صندوق بخشی چیست؟ + نحوه سرمایه گذاری در آن

صندوق‌های مالی سرمایه‌گذاری انواع مختلفی داشته و هر کدام از نظر دارایی‌ها و چگونگی سرمایه‌گذاری، شرایط متفاوتی دارند. یکی از انواع این صندوق‌ها، صندوق سرمایه‌ گذاری بخشی است که دارایی‌های آن به یک صنعت خاص یا بخش خاصی از صنایع مختلف اختصاص دارند. در این مطلب در مورد این موضوع که صندوق بخشی چیست، چه کاربرد و عملکردی دارد و سرمایه‌گذاری در آن چه مزایا و معایبی خواهد داشت، صحبت می‌کنیم. اگر به دنبال قرار دادن سرمایه خود در این صندوق هستید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

فهرست مطالب:

• صندوق بخشی چیست؟
• صندوق بخشی چه ویژگی‌ هایی دارد؟
• انواع صندوق بخشی
• مزایا و معایب صندوق سرمایه گذاری بخشی چیست؟
• نحوه سرمایه گذاری در صندوق بخشی 
• سودآوری صندوق بخشی
• قوانین و مقررات صندوق سرمایه‌گذرای بخشی چیست؟
• مقایسه صندوق بخشی با سایر صندوق‌ها
• استراتژی‌های سرمایه گذاری در صندوق‌های بخشی 
• صندوق بخشی مناسب چه افرادی است؟
• سخن پایانی

صندوق بخشی چیست؟

زمانی که صندوق‌های سرمایه‌گذاری، روی یک صنعت خاص یا بخش‌هایی به خصوص از صنایع مختلف تمرکز کنند، گفته می‌شود که این صندوق‌ها از نوع بخشی هستند. در واقع این صندوق‌ها بیشتر سرمایه خود را در صنایعی صرف می‌کنند که از نظر محتوا و عملکرد، با صنعتی که صندوق بر مبنای آن تشکیل شده همخوانی داشته باشد. برای مثال یک صندوق بخشی که توسط شرکت تولید یا عرضه کننده فلزات تشکیل و اداره می‌شود، معمولا دارایی خود را در شرکت‌های مرتبط با بخش فلزات سرمایه‌گذاری می‌کند. مثلا چنین صندوقی با خرید سهام شرکت‌های فولاد مبارکه، ذوب آهن و... سرمایه‌گذاری‌های سودآوری انجام می‌دهد. هدف این صندوق‌ها، کسب بازدهی از صندوقی خاص است.

صندوق بخشی چه ویژگی‌ هایی دارد؟

صندوق بخشی به انگلیسی (Sector Funds) ویژگی‌هایی دارد که آن را از دیگر انواع صندوق‌ها متمایز می‌کند. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: 

• تمرکز اصلی این صندوق برخلاف دیگر صندوق‌ها، سرمایه‌گذاری روی صنعتی خاص در بازار است. 
• سطح ریسک سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی نسبت به صندوق‌هایی مانند سهامی بالاتر است. 
• پرتفوی صندوق بخشی به دلیل اینکه تمرکز سرمایه‌گذاری آن روی یک صنعت خاص است نسبت به دیگر صندوق‌ها تنوع کمتری دارد. 
• صندوق‌های بخشی مناسب سرمایه‌دارانی است که به دنبال موقعیت سرمایه‌گذاری و رشد در یک صنعت به خصوص هستند. 
• صندوق‌های بخشی فرصت بهره‌مندی از حداکثر پتانسیل رشد یک صنعت را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. 
• این صندوق‌ها باید 70 درصد دارایی خود را در سهام صنعت مربوطه سرمایه‌گذاری کنند. 

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری چیست و انواع روش های سرمایه گذاری کدام است؟

انواع صندوق سرمایه‌ گذاری بخشی

در ادامه پاسخ به پرسش صندوق بخشی چیست، در مورد انواع صندوق‌های بخشی صحبت می‌کنیم. تقریبا هر صندوقی که تمرکز سرمایه‌گذاری آن روی یک صنعت به خصوص باشد، جزو این صندوق‌ها محسوب شده و بخشی نامیده می‌شود. در حال حاضر صندوق‌هایی مانند فلزات، سیمان و پتروشیمی در بیشتر کشورهای دنیا فعال بوده و جزو صندوق‌های بخشی اصلی هستند که ایران هم از این موضوع مستثنی نیست. البته در کشور ما صندوق‌های بخشی مطابق با مجوز سازمان بورس، اجازه سرمایه‌گذاری و فعالیت در 8 صنعت را دارند که عبارتند از:

• صنعت سیمان
• صنعت حمل‌ونقل 
• صنعت داروسازی
• صنعت فلزات اساسی
• صنعت شیمی
• استخراج کانه‌های فلزی
• صنعت خودروسازی و قطعات خودرو
• صنعت بیمه و بازنشستگی 

در حال حاضر مجوز سازمان بورس برای صندو‌ق‌های بخشی، سرمایه‌گذاری در صنایع گفته شده است. به منظور اطلاع از وضعیت دقیق صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانید از طرق سایت فیپیران، جزئیات صندوق‌های فعال و فهرست آن‌ها را مشاهده کرده و در سرمایه‌گذاری‌های خود لحاظ کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین سرمایه گذاری با پول کم؛ سهام، صندوق یا کرادفاندینگ

مزایا و معایب صندوق بخشی چیست؟

سرمایه گذاری در صندوق بخشی نیز مانند دیگر صندوق‌های مالی و سرمایه‌گذاری مزایا و معایب مختلفی دارد. در نظر داشتن مزایا و معایب این نوع سرمایه‌گذاری از ضرر و زیان‌های احتمالی جلوگیری کرده و کمک می‌کند که با آگاهی کامل برای قرار دادن سرمایه خود در یک صندوق، تصمیم‌گیری کنید. در ادامه چند مورد از مهم‌ترین مزایا و معایب صندوق‌های بخشی را عنوان خواهیم کرد. 

مزایای صندوق سرمایه‌ گذاری بخشی

• تحلیل صندوق بخشی نسبت به دیگر صندوق‌ها ساده‌تر است زیرا این صندوق‌ها برای سرمایه‌گذاری صرفا به نوع شرکت توجه کرده و کل سهام آن را تحلیل و بازبینی نمی‌کنند. 
• افزایش نظم در پرتفوی یکی دیگر از مزایای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی است. 
• پیش‌بینی و کسب بازدهی متناسب با تحلیل 
• کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و اطمینان از محل قرارگیری سرمایه
• و... 

بیشتر بخوانید: آشنایی با صندوق سرمایه گذاری + راهنمای انتخاب بهترین صندوق های سرمایه گذاری

معایب صندوق بخشی

• وابستگی به صنعت مربوطه در صندوق‌های بخشی بسیار زیاد است و سود و زیان صندوق و سرمایه‌گذاران به سود و زیان صنعت مربوطه بستگی دارد. 
• تنوع پایین در فرصت‌های سرمایه‌گذاری و صرفا سرمایه‌گذاری روی محصولات یا مجموعه‌های خاص. 
• بالا بودن ریسک سیستماتیک، برای مثال اگر صنعت مربوطه دچار تحریم شده و به علت این موضوع دچار ورشکستگی شود، کل سرمایه‌گذاران به یک اندازه و همزمان ضرر می‌کنند.

نحوه سرمایه گذاری در صندوق های بخشی 

در صورتی که متقاضی قرار دادن سرمایه در صندوق سرمایه‌گذاری بخشی هستید باید با نحوه و چگونگی انجام این کار آشنایی داشته باشید. فرآیند سرمایه‌گذاری در این صندوق چندان سخت نیست. در ایران می‌توانید سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی را از طریق بازار بورس انجام دهید. این صندوق‌ها در بازار بورس قابل معامله هستند، در نتیجه می‌توانید آن‌ها را از طریق سامانه‌های معاملاتی بورس که برای تمامی کارگزاری‌ها مهیا است، معامله کنید. 

برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها از طریق بازار بورس، نیاز به کد بورسی دارید. در مورد این نوع سرمایه‌ گذار باید به نوسانات صندوق‌های قابل معامله توجه داشته باشید. در حال حاضر دامنه نوسان این صندوق‌ها مانند دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری، چیزی حدود 10 درصد است. واحدهای معاملاتی صندوق بخشی از روزهای شنبه تا چهارشنبه و از ساعت 9 ال 15 در بازار بورس خرید و فروش می‌شوند. دقت کنید که در صورت مراجعه به بازار در ساعات ابتدایی روز و خرید در این ساعات، شانس بیشتری برای معامله با قیمت مناسب خواهید داشت.

بیشتر بخوانید: صندوق درآمد ثابت چیست + نحوه فعالیت، مزایا و معایب

سودآوری صندوق بخشی

همان‌طور که در بخش صندوق بخشی چیست گفته شد، این صندوق‌ها با هدف کسب بیشترین بازدهی از یک صنعت خاص راه‌اندازی می‌شوند. در نتیجه می‌توان گفت که سودآوری آن‌ها نسبت به دیگر انواع صندوق‌ها بیشتر است. در واقع زمانی که سرمایه به یک صنعت خاص تعلق بگیرد، آن صنعت قادر به استفاده از سرمایه برای پروژه‌های خود خواهد بود و این موضوع کسب سود را برای صنعت مربوطه به همراه خواهد داشت. 

با توجه به این که سود و زیان سرمایه‌گذاران در صندوق‌های بخشی وابسته به سود کلی صنعت است، زمانی که صنعت مربوطه روند صعودی و سود داشته باشد، سرمایه‌گذاران نیز کسب سود خواهند داشت و زمانی که صنعت مربوطه سقوط کند، سرمایه‌گذاران نیز ضرر را تجربه می‌کنند. با این حال می‌توان گفت که شانس و میزان کسب سود در این گونه صندوق‌ها نسبت به بسیاری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری دیگر بیشتر است.

قوانین و مقررات صندوق بخشی چیست؟

مانند دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق سرمایه‌ گذاری بخشی نیز دارای قوانین و مقررات به خصوصی است. این قوانین هم شامل حال افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها را دارند شده و هم برای استفاده از سرمایه صندوق و ترکیب دارایی‌ها اهمیت داشته و چگونگی آن را مشخص می‌کنند. در حال حاضر مهم‌ترین قانونی که در مورد صندوق‌های بخشی وجود داشته و تمام صندوق‌ها، صرف نظر از نوع سرمایه‌گذاری خود باید به آن توجه داشته باشند، قانون ترکیب دارایی است. مطابق این قانون، یک صندوق سرمایه گذاری بخشی قادر است که 70 درصد سرمایه خود را به سهام یا حق تقدم سهام یک صندوق خاص اختصاص دهد و تنها در مورد 30 درصد ترکیب دارایی‌های خود حق تصمیم‌گیری مجزا دارد. 

بیشتر بخوانید: صندوق اهرمی چیست و سرمایه گذاری در آن چه مزایایی دارد؟

در واقع همان‌طور که در صندوق بخشی چیست گفته شد، اگر صندوقی بر مبنای صنایع فلزی راه‌اندازی شده باید 70 درصد سرمایه خود را در صنایع مربوطه قرار دهد و سهام آن‌ها را خریداری کند. 30 درصد سهام باقیمانده را می‌توان هم در صنایع فلزی و هم در صنایع دیگر سرمایه‌گذاری کرد. این قانون کمک می‌کند که صندوق به طور تخصصی روی یک صنعت تمرکز کرده، شرایط آن را بررسی کنید و میزان ریسک سرمایه‌گذاری نیز به دنبال آن تا حد زیادی کاهش پیدا کند.

استراتژی‌های سرمایه گذاری در صندوق بخشی 

همان‌طور که گفته شد در این صندوق سرمایه روی یک صنعت خاص هزینه می‌شود، در نتیجه استراتژی اصلی پیدا کردن صنعتی است که در نوع خود موفق‌تر عمل کرده باشد. برای مثال اگر صندوق قصد سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو را داشته باشد، استراتژی اصلی پیدا کردن صنعتی است که بیشتری سود را داشته و برای صندوق نیز سودآوری بالاتری داشته باشد. 

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری در صندوق طلا؛ مزایا، معایب و معیارهای انتخاب

استراتژی دیگر این صندوق‌ها کاهش ریسک است. به این صورت که سرمایه‌گذاری در بخشی انجام شود که وضعیت مطمئن‌تری داشته باشد. صنایعی که در معرض تحریم بوده یا حمایتی از سمت دولت نمی‌شوند، ریسک سرمایه‌گذاری بالایی دارند و در صورت بروز هرگونه مشکل در وضعیت مدیریتی آن‌ها، کل سهام و سرمایه‌های صرف شده در آن‌ها با خطر مواجه می‌شوند. بنابراین این صندوق‌ها تلاش می‌کنند تا سرمایه‌گذاری را در بستری امن انجام دهند. 

صندوق سرمایه‌ گذاری بخشی مناسب چه افرادی است؟

هرچند همه افراد دارای سرمایه قادر به سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بخشی هستند اما این صندوق‌ها برای بعضی افراد خاص مناسب‌تر است. از جمله افرادی که این صندوق‌ها با شرایط آن‌ها سازگاری بیشتری داشته و در اصطلاح گزینه مناسب‌تری برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها هستند، می‌توان به گروه افرادی اشاره کرد که در یک صنعت خاص تجربه و مهارت دارند. این افراد می‌توانند با شناسایی عملکرد صنعت و پیش‌بینی وضعیت آینده آن، سرمایه‌گذاری مطمئن‌تری را انجام دهند. 
همچنین افرادی که به دنبال بهر‌ه‌مندی از فرصت‌های رشد یک صنعت خاص هستند هم باید در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بخشی سرمایه‌گذاری کنند. اما اگر این سوال برای شما ایجاد شده باشد که گروه مخاطب اصلی صندوق بخشی چیست، می‌توان گفت افرادی که بدون دانش و تجربه، قصد بهره‌مندی از سود حاصل از رشد یک صنعت را  دارند، برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها بهترین گزینه هستند.

بیشتر بخوانید: نقدشوندگی چیست؛ شاخص ها، عوامل موثر، مزایا و ریسک ها

مقایسه صندوق‌های بخشی با سایر صندوق‌ها

یکی از مسائلی که در مورد صندوق‌های بخشی باید به آن توجه داشت، عملکرد صندوق بخشی نسبت به دیگر انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. همان‌طور که گفته شد ریسک صندوق بخشی نسبت به دیگر صندوق‌ها کمتر است مگر در شرایطی که صنعت ارائه دهنده سهام، تحت تاثیر اتفاقی سیستماتیک قرار بگیرد. در غیر این صورت، مدیریت صندوق سرمایه‌ گذاری بخشی بسیار ساده بوده و می‌توان سود و زیان را در آن کنترل کرد. بنابراین یکی از مواردی که در مقایسه این صندوق با دیگر صندوق‌ها می‌توان عنوان کرد ریسک پایین‌تر سرمایه‌گذاری در آن‌ها است. 

بیشتر بخوانید: معرفی صندوق املاک و مستغلات + نحوه خرید و فروش

علاوه بر آن صندوق‌های بخشی می‌توانند متنوع‌تر از دیگر صندوق‌ها عمل کنند. در حالیکه یک صندوق کالایی باید از هر کالای خاص با یک شرکت یا صنعت قرارداد داشته و سهام آن را در اختیار داشته باشد، صندوق بخشی می‌تواند سهام چندین مجموعه ارائه دهنده یک محصول را در اختیار داشته باشد. برای مثال اگر صندوق بخشی در مورد طلا است، این امکان وجود دارد که سرمایه صندوق برای تهیه سهام چندین شرکت مختلف در زمینه صنعت طلا و جواهرات صرف شده و از این طریق سرمایه‌گذاران دامنه وسیع‌تری برای کسب سود داشته باشند.

سخن پایانی

صندوق‌های بخشی جزو صندوق‌های سرمایه‌گذاری کم ریسک اما با سود محدود و مشخص هستند که حتی بدون تجربه و مهارت خاص هم می‌توان در آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد. این صندوق‌ها صرفا به سود یک صنعت خاص توجه داشته و تمام سرمایه و تمرکز خود را روی ارتقا آن صنعت قرار می‌دهند. با وجود مزایای سرمایه‌گذاری در این صندوق، پیشنهاد ما سرمایه‌گذاری در  کرادفاندینگ یا سرمایه‌گذاری جمعی است. مزیت این نوع سرمایه‌گذاری امکان قرار دادن مبالغ جزئی برای کمک‌های بزرگ است. در این زمینه می‌توانید مطالب دونگی را دنبال کنید تا با جزئیات این کار آشنا شوید.