ثبات بورس در گرو رفع ریسک های ژئوپلیتیک

بازار سرمایه ایران پس از دوره ای کوتاه از ثبات و رشد 9 روزه که با وعده های حمایتی دولت همراه بود، حالا با انتشار اخبار منفی درباره مذاکرات بین المللی، وارد فاز نزولی 8 روزه شده است. به گفته تحلیلگران، تا زمانی که ابهامات مربوط به ریسک های منطقه ای و ژئوپلیتیک برطرف نشود، توقف خروج نقدینگی از بورس دشوار به نظر می رسد. روز یکشنبه، بورس تهران با شروع متعادل، شاهد تحرکات مثبت اولیه در برخی نمادها بود، اما با افزایش فشار فروش، به ویژه از سوی سرمایه گذاران حقیقی، فضای بازار به سمت کاهش میل کرد. این وضعیت نشان دهنده تردید و بی اعتمادی گسترده است که در گروه های بزرگ و شاخص ساز به وضوح دیده می شود، جایی که عرضه های سنگین، تلاش های اولیه برای رشد را خنثی کرده است.

آمارها نشان می دهد شاخص کل بورس با افت 0.60 درصدی و کاهش 15 هزار و 862 واحدی، به سطح 2 میلیون و 639 هزار واحد رسید، در حالی که شاخص هم وزن نیز با 0.72 درصد کاهش به 795 هزار و 253 واحد سقوط کرد. شاخص فرابورس هم با افت 0.61 درصدی به 23 هزار و 874 واحد رسید و از ابتدای تیرماه تاکنون 12.24 درصد از ارزش خود را از دست داده است. ارزش معاملات خرد بازار با 7 هزار و 42 میلیارد تومان ثبت شد، اما خروج نقدینگی در 9 روز گذشته به بیش از 10 هزار و 583 میلیارد تومان رسیده که نشان دهنده ادامه روند فرار سرمایه هاست. این وضعیت پس از 25 روز معاملاتی، همچنان با ابهام و سردرگمی همراه بوده است.

کارشناسان بازار، از جمله رسول جاویدی، این نوسانات را نتیجه ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی می دانند. تنش های ژئوپلیتیک، قطعی های برق در صنایع، و نبود شفافیت در سیاست گذاری ها، اعتماد سرمایه گذاران را سست کرده است. هرچند حمایت های اولیه پس از بازگشایی بازار پس از تعطیلات ناشی از تنش ها، امیدهایی ایجاد کرد، اما تأخیر در اقدامات مؤثر مثل تنظیم دامنه نوسان، به تشدید صف های فروش و کاهش اعتماد منجر شد. جاویدی معتقد است اگر حمایت ها به موقع اجرا می شد، می توانست از خروج نقدینگی جلوگیری کند. در این میان، سهام اهرمی با افت تا 18 درصد زیر ارزش ذاتی و اختلاف 40 درصدی صندوق «دارا یکم» با ارزش واقعی، نشانه هایی از بی اعتمادی شدید است، هرچند خریدهای اخیر نهادها در نمادهایی مثل «خودرو» می تواند نویدبخش بهبود باشد.

از منظر تکنیکال، شاخص در محدوده های حمایتی قرار دارد و برخی گروه ها مثل معدنی، زراعت، غذایی، قندی، و پالایشی به دلیل گزارش های مثبت، همچنان جذاب اند. اما ریسک هایی مثل «مکانیسم ماشه» و تحریم های احتمالی در شهریور، سرمایه گذاران را محتاط کرده است. مجتبی سلطانی، دیگر کارشناس، این روند را به سیاست های ناکارآمد و «شاخص سازی» مصنوعی ربط می دهد که به جای رونق، اعتماد را از بین برده است. او نرخ بهره بالا، نوسانات ارزی، و روی آوری به سرمایه گذاری روی طلا را از دلایل اصلی خروج سرمایه می داند. هرچند برخی پیش بینی تعادل در روزهای آتی را دارند، اما بهبود پایدار به مدیریت صحیح و کاهش تنش ها بستگی دارد.

در این فضای پرچالش، دونگی، پلتفرم تأمین مالی جمعی (کرادفاندینگ) با مجوز رسمی از فرابورس ایران و تحت نظارت گروه مالی فیروزه، می تواند گزینه ای مناسب برای سرمایه گذاری باشد. با ارائه بستری شفاف و بازدهی رقابتی، دونگی به ویژه برای شرکت ها و سرمایه گذاران حقوقی، امکان مشارکت در پروژه های مولد با ریسک کنترل شده را فراهم می کند. این پلتفرم با هدایت نقدینگی به کسب وکارهای پایدار، می تواند بخشی از سرمایه های خارج شده از بورس را جذب کرده و با کاهش وابستگی به بازارهای پرنوسان مثل طلا، راهکاری برای حفظ ارزش دارایی ها در این دوره نااطمینانی ارائه دهد.