کارمزد صندوق های سرمایه گذاری، نحوه محاسبه و تفاوت ها

یکی از روش‌های مطمئن برای سرمایه‌گذاری، به ویژه برای افرادی که دانشی در این زمینه نداشته یا در اصطلاح تازه‌کار محسوب می‌شوند، قرار دادن سرمایه در صندوق‌ها است. صندوق‌های سرمایه‌گذاری واسطه سرمایه‌ دار و مجموعه ارائه دهنده سرمایه هستند و با مدیریت مبالغ و سرمایه‌های دریافتی، به کسب سود کمک می‌کنند. سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها شرایطی دارد و اگر صاحب سرمایه هستید باید با دقت کامل و بررسی وضعیت صندوق‌ها، پول و دارایی خود را در اختیار آن‌ها قرار دهید. یکی از مواردی که در بررسی صندوق‌ها باید به آن توجه کنید، کارمزد صندوق های سرمایه گذاری است. کارمزد دریافتی صندوق‌ها در میزان سود نهایی حاصل از سرمایه‌گذاری در صندوق تاثیر دارد.

فهرست مطالب

• مفهوم کارمزد معاملات صندوق چیست؟
• هزینه صندوق‌ های سرمایه گذاری
• کارمزد صندوق های سرمایه گذاری چقدر است؟
• نحوه محاسبه کارمزد معاملات صندوق های سرمایه گذاری
• پرداخت کارمزد صندوق های سرمایه گذاری چه زمانی انجام می‌شود؟
• کارمزد صندوق های سرمایه گذاری در دیگر انواع صندوق‌ها
• کرادفاندینگ راهی برای سرمایه‌گذاری بدون کارمزد
• سخن پایانی 

مفهوم کارمزد معاملات صندوق چیست؟

پیش از صحبت در مورد کارمزد سرمایه‌ گذاری در صندوق‌های مختلف، ابتدا باید با مفهوم کارمزد در صندوق‌ها آشنا باشید. همه صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای ارائه خدمات مختلف به مشتریان، هزینه‌ای را از سرمایه‌داران دریافت می‌کنند. این هزینه صرف فعالیت‌های صندوق شده و از طریق آن بهترین و باکیفیت‌ترین خدمات به مشتریان صندوق ارائه می‌شود. 

میزان کارمزد صندوق‌های سرمایه‌گذاری معمولا به صورت درصدی از دارایی‌های هر سرمایه‌ گذار تعیین می‌شوند، بنابراین در مواردی ممکن است کارمزد یک سرمایه‌گذار نسبت به سرمایه‌گذاری دیگر بیشتر باشد. این موضوع به تفاوت دارایی در صندوق بستگی دارد. کارمزدهایی که برای صندوق‌های معاملاتی تعیین می‌شود، در نرخ بازدهی صندوق و سرمایه‌گذاری موفق در آن نیز نقش به‌سزایی دارد.

هزینه صندوق‌ های سرمایه گذاری

همان‌طور که گفته شد، صندوق‌های سرمایه‌گذاری هزینه‌های مختلفی دارند. بخشی از هزینه‌های این صندوق‌ها از محل دارایی‌های صندوق برداشته شده و بخشی دیگر نیز توسط افرادی که سرمایه خود را در صندوق قرار می‌دهند تامین می‌شود. طبق اساسنامه بخش اصلی هزینه‌های قابل پرداخت باید از دارایی‌های صندوق تامین شوند. این دارایی‌ها شامل موارد زیر هستند:

• هزینه تاسیس
• کارمزد مدیر یا مدیران سازمان 
• هزینه‌های مربوط به برگزاری مجامع صندوق 
• کارمزد درجه بندی ارزیابی عملکرد صندوق
• حق پذیرش و عضویت در کاونن
• حق الزحمه حسابرس 
• و...

کارمزد صندوق های سرمایه گذاری چقدر است؟

برای سرمایه گذاری موفق و بدون ریسک به خصوص در مورد صندوق‌های سرمایه گذاری، داشتن اطلاعات کامل ضرورت دارد. یکی از مهم‌ترین اطلاعاتی که سرمایه داران در مورد صندوق ذخیره‌سازی خود باید بدانند، کارمزد صندوق های سرمایه گذاری است. البته کارمزد صندوق‌ها بسته به شرایط مختلف، متفاوت است. در ادامه به بررسی کارمزد در چند صندوق معروف و پرطرفدار که بیشترین متقاضی را دارند، می‌پردازیم. این صندوق‌ها و شرح کارمزد آن‌ها عبارتند از:

کارمزد صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت

یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های درآمد ثابت هستند. سرمایه‌گذاری در این صندق‌ها به معنی کسب درآمد مشخص با میزان ثابت در بازه زمانی از قبل تعیین شده است. در واقع بعد از قرار دادن دارایی در اختیار این صندوق‌ها، قراردادی میان شما و آن‌ها تنظیم می‌شود که در این قرارداد مشخص می‌شود، صندوق در چه بازه‌های زمانی، چه مقدار پول را به شما ارائه دهد. 

بیشتر بخوانید: صندوق درآمد ثابت چیست + نحوه فعالیت، مزایا و معایب

خرید اوراق در این مدل صندو‌ق‌ها چیزی حدود 0.000725 کارمزد دارد و کارمزد فروش نیز همین مقدار است. کارمزد صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، در نهایت حدود 0.00145 eft است. برای مثال کاربری که 20 میلیون سرمایه خود را در این صندوق‌ها قرار دهد، چیزی حدود 14 هزار تومان را باید به عنوان کارمزد صندوق پرداخت کند.

کارمزد صندوق سرمایه‌گذاری سهامی

از دیگر انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری، می‌توان به صندوق سرمایه‌گذاری سهامی اشاره کرد. کارمزد خرید اوراق و سهام در این صندوق 0.0064 و کارمزد فروش اوراق 0.00475 است. در واقع یک سرمایه‌گذار برای خرید و فروش اوراق در این صندوق باید 0.00939 کارمزد پرداخت کند. افرادی که در این صندوق سرمایه‌گذاری می‌کنند کارمزد بیشتری نسبت به صندوق درآمد ثابت کسب خواهند کرد که یکی از دلایل این موضوع سود و بازده بیشتر صندوق‌های سهامی است. 

بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

برای مثال اگر 20 میلیون تومان پول نقد داشته و آن را به این صندوق وارد کنید، کارمزد نهایی چیزی حدود 92 هزار تومان خواهد بود. کارمزد صندوق های سرمایه گذاری سهامی برای خریدار و فروشنده متفاوت بوده و مبلغ گفته شده کارمزد خریداران است. کارمزد فروشندگان در این صندوق حدود 95 هزار تومان است.

کارمزد معاملات صندوق های etf

یکی دیگر از صندوق‌های محبوب برای سرمایه‌گذاری که به دلیل سود نسبتا مناسب، طرفداران زیادی در میان معامله‌گران صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارد، صندوق eft یا قابل معامله است. این صندوق‌ها مالیات ندارند اما کارمزد معاملات در آن‌ها از طرفین یک معامله دریافت می‌شود. این مبلغ برای خریداران 0.00116 و برای فروشندگان 0.0011875 است. 

بیشتر بخوانید: صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) چیست؟

کارمزد صندوق etf یا صندوق های قابل معامله، صرف خدمات این صندوق‌ها شده و براساس آن بهترین بستر برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌شود. کارمزد این صندوق‌ها را نیز برای درک بهتر با یک مثال توضیح می‌دهیم. برای مثال اگر شما 20 میلیون سرمایه داشته و خریدار صندوق eft باشید، 23200 تومان و اگر فروشنده باشید کارمزد شما 23750 تومان می‌شود. 

کارمزد صندوق صدور و ابطال

یکی از کارمزدهای ثابتی که همه معامله‌گران در انواع صندوق‌ها ملزم به پرداخت آن هستند، کارمزد صدور و ابطال است. کارمزد صدور، به معنی کارمزد یا مبلغی است که معامله‌گر در زمان صدور اوراق یک صندوق پرداخت می‌کند. این موضوع را می‌توان معادل خرید دارایی‌های صندوق نیز دانست. در مقابل اگر به هر دلیلی قصد ابطال سهام خود را داشته باشید هم باید کارمزدی پرداخت کنید که در اصطلاح به آن کارمزد ابطال گفته می‌شود. این کارمزد در همه معاملات دریافت شده و هر دو طرف معامله یعنی خریدار و فروشنده ملزم به در نظر گرفتن آن هستند. 

کارمزد صندوق های سرمایه گذاری مختلط

صندوق مختلط یکی دیگر از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. همان‌طور که گفته شد، معامله‌گران برای ورود به این صندوق هم باید اوراق آن را خریداری کنند. کارمزد صندوق های سرمایه گذاری مختلط برای خرید و صدور اوراق، مبلغی مشخص و حدود 0.00243 است. همچنین برای ابطال اوراق در این صندوق‌ها یا فروش آن‌ها نیز باید کارمزدی مشخص معامدل 0.00507 پرداخت کرد. 

برای درک بهتر، کارمزد صندوق‌های سرمایه گذاری مختلط را نیز با یک مثال توضیح می‌دهیم. فرضا اگر قصد انتقال 20 میلیون سرمایه به این صندوق‌ها را داشته باشید، برای خرید یا صدور اوراق باید چیزی حدود 48 هزار تومان و برای فروش یا ابطال اوراق باید 52 هزار تومان کارمزد پرداخت کنید.

کارمزد صندوق زمین و ساختمان

دارایی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری، انواع مختلفی دارند و با خرید اوراق مربوط به آن‌ها، سهام‌دار آن صندوق خواهید شد و از سود و زیان آن دارایی، بهره‌مند می‌شوید. یکی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق زمین و ساختمان است. دارایی این صندوق‌ها مربوط به زمین و مستغلات است و با خرید اوراق آن در ساخت یک زمین و سود حاصل از آن مشارکت خواهید داشت. 

بیشتر بخوانید: معرفی صندوق املاک و مستغلات + نحوه خرید و فروش

برای ورود به این صندوق و شروع سرمایه‌گذاری در آن هم پرداخت کارمزد یکی از اولین اقدامات است. در صندوق زمین و ساختمان، کارمزد برای دو طرف معادله یکسان بوده و چیزی حدود 0.0018125 است. برای مثال اگر مبلغی معادل 20 میلیون تومان را در این صندوق‌ ذخیره کنید، باید حدود 36 هزار تومان را به عنوان کارمزد صندوق پرداخت کنید.

کارمزد صندوق کالایی مبتنی بر طلا

طلا نیز جزو کالاهایی است که صندوق مشخص داشته و اگر قصد خرید مستقیم آن را نداشته باشید، امکان ورود به بازار آن از طریق صندوق‌های مرتبط با طلا برای شما وجود خواهد داشت. کارمزد صندوق‌های مبتنی بر طلا هم چیزی حدود 0.00125 است. در واقع خریداران و فروشندگان به ازای هر 20 میلیون تومانی که  به حساب صندوق وارد یا از آن کسر کنند باید 25 هزار تومان را به عنوان کارمزد پرداخت کنند. کارمزد صندوق های سرمایه گذاری در بخش طلا نیز صرف خدماتی می‌شود که در بهبود تجربه کاربران از فعالیت در این صندوق‌ها موثر هستند. 

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری در صندوق طلا؛ مزایا، معایب و معیارهای انتخاب

نحوه محاسبه کارمزد معاملات صندوق های سرمایه گذاری

یکی از موضوعات مهمی که کاربران برای فعالیت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری باید از آن مطلع باشند، کارمزد است که تا اینجا در مورد آن صحبت کردیم. محاسبه کارمزد در صندوق‌های مختلف فرآیند چندان سختی ندارد. همان‌طور که در بخش قبل اشاره کردیم، هر صندوق سرمایه‌گذاری نرخ مشخصی را به عنوان کارمزد خرید یا فروش محصولات خود در نظر دارد. برای محاسبه کارمزد نهایی معامله در آن صندوق باید مقداری که توسط صندوق مشخص شده را در مبلغ کلی که به عنوان سرمایه وارد صندوق می‌کنیم، ضرب کرده و حاصل، مبلغی خواهد بود که به عنوان کارمزد به صندوق ارائه می‌شود.

برای انجام این کار ابزارهای تخصصی هم وجود دارد. با این حال توصیه ما دریافت راهنمایی از کارگزاران صندوق است. سازمان بورس صندوق‌ها را موظف کرده که در مورد کارمزد و مبالغ دریافتی از مشتریان شفاف عمل کنند. در نتیجه حتی اگر در زمینه محاسبه کارمزد مهارت یا دانشی نداشته باشید هم کافی است به کارگزاران صندوق مورد نظر خود مراجعه کرده تا کارمزد صندوق را براساس بودجه شما محاسبه کنند. 

پرداخت کارمزد صندوق های سرمایه گذاری چه زمانی انجام می‌شود؟

یکی از سوالات رایج مشتریان و سرمایه‌داران در مورد صندوق‌های سرمایه‌گذاری، زمان پرداخت کارمزد در این صندوق‌ها است. تا اینجا مشخص شد که برای سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها نیاز به پرداخت کارمزد چندان زیادی نیست و مبلغ در نظر گرفته شده به عنوان پایه کارمزد، چشم‌گیر نیست اما با توجه به نکاتی که در محاسبه کارمزد صندوق های سرمایه گذاری گفته شد، زمانی که مبالغ سرمایه‌گذاری بالا باشد، کارمزد نهایی نیز مبلغ نسبتا زیادی خواهد بود. 

در این شرایط گاهی پرداخت یکباره کارمزد برای معامله‌گران دشوار خواهد بود. در این مورد باید گفت کارمزد خرید یا فروش باید در زمان معامله پرداخت شود. در واقع امکاناتی مانند پرداخت قسطی کارمزدها و... وجود ندارد و حتی اگر مبلغ کارمزد سنگین باشد هم باید آن را در زمان معامله پرداخت کرد. با این حال یک راه برای کاهش مبلغ کارمزد وجود دارد و آن انجام معامله به دفعات است. برای مثال اگر قصد ابطال اوراق خود در یک صندوق را دارید، می‌توانید این کار را در چند نوبت انجام دهید تا کارمزد چندان زیادی شامل معامله نشود. 

بیشتر بخوانید: صندوق اهرمی چیست و سرمایه گذاری در آن چه مزایایی دارد؟

این مورد برای خرید اوراق هم امکان‌پذیر است و در صورتی که قصد سرمایه‌گذاری در یک صندوق را دارید، می‌توانید این کار را به دفعات انجام دهید تا در هر معامله کارمزد، مبلغی جزئی باشد و برای معامله بعدی آماده باشید. از این طریق می‌توان وضعیت پرداخت کارمزد در صندوق‌ها را مدیریت کرد و با کم‌ترین ضرر و زیان، در صندوق‌ها معامله و کارمزد آن‌ها را پرداخت کرد.

کارمزد صندوق های سرمایه گذاری در دیگر انواع صندوق‌ها

صندوق‌های سرمایه‌گذاری به موارد گفته شده خلاصه نمی‌شوند و انواع مختلفی از صندوق‌های دیگر هم وجود دارد که ورود به هرکدام از آن‌ها دارای قوانینی مشخص است. مانند سود صندوق‌های سرمایه‌گذاری که در هر صندوق مبلغی مشخص دارد اما دریافت آن از تمامی صندوق‌ها امکان‌پذیر و ثابت است، کارمزد نیز مبلغی است که پرداخت آن در همه صندوق‌ها ضرورت دارد. 

بیشتر بخوانید: صندوق پوشش ریسک یا هج فاند (Hedge Fund) چیست؟

کارمزد خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری در دیگر انواع صندوق‌ها، به نوع صندوق و محصول آن‌ها بستگی دارد. برای مثال کارمزد صندوق ‌های سرمایه گذاری در صنایع مربوط به خرید و فروش خودرو، براساس نوع دارایی، خودرو یا قطعات خودرو و ارزش سهام صندوق مشخص می‌شود. با توجه به تأثیر کارمزد بر بازدهی صندوق و کاهش ریسک معامله در آن بهتر است پیش از سرمایه‌گذاری در یک صندوق از جزئیات کارمزد آن مطلع شوید و با اطمینان خاطر اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. 

کرادفاندینگ راهی برای سرمایه‌گذاری بدون کارمزد

در شرایطی که سرمایه‌گذاری در صندوق‌های مالی با قوانینی مانند پرداخت کارمزد همراه است، روش‌هایی همه وجود دارد که با کمترین هزینه جانبی امکان سرمایه‌گذاری را برای سرمایه‌داران فراهم کنند. سرمایه‌گذاری جمعی یا کرادفاندینگ یکی از این روش‌ها است. در این شیوه سرمایه‌گذاری شما می‌توانید با حداقل مبلغ، معاملاتی را انجام داده و در پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری کنید، در حالی‌که نیاز به پرداخت هیچ کارمزدی نداشته باشید.  در این زمینه می‌توانید به دونگی مراجعه کرده و اطلاعات بیشتری کسب کنید.

سخن پایانی 

سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها به عنوان بستری امن برای انجام معاملات شرایط و قوانینی دارد که یکی از آن‌ها پرداخت کارمزد سرمایه‌گذاری است. کارمزد سرمایه‌گذاری برای تامین هزینه‌های صندوق پرداخت می‌شود تا صندوق مورد نظر بهترین خدمات را به کاربران خود ارائه کند. کارمزد صندوق‌ های سرمایه گذاری در بسترهای مختلف، متفاوت بوده و میزان آن در بعضی صندوق‌ها بالا و در بعضی صندوق‌ها نسبتا ناچیز است. اگر این هزینه جانبی برای شما اهمیت داشته و در پرداخت آن مردد هستید باید صندوقی را انتخاب کنید که کمترین کارمزد را داشته باشد. در این زمینه می‌توانید به کارشناسان بورسی مراجعه کرده و از راهنمایی‌های آن‌ها استفاده کنید.