این باره می گوید:

«وضعیت بورس به گونه ای است که نباید از سهامدار خرد انتظار داشت به سمت خرید و نگهداری سهام رغبت نشان دهد».

او معتقد است حمایت های اخیر به دلیل اقدام دیر هنگام سیاست گذار و اجرای آن توسط نهادهایی که خود دچار ناترازی منابع هستند (دولت و بانک ها)، نتوانستند چشم انداز مثبتی برای سرمایه گذاران ترسیم کنند و در عمل، تنها نقش یک مُسکن موقتی برای بورس را داشتند.

ارزیابی معاملات روز شنبه و تابلوی سرخ بورس

نخستین روز هفته، روند نزولی بورس تهران را که از چهارشنبه گذشته آغاز شده بود، تایید کرد و به صعود 9 روزه و متوالی شاخص کل پایان داد. فشار فروش از سوی بازیگران خرد بازار تشدید شد و نماگرهای سهامی برای دومین روز متوالی نتوانستند جامه سبز بر تن کنند. این اصلاح پس از یک رشد 5٪ که عمدتا زیر سایه حمایت های سیاست گذاران به دست آمده بود، تا حدود زیادی قابل پیش بینی به نظر می رسید.

آمار و ارقام کلیدی معاملات را در ادامه مشاهده می کنید:

• عملکرد شاخص ها: شاخص کل بورس با کاهش 0.42٪  (حدود 12 هزار واحد) به سطح 2 میلیون و 825 هزار واحد عقب نشینی کرد. شاخص هم وزن نیز با افت 0.52٪ نشان داد که وضعیت نمادهای کوچک تر بازار به مراتب بدتر بوده است.
• خروج پول حقیقی: سریال تکراری خروج پول ادامه یافت و در این روز 1,342 میلیارد تومان پول حقیقی از گردونه دادوستدها خارج شد.
• ارزش معاملات خرد: با 7٪ کاهش به رقم 6 هزار و 547 میلیارد تومان رسید.
• وضعیت کلی بازار: 75٪ از نمادهای بازار در بخش سرخ تابلو قرار گرفتند و تنها 25 درصد سبزپوش باقی ماندند.

جریان پول حقیقی نشان می دهد که بیشترین فشار فروش بر 3 گروه اصلی بازار متمرکز بود. صنعت بانکداری با خروج 223 میلیارد تومان، در صدر قرار گرفت و پس از آن، گروه های محصولات شیمیایی و فلزات اساسی هر کدام با خروج بیش از 155 میلیارد تومان، در رتبه های بعدی جای گرفتند. در مقابل، گروه های کوچک تری مانند نیروگاهی ها و لجستیک آبی، ورود پول اندکی را تجربه کردند.

همزمان با خروج پول از سهام، اقبال حقیقی ها به صندوق های کم ریسک تر افزایش یافته است. در معاملات روز شنبه، صندوق های با درآمد ثابت شاهد ورود پول چشمگیر 1,500 میلیارد تومانی بودند. علاوه براین صندوق های اهرمی نیز با وجود جو منفی بازار، ورود پول 37 میلیارد تومانی را ثبت کردند که نشان دهنده استراتژی دفاعی و محافظه کارانه سرمایه گذاران در شرایط فعلی است.

معاملات روز شنبه با حواشی نیز همراه بودند. نماد «سایپا» پس از برگزاری مجمع عمومی سالانه، در نیمه دوم بازار و بدون دامنه نوسان بازگشایی شد. با این حال، جو منفی کلی بازار باعث شد تا قیمت سهام این شرکت منفی باز شود. در نهایت، ناظر بازار برای کنترل شرایط، معاملات سایپا را ابطال و بازگشایی آن را منتفی اعلام کرد. این اتفاق باعث شد تا بازگشایی نماد «ایران خودرو» نیز که انتظار آن می رفت، به روزهای آینده موکول شود.

اگر از نوسانات روزانه عبور کنیم یک آمار کلان، نگرانی ها را در مورد وضعیت کلی اقتصاد افزایش داده است. ارزش دلاری کل بازار سهام اکنون به 115 میلیارد دلار رسیده که این عدد معادل ارزش بازار در آذرماه سال 98 است. این موضوع نشان می دهد که با وجود عرضه های اولیه بزرگ، رشد شاخص های بورسی نتوانسته هم پای رشد قیمت دلار حرکت کند.

اگرچه این کاهش ارزش دلاری، از منظر تکنیکال بر «ارزندگی» بازار برای سرمایه گذاری بلندمدت می افزاید، اما در عین حال، یک سیگنال بسیار نگران کننده برای سلامت کلی اقتصاد کشور محسوب می شود. کارشناسان معتقدند که رشد پایدار بازار سهام، به کاهش ریسک های سیاسی و حذف نگاه های دستوری در صنایع نیاز دارد.

در این بازار پرریسک و مبهم، چاره چیست؟

گزارش امروز به خوبی نشان می دهد که سرمایه گذاری در بورس تا چه حد به متغیرهای سیاسی و هیجانات غیرقابل پیش بینی وابسته است. به همین دلیل سرمایه گذارانی که به دنبال آرامش و سود پایدار هستند، نمی توانند این فضا را تحمل کنند. بهترین راهکار در شرایط فعلی، سرمایه گذاری بر روی طرح هایی است که هم پتانسیل سودآوری بیشتری نسبت به بانک و اکثر بازارها دارند و هم از ریسک کنترل شده برخوردارند.

این دقیقا همان فرصتی است که پلتفرم کرادفاندینگ دونگی فراهم می کند. در دونگی، شما سرمایه خود را به جای درگیر کردن در نوسانات روزانه بورس، در طرح های تولیدی و کسب وکارهای کوچک، متوسط و بزرگ معتبر وارد می کنید. در عین حال که از بازدهی چند ده درصدی و بالاتر از سود بانکی بهره مند می شوید، اصل سرمایه شما در بسیاری از طرح ها توسط ضمانت نامه های بانکی تضمین شده است. این یک سرمایه گذاری هوشمندانه برای کسب سود بالا، با خیالی آسوده به حساب می آید. فرض کنید بخواهید سرمایه گذاری با پول کم انجام دهید و بتوانید 1 میلیون تومان در یک طرح درآمدی تولید فولاد سهیم باشید! برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد نحوه سرمایه گذاری در طرح ها، می توانید به بخش فرصت های سرمایه گذاری مراجعه کنید.