خانه / وبلاگ و مقالات / علم اکچوئری یا بیم سنجی چیست چه کاربردی دارد؟

علم اکچوئری یا بیم سنجی چیست چه کاربردی دارد؟

۱۴۰۳/۰۶/۰۶ مقالات

اکچوئری چیست

برای بررسی و تحلیل بازارهای اقتصادی، ابزارهای مختلفی وجود دارد که هر کدام برای بازاری خاص کاربردی است. یکی از این ابزارهای آماری که برای تحلیل و تفسیر ریسک‌های موجود در صنایعی مانند بیمه و شرکت‌های مالی استفاده می‌شود، دانش بیم سنجی است. آیا می‌دانید علم اکچوئری چیست و چه کاربردهایی دارد؟ در این مطلب در مورد این علم، کاربردها و تاثیر آن در بازارهای اقتصادی صحبت خواهیم کرد. برای آشنایی با این علم و جزئیات مختلف در مورد آن، با ما همراه باشید. 

فهرست مطالب:

اکچوئری چیست؟ 

اکچوئری علمی است که برای کنترل و مدیریت ریسک‌ها و پیش‌بینی آن‌ها قبل از وقوع و آمادگی برای مقابله با آن‌ها کمک می‌کند. یکی از مسائل مهمی که باعث شکست و ضرر و زیان واحدها و صنایع مختلف مانند بیمه در بازار اقتصادی می‌شود، عدم توجه به ریسک‌ها و اقدام مناسب در زمان بروز آن‌ها است. به عبارت دیگر مجموعه‌هایی در بازار اقتصادی امروز موفق عمل می‌کنند که با ریسک‌های موجود در مسیر خود آشنایی داشته و قابلیت کنترل آن‌ها را داشته باشند. 

در تعریف اکچوئری آمده که این علم ارتباط نزدیکی به صنعت بیمه دارد. این علم بینشی صحیح از ریسک‌ها را ارائه می‌کند و با استفاده از آن می‌توان نسبت به سرمایه‌گذاری‌ها یا هر اقدام مالی دیگری اطلاعات نسبی کسب کرد. با توجه به اینکه بازارهای مالی همواره دارای عدم قاطعیت هستند، تکیه به این علم و علوم مشابه کمک می‌کند که تا حد زیادی از ضرر و زیان جلوگیری کرده و از طریق فعالیت موفق‌تر در بازار اقتصادی، سود بیشتری کسب کنید. 

کاربردهای مختلف بیم سنجی یا اکچوئری است؟

کاربردهای اکچوئری بسیار زیاد است و در انواع صنایع از آن استفاده می‌شود. در صورت آشنایی کامل با این علم و استفاده صحیح از آن می‌توان فعالیت بهتری در بازارهای اقتصادی داشت. در ادامه چند صنعتی که کاربرد این علم در آن‌ها بیشتر بوده را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

اکچوئری و ریسک

صنعت بیمه

زمانی که از بیم‌سنجی چیست، صحبت می‌شود اولین صنعتی که در توضیح کاربرد آن مثال زده می‌شود، صنعت بیمه است. در واقع این صنعت یکی از اصلی‌ترین مصرف‌کنندگان این علم است و بیشتر فعالیت اکچوئرها در آن انجام می‌شود . اکچوئری یا بیم‌سنجی در صنعت بیمه کاربردهایی مانند محاسب هزینه پذیرش ریسک، تحلیل نرخ محصولات بیمه، محاسبه قیمت برای محصولات و خدمات جدید، اصلاح دستورالعمل‌ها و... دارد. نرخ‌گذاری و تعیین حق بیمه جزو اصلی‌ترین وظایف اکچوئرها و دیگر نقش اکچوئری در بیمه است. با استفاده از این علم همچنین می‌توان توانگری مالی بیمه را نیز مورد بررسی قرار داد. 

شرکت‌های سهامی و بورس

از دیگر صنایعی که با استفاده از علم اکچوئری یا بیم سنجی می‌توان فعالیت مناسب‌تری در آن‌ها داشت، شرکت‌های سهامی و بورس هستند. بورس یکی از بازارهای سرمایه اصلی است و نقش مهمی در تجهیز منابع و پس‌انداز انبوه اقتصادی ایفا می‌کند. بازار بورس و اوراق بهادار، بخش بزرگی از پس‌اندازها را به سرمایه‌گذاری در بنگاه‌های تولیدی اختصاص می‌دهند. علم بیم‌سنجی در اینجا به بورس کمک می‌کند که این انتقال سرمایه و پس‌‌انداز به درستی انجام شده و از اتلاف هزینه‌ها جلوگیری شود. در واقع بیم‌سنجی کمک می‌کند که تعادلی میان درآمد و هزینه‌ها برقرار شود و ریسک‌های احتمالی که در اثر انتقال سرمایه بورس اتفاق می‌افتد تا حد زیادی کاهش پیدا کنند.

بیشتر بخوانید: بهترین سرمایه گذاری با پول کم؛ سهام، صندوق یا کرادفاندینگ

بانک‌ها 

از دیگر مصرف‌کنندگان علم اکچوئری یا صنایعی که این علم در آن‌ کاربرد دارد، می‌توان به بانک‌ها اشاره کرد. برآوردهای مالی و محاسباتی که میان درآمد و هزینه‌های یک سال صندوق‌های مالی و بانک‌ها انجام می‌شود، با استفاده از این علم صحت بیشتری داشته و قابل استنادتر هستند. این علم همچنین ریسک‌ها و مشکلات آماری که احتمال بروز آن‌ها در محاسبات بانکی وجود دارد را به حداقل می‌رساند.

موسسات و صندوق‌های بازنشستگی

اکچوئری در این صنعت کاربردهای زایدی دارد. اکچوئرها می‌توانند طرح‌های مالی مربوط به بازنشستگی را احیا کرده و بهترین پیشنهادات برای تامین مالی و بودجه را به کارفرمایان ارائه کنند تا تسهیلات مناسب‌تری در اختیار بازنشستگان قرار بگیرد. 

مزایای بیم‌سنجی اکچوئری چیست؟

همان‌طور که گفته شد، از علم اکچوئری برای پیش‌بینی رویدادهای آینده استفاده می‌شود، در نتیجه به عنوان اولین مزیت این علم می‌توان به جلوگیری از شکست یا ضرر و زیان در رویدادهای آتی یک واحد صنعتی – اقتصادی اشاره کرد. این واحد می‌تواند صنعت بیمه، بانک، صندوق‌های مالی و... باشند.

مزایای بیم سنجی

ارزیابی ریسک دیگر مزیت این علم است. اقتصاد پایدار نیست و حتی با ثبات‌ترین اقتصادهای دنیا نیز معمولا دارای نوسان هستند و این نوسانات باعث ریسک در بازارهای مالی می‌شوند. با استفاده از این علم و داده‌ها و آمارهایی که در این علم وجود دارد، می‌توان تا حد زیادی ریسک‌ها را شناسایی کرد و بعد از شناسایی، اقدام مناسب و متناسب با ریسک را انجام داد. 

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری خطرپذیر (جسورانه) چیست؟

برای مثال زمانی که در علم پزشکی، ریسک‌های احتمالی یک ویروس شناسایی می‌شود، می‌توان از ابتلا بیماران به آن ویروس جلوگیری کرد و از این طریق جان افراد زیادی را نجات داد. علم اکچوئری نیز چنین مزیتی دارد و با استفاده از آن و شناسایی ریسک‌های احتمالی هر پروژه می‌توان از شکست آن جلوگیری کرد و شانس نتیجه‌گیری و موفقیت‌آمیز بودن آن را افزایش داد. 

مشاغل مرتبط با حوزه اکچوئری چیست؟

بد نیست بدانید که کاربرد اکچوئری به موارد گفته شده ختم نمی‌شود و با تسلط به این علم می‌توان استفاده‌های بیشتری از آن کرد که یکی از آن‌ها ورود به بازار کار اکچوئری و پیدا کردن مشاغل مختلف با استفاده از تسلط به این علم است. در ادامه چند شغل اکچوئری که با انجام آن‌ها امکان کسب درآمد بالا میسر است را معرفی خواهیم کرد.

مشاور اکچوئری

یکی از مشاغل مرتبط با این علم، مشاوره است. مشاورین اکچوئری به این علم تسلط داشته و قادر به ارائه جزئیات آن به دیگران هستند. مشاوران بیم‌سنجی در کنار شرکت‌ها و صنایع قرار می‌گیرند و با ارائه نظرات لازم بر مبنای این علم به آن‌ها کمک می‌کنند تا ریسک‌ها را شناسایی کرده و فعالیت بهتری در بازار اقتصادی داشته باشند 

بیشتر بخوانید: سرمایه گذار فرشته کیست و چه ویژگی ها و وظایفی دارد؟

تحلیل‌گر اکچوئری

از دیگر مشاغلی که با تسلط به علم بیم سنجی می‌توان به آن وارد شد و از طریق آن کسب درآمد کرد، تحلیل‌گری است. با تحلیل ریسک بیم‌سنجی شرکت‌های مختلف و ارائه راهکارهای لازم جهت مقابله با این ریسک‌ها می‌توان به سود بیشتر شرکت کمک کرد و از این طریق به کسب درآمد بالا رسید. تحلیل‌گران معمولا به صورت پروژه‌ای فعالیت می‌کنند تا از این طریق سود بیشتری داشته باشند. 

کاربردهای اکچوئری

تحلیل‌گر بیم سنجی بیمه

تحلیل‌گران اکچوئری و بیم سنجی می‌توانند به عنوان کارمند هر کدام از صنایع گفته شده نیز فعالیت کنند اما حضور آن‌ها در شرکت‌های بیمه به منظور ارائه بهترین طرح‌های بیمه، بررسی طرح‌های قبلی، تشخیص هزینه‌ها و درآمد و... ضرورت دارد. وجه تمایز شرکت‌های بیمه موفق با شرکت‌هایی که سود چندانی ندارند، حضور نیروهای ماهری مانند اکچوئرها است.

بیشتر بخوانید: تاثیر فناوری بر کسب و کار چیست؟

آموزش اکچوئری

یکی دیگر از مشاغل مرتبط به بیم سنجی که از طریق آن کسب درآمد هم امکان‌پذیر است، آموزش اکچوئری است. با تسلط به این علم می‌توان به عنوان آموزش دهنده در کنار مجموعه‌هایی مختلف حضور داشت و اطلاعات خود را به آن‌ها ارائه کرد. 

وظایف بیم‌سنجی چیست؟

اصلی‌ترین وظیفه اکچوئرها، تجزیه و تحلیل هزینه‌های مالی ریسک و عدم قطعیت است. در علم اکچوئری باید از ریاضیات و آمار استفاده شود تا بهترین تئوری‌های مالی برای صنایع مختلف ارائه گردد. این علم همچنین در توسعه صنایع نیز موثر است. به حداقل رساندن ریسک‌ها باعث می‌شود که سود صنعت بیشتر شود و هزینه‌های کمتری صرف جبران ضرر و زیان ریسک‌های وارده شود. 

در واقع به عنوان یک وظیفه کلی می‌توان، علم بیم‌سنجی را علمی دانست که باید به بازار اقتصادی کمک کند تا بیشترین نرخ پیشرفت را داشته و سیر پیشرفت آن صعودی باشد. بیم‌سنجی و ریسک دو مفهوم جدایی‌ناپذیر هستند که در مقابل هم قرار داشته و هر زمان این علم به درستی استفاده شود، مشکلات ناشی از ریسک‌ها نیز به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کنند.

برای مثال ممکن است از یک مشاور اکچوئری درخواست شود که خطرات و ریسک‌های ناشی از صدور بیمه‌نامه عمر را تعیین کند. بیمه عمر یکی از مهم‌ترین انواع بیمه است که تمام شرکت‌های فعال در این زمینه برای فروش آن به مشتریان تلاش می‌کنند. اکچوئرها موظف هستند که شرایط صدور بیمه نامه عمر را مورد بررسی قرار داده و مدل‌هایی را برای صدور بیمه نامه به بهترین شکل ارائه کنند. 

بیشتر بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست؟ بررسی اهمیت آنالیز فنی در بازارهای مالی

برای درک بهتر نقش مشاور اکچوئری در تعیین صدور بیمه، در ادامه پاسخ به سوال اکچوئری چیست، مثالی را عنوان می‌کنیم. برای مثال مشاوران بیم سنجی در صنعت بیمه باید تعیین کنند که زنان بیشتر به بیمه عمر نیاز دارند یا مردان و افرادی که این بیمه مناسب آن‌ها است در چه رنج سنی قرار داشته و صرف هزینه برای کدام گروه سنی منطقی‌تر است و... که در نهایت به صدور بیمه‌های عمر به بهترین شکل منجر شود.

چگونه می‌توان از علم اکچوئری استفاده کرد؟

برای استفاده از علم بیم سنجی ابتدا باید با اصول و قواعد این علم آشنایی داشته باشید. جالب است بدانید بیم سنجی یکی از علوم دانشگاهی است که رشته مخصوص آن در دانشگاه وجود داشته و علاقه‌مندان به علم آمار و ریاضی می‌توانند در آن تحصیل کنند. برای ورود به این رشته و تحصیل در آن می‌توان به رشته آمار در دوره کارشناسی وارد شد و در دوره ارشد با گرایش بیم سنجی ادامه تحصیل داد. 

تحلیل ریسک بیم‌سنجی

کارشناسان بیم سنجی از همان ابتدا جزئیات این علم را فرا گرفته و قادر به استفاده از آن برای تجزیه و تحلیل آمار و اطلاعات مختلف هستند. از طرفی این کارشناسان توانایی کار با نرم‌افزارهای اکچوئری را دارند. این نرم‌افزارها که بیشترین کاربرد آن‌ها در شرکت بیمه است، با دریافت داده‌هایی از طرح‌های مختلف در چند دوره، سوابق را بررسی کرده و در نهایت پیش‌بینی‌هایی از ریسک و خطرات ارائه می‌دهند. 

بیشتر بخوانید: شرکت دانش بنیان چیست؟ مزایا، معایب و نحوه ثبت انواع آن

این علم تخصصی است و هرگز نباید تصور کرد که صرفا با تکرار و تمرین می‌توان از آن بهره برد. کوچک‌ترین خطا در آمار اکچوئرها، محاسبات آن‌ها را دچار اشتباه کرده و هرگونه اشتباه محاسباتی نیز باعث تشخیص نادرست ریسک‌ها می‌شود. با توجه به اینکه مقابله با ریسک زمانی امکان‌پذیر است که شناسایی آن به درستی انجام شده باشد، تخصص و تسلط در علم اکچوئری یا بیم سنجی اهمیت زیادی دارد. 

اکچوئری و کرادفاندینگ

در ادامه مقاله اکچوئری چیست، در مورد ارتباط این دانش با کرادفاندینگ صحبت خواهیم کرد. کرادفاندینگ، نوعی سرمایه‌ گذاری جمعی است و مانند هر اقدام دیگری در بازار اقتصادی با ریسک و خطراتی مواجه است که از طریق این علم می‌توان آن‌ها را شناسایی کرد. با توجه به اینکه سرمایه‌ جمع‌آوری شده در کرادفاندینگ صرف پروژه‌ها می‌شود، از طریق علم بیم‌سنجی می‌توان احتمال نتیجه‌گیری پروژه را افزایش داد تا با حداقل سرمایه، بیشترین بازدهی حاصل شود. از این طریق حتی می‌توان سرمایه را به جای اختصاص به یک پروژه به چند پروژه اختصاص داد و صنایع بیشتری را حمایت کرد.

جمع‌بندی

در این مطلب در مورد اکچوئری و کاربردهای آن‌ صحبت کردیم. همان‌طور که گفته شد این علم یک علم کاربردی و اساسی در بازارهای اقتصادی است و در صورتی که به درستی مورد استفاده قرار گیرد، نقش زیادی در پیشرفت اقتصادی جوامع ایجاد می‌کند. برای استفاده صحیح از این علم، تسلط به آن و داشتن دانش تخصصی حائز اهمیت است.

سوالات متداول

تجزیه و تحلیل هزینه های مالی ریسک، ارائه بهترین طرح ;ها و پیشنهادات برای مقابله با ریسک ها و استفاده از علم ریاضی و آمار برای ارزیابی ریسک از مهم ترین وظایف اکچوئری است.

با تحصیل در دانشگاه و دریافت مدرک تخصصی این رشته می توان به طور رسمی در حوزه اکچوئری شروع به کار کرد.

ابزارهای مدل سازی پیش بینی کننده که اغلب توسط آکچوئرهای مورد بررسی ذکر می شوند عبارتند از Excel، SAS و Python. همچنین ابزارهای تجسم داده نیز در این علم کاربردی هستند.