بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت

بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت از نظر بسیاری از کارشناسان در ابتدای دوره هر صندوق می باشد. همچنین اگر بخواهیم از منظر ریسک های سیستماتیک و کلان به این مسئله نگاه کنیم می توانیم اینگونه بگوییم که زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت در دوره هایی از بازار است که یا نوسان های بسیار شدیدی وجود دارد و یا بازار وارد رکود بزرگی شده باشد.

ما در این مقاله به دنبال این هستیم که بدانیم  زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت کدام است؟ در واقع می خواهیم بدانیم یک سرمایه گذار حرفه ای بر اساس چه فاکتورهایی زمان مناسب برای ورود به این صندوق ها را تعیین می کند؟ همانطور که همه ما می دانیم سود صندوق‌های درآمد ثابت چندان بالا نیست و نمی تواند ارزش سرمایه را در طولانی مدت حفظ کند. از این رو پیدا کردن فاکتورهایی که ما را قانع  به سرمایه گذاری مناسب در این صندوق ها کند اهمیت بسیاری دارد. ما در ادامه به دنبال این هستیم این شرایط را از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار دهیم، همراه  ما باشید.

فهرست مقالات:

• بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت از منظر مفاهیم
• بهترین زمان سرمایه‌گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت
• مزایا و معایب صندوق‌های درآمد ثابت
• دوره تقسیم سود و انتخاب بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت
• نرخ بهره و تاثیر آن بر صندوق‌های درآمد ثابت
• نحوه انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت
• پاسخ به یک نیاز همیشگی

بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت از منظر مفاهیم

بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت را زمانی می توانیم کشف کنیم که کمی بیشتر با مفاهیم مهمی مانند صندوق های درآمد ثابت، ریسک های اقتصادی و وضعیت بازار آشنا شویم. زمانی که بتوانیم این مفاهیم را کنار یک دیگر قرار دهیم می توانیم به صورت خودکار و بر اساس استراتژی خودمان بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت را کشف کنیم.

اما پیش از این که بخواهیم به این مفاهیم بپردازیم، بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت می تواند ریسک کاهش سرمایه را از بین ببرد و ارزش سرمایه را برای مدت کوتاه حفظ کند. بنابراین از منظر اقتصاد کلان استفاده از این صندوق ها در دوره هایی که بازار دچار نوسان شدید بوده و یا اقتصاد کلان رکود نسبتا سنگینی را تجربه می کند توصیه می شود. حال در ادامه با بررسی مفاهیم مختلف بهتر می توان زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت را بررسی کرد.

صندوق های درآمد ثابت

بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت وابستگی مهمی به مفهوم صندوق های درآمد ثابت دارد. از این رو ابتدا بهتر است به صورت کاملا خلاصه بدانیم این صندوق های سرمایه گذاری دقیقا چه کارکردهایی دارند؟ به طور کلی صندوق های سرمایه گذاری عامل های واسطه ای هستند که سرمایه تجمیع شده سرمایه گذاران را در موقعیت های خاص و مشخصی سرمایه گذاری می کنند. به طور مثال صندوق سرمایه گذاری طلا عمده این سرمایه را در بازار طلا سرمایه گذاری می کند. مزیت اصلی استفاده از صندوق های سرمایه گذاری دریافت سود نزدیک به سود بازار مذکور با حداقل ریسک ممکن است.

بیشتر بخوانید: شروع سرمایه گذاری؛ سرمایه گذاری را چگونه و از کجا آغاز کنم؟

صندوق های درآمد ثابت همانطور که از نامش پیداست، صندوق سرمایه گذاری است که سعی می کند نرخ بازده مشخص و نسبتا ثابتی را برای مشتریان خود به همراه داشته باشد. از این رو گفته می شود که این صندوق ها از ریسک پایین تری نسبت به سایر موقعیت های سرمایه گذاری برخوردار هستند. علت این مسئله را می توان سرمایه گذاری این صندوق ها در مواردی مانند سپرده های بانکی، اوراق قرضه و ... دانست.

اما مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که با توجه به موقعیت های کم ریسک سرمایه گذاری شده، بازده این صندوق ها چندان بالا نیست. در واقع صندوق های درآمد ثابت معمولا بین 18 تا 25 درصد سودآوری را برای سرمایه گذاران خود ایجاد می کند. نکته نهایی که در خصوص این صندوق ها باید بدانید این است که سود این صندوق ها معمولا به صورت روزشمار محاسبه می شود. بنابراین سرمایه گذار می تواند برای مدت کوتاه مدت (چند روز) سود نسبتا مناسبی از این صندوق ها دریافت کند.

ریسک های اقتصادی و وضعیت بازار

مفاهیمی مانند ریسک های اقتصادی و شرایط بازار از جمله مهم ترین مفاهیمی است که می تواند به ما در انتخاب بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت کمک بزرگی کند. به طور کلی در دنیای اقتصادی سه نوع ریسک وجود دارد که عبارتند از ریسک کاهش میزان سرمایه، ریسک کاهش ارزش سرمایه و ریسک حبس سرمایه. باید این را بدانید و قبول کنید که هر موقعیت سرمایه گذاری درصدی از این ریسک ها را همراه خود دارد و یک سرمایه گذار حرفه ای سعی می کند بر اساس شناخت این ریسک ها و محاسبه آن ها نسبت به انتخاب موقعیت درست اقدام کند.

اما مسئله ای که وجود دارد این است که گاهی ریسک کلیت بازار به اندازه ای بالاست که عملا کار سرمایه گذاری را سخت تر می کند. به طور مثال در یک بازار نوسانی همواره ریسک کاهش میزان سرمایه بسیار بالاست. یعنی ممکن است شما در طی این نوسانات اصل سرمایه خود را از دست بدهید. همچنین اگر بازار وارد رکود شدید شود (خرید و فروش متوقف شود) عملا ریسک حبس سرمایه افزایش پیدا می کند. بنابراین ممکن است سرمایه شما در چنین حالت بازار تا مدت ها غیر قابل دسترس شود.

بیشتر بخوانید: صندوق بخشی چیست؟ + نحوه سرمایه گذاری در آن

در این دو حالت بهترین انتخاب، ورود به یکی از صندوق های درآمد ثابت است. در کلام ساده تر سرمایه گذار برای حفظ سرمایه از ریسک کاهش میزان و همچنین از ریسک حبس می تواند به سرعت وارد صندوق های درآمد ثابت شود. این صندوق ها به سبب سرمایه گذاری های کم ریسک می تواند سود روزشمار برای سرمایه گذار به همراه داشته باشد و به سبب وجود بازارگردان عملا همواره امکان خرید و فروش را دارد. بنابراین در زمانی که بخواهید (حتی در دوره رکود شدید) امکان خروج سرمایه از این صندوق ها وجود دارد.

بهترین زمان سرمایه‌گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت

تا به اینجا مفاهیم مهم مربوط به بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت را مورد بررسی قرار دادیم. حال نوبت این است که بدانیم بهترین زمان برای ورود به سرمایه گذاری در این صندوق ها کدام است.

همانطور که گفتیم در مقایسه صندوق‌های درآمد ثابت با دیگر انواع سرمایه‌گذاری مشخص است که این صندوق ها توان پرداخت سود بالایی ندارند و نمی توانند سودآوری مناسبی برابر با تورم یا بیش از آن داشته باشند. بنابراین عملا نمی توان به صندوق های درآمد ثابت به عنوان یک موقعیت مناسب سرمایه گذاری برای میان مدت و یا بلند مدت نگاه کرد. چرا که در این دوره ها مثلا بازدهی پایین صندوق موجب کاهش ارزش سرمایه خواهد شد.

با این حال با توجه به روزشمار بودن سود دهی این صندوق ها عملا می توان گفت که بهترین نوع سرمایه گذاری و بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت در حالت کوتاه مدت و در موقعیت های پر نوسان بازار و یا در حال رکود بازار است.

مزایا و معایب صندوق‌های درآمد ثابت

توجه به مزایا و معایب صندوق های درآمد ثابت می تواند راهکاری دیگر برای کشف زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت باشد.

به طور کلی مهم ترین مزیت صندوق های درآمد ثابت ریسک پایین سرمایه گذاری در کنار روزشمار بودن سود آن است. بنابراین در زمان‌بندی بازار در خرید صندوق‌های درآمد ثابت باید به این مسئله توجه داشته باشید که روز شمار بودن سود دهی این صندوق ها باعث شده امکان خروج از سرمایه گذاری با دریافت سود همراه باشد.

اما عیب خاصی که در خصوص صندوق های درآمد ثابت وجود دارد و باید به آن توجه داشته باشید این است که این صندوق ها نرخ بازدهی چندان مناسبی ندارند. بنابراین به ازای هر یک ماه سرمایه گذاری در این صندوق ها عملا میزان ارزش سرمایه نسبت به نرخ تورم کاهش پیدا می کند. بنابراین در طولانی مدت سرمایه گذاری در صندوق های درآمد ثابت نمی تواند ارزش سرمایه را حفظ کند.

بیشتر بخوانید: صندوق شاخصی چیست؟

نکته بسیار مهمی که باید در خصوص انتخاب زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت بدانید این است که صندوق های درآمد ثابت به صورت دوره ای اقدام به تقسیم سود می کنند که این دوره می تواند یک ماهه، سه ماهه یا شش ماهه باشد. دوره های تقسیم سود یکی از مهم ترین فاکتورهایی است که می تواند به ما در تعیین بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت و انتخاب بهترین صندوق کمک بزرگی کند. از این رو بهتر است این شاخص را به صورت مجزا مورد بررسی قرار دهیم.

دوره تقسیم سود و انتخاب زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت

همانطور که عنوان کردیم، صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت دارای سودآوری روزانه هستند. یعنی سود دهی آن ها به صورت روزشمار محاسبه می شود، اما مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که این سودآوری به صورت دوره ای میان سرمایه گذاران تقسیم می شود. در کلام ساده تر دوره تقسیم سود صندوق ها بر اساس استراتژی که دنبال می کنند می تواند به صورت ماهانه، سه ماهه یا شش ماهه باشد.

حال دو نکته بسیار مهم در این خصوص وجود دارد که می تواند در انتخاب بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت تاثیر مستقیم داشته باشد.

اول این که شما هر زمان که از صندوق درآمد ثابت خارج شوید می توانید سود تعداد روزهای سرمایه گذاری شده خود را دریافت کنید. بنابراین نیازی نیست که لزوما تا پایان دوره تقسیم سود صبر کنید، اما مسئله ای که باید بدانید این است که سود روزانه انباشته تا پایان دوره موجب افزایش قیمت هر واحد از صندوق های سرمایه گذاری درآمد ثابت می شود.

بنابراین از نظر تئوری بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت زمان های نزدیک به ابتدای دوره تقسیم سود است. در این حالت امکان خرید تعداد واحد های سرمایه گذاری بیشتری وجود دارد، این نکته مهمی است که در انتخاب زمان مناسب خرید صندوق درآمد ثابت می تواند تاثیر مستقیم داشته باشد.

نرخ بهره و تاثیر آن بر صندوق‌های درآمد ثابت

یکی دیگر از فاکتورهایی که در انتخاب بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت و نوع صندوق تاثیر مستقیم دارد، نرخ بهره بانکی است. همانطور که عنوان کردیم حداقل 85 درصد سرمایه صندوق های درآمد ثابت باید در اوراق قرضه، سپرده های بانکی و سایر موقعیت های کم ریسک سرمایه گذاری شود. از این رو نرخ بهره تعیین کننده این است که سود حاصل از هر کدام از این سرمایه گذاری ها به چه شکل خواهد بود. زمانی که نرخ بهره توسط بانک مرکزی افزایش پیدا می کند، عملا بدین معنی است که سودآوری صندوق های درآمد ثابت نیز بالاتر خواهد رفت.

بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟

از طرف دیگر با افزایش نرخ بهره خود به خود سرمایه ها از سمت دیگر بازارهای مالی مانند بورس و طلا به سمت بانک و صندوق های درآمد ثابت کشیده می شود. بنابراین همین افزایش نرخ بهره میزان تقاضا در بازار را کم کرده و می تواند موجب رکود کوتاه یا بلند مدت در بازار شود. همچنین در صورت کاهش نرخ بهره همین روند به صورت عکس اتفاق می افتد، یعنی سرمایه ها از این صندوق ها خارج و به سمت بازارهای مالی کشیده می شود.

نحوه انتخاب بهترین صندوق درآمد ثابت

به جز مسئله بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت، انتخاب صندوق مناسب نیز اهمیت بالایی دارد. احتمالا می دانید که در بازار مالی ایران ده ها صندوق درآمد ثابت در دو حالت کلی صدور و ابطال واحد ها یا به صورت ETF (قابل معامله در بازار بورس) عرضه می شود.

حال سوال اینجاست که در بین این صندوق ها چگونه می توان بهترین صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت را برای ورود و سرمایه گذاری انتخاب کرد؟ ابتدا بهتر است تفاوت میان صندوق های صدور و ابطال با صندوق های قابل معامله را به صورت کلی بدانیم.

انواع صندوق های سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری در دو حالت صدور و ابطال و ETF (قابل معامله در بازار بورس) عرضه می شوند. صندوق هایی که به شکل صدور و ابطال واحد ها فعالیت می کنند به صورت حضوری و یا از طریق کارگزاری های مخصوص امکان سرمایه گذاری افراد را فراهم کرده اند. یعنی سرمایه گذاران باید به صورت مستقیم و یا از طریق کارگزاری های مشخص نسبت به خرید (صدور) یا فروش (ابطال) واحد های سرمایه گذاری اقدام کند. این روند برای خرید و فروش به صورت مجزا 2 روز کاری زمان می برد.

اما برخی از صندوق ها به صورت مستقیم در بازار بورس حضور داشته و اصطلاحا این صندوق ها قابل معامله هستند. واحد این صندوق ها با قیمتی مشخص برای صندوق های درآمد ثابت و یا بر اساس عرضه و تقاضا برای صندوق های سهامی و مختلط به فروش می رسد.

بیشتر بخوانید: معرفی صندوق املاک و مستغلات + نحوه خرید و فروش

نکته مثبتی که در خصوص صندوق های ETF  وجود دارد این است که در هر زمان که بخواهید امکان خرید و فروش آنی صندوق های سرمایه گذاری وجود دارد. این مسئله برای صندوق های درآمد ثابت به شکل بسیار مناسب تری وجود دارد، چرا که این صندوق ها دارای بازارگردان هستند که موظف است قیمت عرضه و تقاضا را نزدیک به یک دیگر و برابر با ارزش واقعی واحد های سرمایه گذاری حفظ کند. از این رو همواره امکان خرید و فروش واحد های صندوق های درآمد ثابت وجود دارد و شما نسبت به عدم حبس سرمایه خود مطمئن خواهد بود.

از این رو گفته می شود که در انتخاب صندوق های درآمد ثابت بهتر است سراغ صندوق هایی بروید که امکان خرید و فروش در بازار سرمایه ای بورس را داشته باشد.

درصد تقسیم سرمایه در موقعیت های سرمایه گذاری

یکی از مواردی که می تواند در انتخاب بهترین موقعیت سرمایه گذاری در صندوق های سرمایه گذاری کمک کند، بررسی موقعیت های سرمایه گذاری شده توسط صندوق است. همانطور که گفتیم بر اساس قانون صندوق های درآمد ثابت حداقل باید 85 درصد از سرمایه خود را در اوراق قرضه و سایر موقعیت های کم ریسک سرمایه گذاری کنند.

بیشتر بخوانید: آشنایی با صندوق سرمایه گذاری

حال شما بر اساس تقسیم بندی های صورت گرفته توسط صندوق و نحوه سرمایه گذاری آن می توانید درصد سود احتمالی آن را پیش بینی کنید. نکته ای که باید بدانید این است که اگر مابقی سرمایه در صندوق های سهامی یا بازارهای مالی دیگر سرمایه گذاری شود احتمال سودآوری این صندوق بیش از درصد نرخ بهره خواهد بود. البته باید در نظر داشته باشید در این حالت نیز ممکن است با تغییر روند بازار سودی کمتر از نرخ بهره برای شما ایجاد شود. در حالت کلی باید در نظر داشته باشید که سودآوری این صندوق ها چیزی حدود 18 تا 25 الی 30 درصد خواهد بود.

بررسی خالص ارزش دارایی صندوق ها

هر قدر صندوق های سرمایه گذاری خالص ارزش دارایی بیشتری داشته باشند، قدرت ریسک پذیری بهتری دارند و می توانند عملکرد بهتری داشته باشند. از این رو می توان گفت در انتخاب بهترین صندوق های درآمد ثابت رفتن سراغ صندوق هایی که از خالص ارزش دارایی بیشتری برخوردار هستند می تواند انتخاب منطقی تری باشد.

بنابراین اگر بخواهیم به صورت خلاصه عنوان کنیم صندوق های درآمد ثابت که به صورت قابل معامله در بورس عرضه می شوند  که خالص دارایی بالایی دارند و می تواند سودآوری نزدیک به سقف (بر اساس سابقه سالانه) داشته باشند انتخاب مناسب تری است.

البته در این بین نیز می توانید به دوره تقسیم نیز توجه داشته باشید، معمولا صندوق های که به صورت ماهانه یا سه ماهه اقدام به تقسیم سود می کنند می توانند گزینه مناسب تری برای انتخاب باشند.

پاسخ به یک نیاز همیشگی

نکته ای که در خصوص بهترین زمان خرید صندوق درآمد ثابت وجود دارد این است که صندوق های درآمد ثابت عملا تنها در دوره های افزایش نرخ بهره، رکود بازار و یا پرنوسان بودن آن ها می تواند برای مدت زمان کوتاهی پاسخ گو باشد.

اما سوال اینجاست که اگر هر کدام از این ریسک ها به شکل طولانی تری ادامه دار شود ماندن سرمایه در این صندوق ها باعث کاهش ارزش سرمایه خواهد شد. در کلام ساده تر درصد تورم ماهانه و سالانه به اندازه ای زیاد است که می تواند به سادگی میزان سودآوری صندوق های سرمایه گذاری را به سرعت نابود کند و عملا باعث کاهش ارزش سرمایه شما شود. اینجاست که انتخاب موقعیتی کم ریسک مانند صندوق های درآمد ثابت اما با درصد سوددهی مناسب می تواند گزینه ای کاملا مناسب باشد.

بیشتر بخوانید: صندوق درآمد ثابت چیست + نحوه فعالیت، مزایا و معایب

انتخاب موقعیتی که بتواند ریسک کم و سود بالاتری داشته باشد در بازارهای مالی به خصوص بازار پر ریسک ایران کار چندان ساده ای نیست. با این حال کرادفاندینگ از طریق اعطای وام را شاید بتوان تنها گزینه مناسب و عملی در ایران دانست. اما سوال اینجاست که کرادفاندینگ چیست و دقیقا چه کارکردی دارد؟

کرادفاندینگ، موقعیتی کم ریسک با سودی مناسب

کرادفاندینگ به معنای تامین مالی جمعی است که طی آن تعدادی از سرمایه گذاران در کنار یک دیگر قرار گرفته و سرمایه تجمیع شده آن ها می تواند نیاز مالی یک شرکت یا کسب و کار تامین کند. در این روش سرمایه تجمیع شده به شکل یک وام در اختیار شرکت قرار می گیرد، بنابراین شرکت یا کسب و کار موظف است در زمان مقرر نسبت به بازگشت اصل سرمایه اقدام کند.

بنابراین عملا در پایان دوره اصل سرمایه بر اساس ضمانت نامه های معتبر در اختیار سرمایه گذاران قرار می گیرد. از این رو عملا ریسک کاهش میزان سرمایه در این مسیر وجود ندارد. از طرف دیگر با توجه به این که کرادفاندینگ در یک بازار نسبتا ایزوله صورت می گیرد و شرکت ها بر اساس اهداف تجاری خود اقدام به تامین مالی می کنند، معمولا سودآوری نسبتا خوبی ایجاد می شود. در ایران این روند معمولا می تواند سودی بیش از 43 درصد به صورت سالانه ایجاد کند.

توجه داشته باشید که در این مسیر امکان دریافت سرمایه در میان دوره وجود ندارد. البته امکان دریافت سود (بر اساس طرح توجیهی ممکن است به صورت سه ماهه یا شش ماهه) پرداخت شود. همچنین به این موضوع در نظر داشته باشید که در پلتفرم های مختلف ممکن است طرح های اقتصادی در دوره های مختلف ارائه شود، با این حال به این نکته توجه داشته باشید که شما در طی دوره امکان برداشت اصل سرمایه را نخواهید داشت.

کرادفاندینگ در ایران

در ایران کرادفاندینگ بر اساس پلتفرم دونگی امکان پذیر شده است. این پلتفرم معتبر (زیر نظر سازمان های معتبر) بر اساس قوانین سازمان فرابورس ایران امکان تجمیع سرمایه و تامین مالی مورد نیاز شرکت های تجاری را فراهم کرده است.

در این پلتفرم طرح های اقتصادی در دوره های دو تا دوازده ماهه ارائه می شود که امکان پرداخت سود به صورت سه ماهه یا ... را دارد. نکته ای که باید بدانید این است که در این پلتفرم غالب طرح  های ارائه شده پیش بینی پرداخت سودی بیش از 44 درصد به صورت سالانه دارند.

بیشتر بخوانید: صندوق اهرمی چیست و سرمایه گذاری در آن چه مزایایی دارد؟

همچنین دونگی سعی کرده است که با ارائه اعتبارسنجی های مالی شرکت ها، مشاوره های رایگان و همچنین ارائه ضمانت های معتبر و مشخص عملا اطمینان خاطر کامل را برای سرمایه گذاران به همراه داشته باشد. علاوه بر این ها باید توجه داشته باشید که برای خرید و فروش واحد های صندوق های سرمایه گذاری صندوق های درآمد ثابت شما باید نسبت به پرداخت کارمزد اقدام کنید، این در حالی است که دونگی هیچ کارمزد یا مالیاتی از شما بابت سرمایه گذاری دریافت نمی کند و این یک سود مهم برای سرمایه گذاران حرفه ای محسوب می شود.

نکته دیگر این است که برخی از طرح های ارائه شده در دونگی دارای ضمانت نامه معتبر مبنی بر اجرای کامل تعهدات دارند. بنابراین عملا علاوه بر بازگشت سرمایه، سرمایه گذار می تواند نسبت به پرداخت سود پیش بینی شده نیز بدون هیچ کارمزد و مالیاتی مطمئن باشد.