سرمایه گذاری در بورس را چگونه شروع کنم؟ + نکات مهم سرمایه گذاری بورسی

ورود به حوزه سرمایه گذاری در بورس یکی از بهترین روش ها برای ساختن آینده مالی و رشد سرمایه است. اما اگر به خوبی عمل نکنید و نتوانید گلیم خود را از آب بیرون بکشید، ضررهای مالی جبران ناپذیری در انتظار شما خواهد بود. خبر خوب این است که می توان با یادگیری و کسب علم سرمایه گذاری در بورس، بر چالش ها و خطرات مسیر چیره شد.

این مقاله، یک راهنمای قدم به قدم برای سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار است. در ادامه به شما توضیح می دهیم که با چه مقدار سرمایه می توانید شروع کنید، چه نکاتی را باید بدانید، چگونه سهام خوب را بیابید و چطور از اشتباهات رایج دوری کنید تا اولین قدم های خود را با اطمینان بردارید. اگر به فکر کسب درآمد فعال یا غیرفعال از بازار سرمایه هستید، مطالعه مقاله از مجله دونگی  را از دست ندهید.

فهرست مطالب:

• چرا سرمایه گذاری در بورس؟
• شروع سرمایه گذاری در بورس: برای سرمایه گذاری در بورس از کجا شروع کنیم؟
• انواع روش های سرمایه گذاری در بورس
• حداقل سرمایه برای ورود به بورس چقدر است؟
• چه استراتژی برای سرمایه گذاری در بورس مناسب شما است؟
• ریسک سرمایه گذاری در بورس: چگونه در بورس سرمایه گذاری کنیم که ضرر نکنیم؟
• چگونه ریسک سرمایه گذاری در بورس را مدیریت کنیم؟
• اصطلاحات و مبانی پایه سرمایه گذاری در بورس
• سرمایه گذاری در بورس یا کرادفاندینگ؟
• سخن پایانی

چرا سرمایه گذاری در بورس؟

سرمایه گذاری در بورس یکی از سودآورترین روش ها برای رشد سرمایه و ایجاد امنیت مالی در بلندمدت است. بازار بورس اوراق بهادار (Stock Exchange) یک بازار رسمی و سازمان یافته است که در آن، شما با خرید سهام شرکت های بزرگ و معتبر، در واقع صاحب بخشی از آن کسب وکارها شده و از سودآوری و رشد آن ها بهره مند می شوید. این بازار همچنین پلی میان شما به عنوان سرمایه گذار و چرخ دنده های اقتصاد کشور ایجاد می کند. در نتیجه سرمایه گذاری در بورس، می تواند موتور تولید داخلی را تقویت نماید.

مزایای سرمایه گذاری در بورس

برخلاف سایر بازارهای موازی، سرمایه گذاری در بورس مزایای منحصربه فردی را برای شما به همراه دارد:

• رشد سرمایه و پتانسیل سود بالا (بازدهی تاریخی بهتر از مسکن و طلا)
• قابلیت نقدشوندگی بسیار بالا (تبدیل سریع سهام به پول نقد)
• امکان سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار با مبالغ کم (شروع حتی با پانصد هزار تومان)
• شفافیت بالا و حمایت قانونی (فعالیت تحت نظارت و قوانین سازمان بورس)
• دسترسی آسان به اطلاعات
• تنوع ابزارها و صنایع (کاهش ریسک با تقسیم سرمایه در سبدهای مختلف)
• حفظ ارزش پول در برابر تورم
• خرید و فروش آنلاین از هر کجای کشور
• مشارکت در مالکیت و اداره شرکت ها

معایب سرمایه گذاری در بورس

با اینکه سرمایه گذاری در بورس فرصت های جذابی ایجاد می کند، اما این مسیر با چالش ها و معایبی نیز همراه است که باید پیش از ورود، آن ها را به خوبی بشناسید. شناخت این موارد به کمک شما می آید تا با دیدی بهتر وارد این بازار شوید.

• نوسانات شدید و غیرقابل پیش بینی قیمت سهام به دلایل مختلفی مانند تغییرات اقتصادی، تصمیمات سیاسی یا حتی شایعات
• ریسک از دست دادن اصل سرمایه
• نیاز به دانش و صرف زمان برای رسیدن به موفقیت و برآیند مثبت
• فشار روانی بالا خصوصا برای افراد مبتدی

شروع سرمایه گذاری در بورس: برای سرمایه گذاری در بورس از کجا شروع کنیم؟

اولین و مهم ترین کار برای سرمایه گذاری در بورس، دریافت کد بورسی است. این کد اختصاصی، مانند کد ملی شما در بازار سرمایه عمل می کند و شناسنامه هویتی شما برای انجام هرگونه معامله ای به شمار می رود. فرایند دریافت این کد کاملا استاندارد و یکپارچه است و با ثبت نام در سامانه سجام آغاز می شود.

برای ورود به بازار بورس اوراق بهادار و شروع معاملات سهام، شما باید 3 مرحله اصلی زیر را به ترتیب طی کنید. این فرایند به گونه ای طراحی شده که با دقت و به سادگی، شما را برای فعالیت در بازار آماده کند:

1. ثبت نام در سامانه سجام (sejam.ir)

اولین کار برای طی کردن مراحل دریافت کد بورسی، ثبت نام در سامانه جامع اطلاعات مشتریان یا «سجام» است. برای این کار، به وب سایت رسمی سجام به آدرس www.sejam.ir مراجعه کنید، شماره تلفن همراهی که به نام خودتان است را وارد نمایید و پس از دریافت کد تایید، فرم های مربوط به اطلاعات هویتی، شغلی و بانکی خود را با دقت تکمیل کنید. در پایان و پس از پرداخت هزینه ثبت نام به صورت آنلاین، یک کد پیگیری 10 رقمی برای شما ارسال می شود. به این مقاله از دونگی درباره نحوه دریافت کد بورسی مراجعه کنید.

2. انتخاب کارگزاری معتبر

مرحله بعدی، انتخاب یک کارگزاری معتبر از میان شرکت های مورد تایید سازمان بورس است. شما باید به وب سایت کارگزاری مورد نظر خود (مانند کارگزاری مفید یا آگاه) مراجعه کنید و مراحل پیش ثبت نام را انجام دهید. بسیاری از کارگزاری ها برای آسان تر شدن کار شما، فرایند ثبت نام همزمان در سجام و کارگزاری را به صورت رایگان انجام می دهند.

3. احراز هویت (حضوری یا آنلاین)

پس از ثبت نام در سجام و کارگزاری، نوبت به احراز هویت برای تایید صحت اطلاعات شما می رسد. شما 2 راه پیش رو دارید:

• احراز هویت حضوری: با در دست داشتن مدارک هویتی (اصل شناسنامه و کارت ملی) و کد رهگیری سجام، به یکی از شعب کارگزاری یا دفاتر پیشخوان دولت مراجعه می کنید.
• احراز هویت غیرحضوری (آنلاین): این روش که سریع تر و راحت تر است، از طریق اپلیکیشن های مورد تایید انجام می شود. شما با استفاده از کارت ملی هوشمند، ضبط یک ویدیوی سلفی و بارگذاری تصویر امضای خود، هویتتان را به صورت آنلاین تایید می کنید.

پس از تایید نهایی احراز هویت، کد بورسی شما صادر شده و نام کاربری و رمز عبور برای ورود به سامانه معاملات آنلاین کارگزاری از طریق پیامک در اختیارتان قرار می گیرند.

4. نحوه سرمایه گذاری در بورس به صورت آنلاین مرحله به مرحله

امروزه دیگر نیازی به مراجعه حضوری برای خرید و فروش سهام نیست. سرمایه گذاری آنلاین در بورس تمام فرایندها را به گوشی موبایل یا کامپیوتر شما منتقل کرده است.

1. پس از ثبت نام در سجام و انتخاب کارگزاری، نام کاربری و رمز عبور برای شما ایجاد می شود.
2. ابتدا باید حساب خود در کارگزاری را شارژ کنید. این کار دقیقا مانند یک خرید اینترنتی ساده و از طریق درگاه پرداخت آنلاین با کارت بانکی به نام خودتان انجام می شود.
3. با استفاده از اطلاعات حساب خود، وارد سامانه معاملاتی آنلاین کارگزاری می شوید که به صورت اپلیکیشن موبایل و نسخه وب در دسترس است. این پنل، مرکز فرماندهی شما برای جستجوی نمادها، مشاهده قیمت ها و ثبت سفارش است.
4. در پنل کاربری، نام یا نماد شرکت مورد نظر را جستجو کنید (مثلا خودرو). سپس با انتخاب گزینه «خرید»، تعداد سهام و قیمت مورد نظر خود را وارد و سفارش خود را نهایی نمایید.
5. معاملات سهام در بورس ایران در روزهای کاری (شنبه تا چهارشنبه) از ساعت 9:00 صبح تا 12:30 ظهر انجام می شوند. سفارش شما در این بازه زمانی و در صورت تطابق قیمت با سفارش های فروش، اجرا خواهد شد.

انواع روش های سرمایه گذاری در بورس

سرمایه گذاری در بورس به 2 روش مستقیم و غیرمستقیم انجام می شود. اطلاع از تفاوت های میان این 2 رویکرد، جزو اصول سرمایه گذاری در بورس است که به شما در انتخاب بهترین مسیر کمک می کند و شما بایستی بر اساس میزان سرمایه، نوع شخصیت تان و میزان ریسک پذیری که دارید، یکی را برگزینید.

سرمایه گذاری در بورس ایران به صورت مستقیم

در سرمایه گذاری مستقیم، شما شخصا و  بدون واسطه اقدام به خرید و فروش سهام و دیگر اوراق بهادار می کنید. در این روش بایستی بازار را تحلیل کنید و وضعیت مالی دقیق شرکت ها را بررسی نمایید.

افرادی که این راه را انتخاب می کنند، باید اطلاعات و دانش کافی در زمینه تحلیل فاندامنتال یا تکنیکال داشته باشند. سرمایه گذاری مستقیم برای کسانی که زمان و دانش کافی برای مدیریت سبد دارایی خود را دارند، گزینه ای ایده آل است؛ زیرا کنترل کامل بر روی سرمایه و تصمیمات معاملاتی خود خواهند داشت.

نیاز به دانش تحلیل تکنیکال و بنیادی

نیاز به دانش تحلیل در سرمایه گذاری بورس برای موفقیت در روش مستقیم، تسلط بر رویکردهای تحلیلی ضروری است. این تحلیل ها به شما کمک می کنند تا با دیدی باز، بهترین سهام را برای خرید و مناسب ترین زمان را برای فروش انتخاب کنید.

• تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis): این تحلیل بر مبنای ارزش ذاتی سهام انجام می شود. یک تحلیلگر فاندامنتال با بررسی تمام عوامل کلان اقتصادی و صورت های مالی یک شرکت، به ارزش واقعی یک سهم پی می برد و تصمیمات خرید یا فروش خود را بر اساس مقایسه ارزش ذاتی با قیمت روز بازار انجام می دهد.
• تحلیل تکنیکال (Technical Analysis): این روش با کمک چارت قیمتی و ابزارهای پلتفرم معاملاتی، به بررسی عرضه و تقاضای موجود در بازار می پردازد و از این طریق بهترین نقاط را برای ورود یا خروج از یک معامله شناسایی می کند. تحلیل گران تکنیکال (چارتیست ها) معتقدند تمام اطلاعات، در نمودار قیمت منعکس شده اند و برای سرمایه گذاری در بورس، بررسی نمودارها و الگوهای قیمتی کافی است.

سرمایه گذاری غیرمستقیم

این روش برای افرادی که زمان یا تخصص کافی برای تحلیل و مدیریت مستقیم بازار را ندارند، گزینه ای بسیار بهتر و کم ریسک تر است. در سرمایه گذاری غیرمستقیم، شما به جای مدیریت شخصی سرمایه، آن را به نهادهای مالی متخصص مانند صندوق های سرمایه گذاری یا شرکت های سبدگردان می سپارید.

مهم ترین مزیت این روش، بهره مندی از مدیریت حرفه ای دارایی ها، کاهش ریسک از طریق ایجاد تنوع در پرتفوی سرمایه گذاری و صرفه جویی در زمان است. در این حالت، مدیران صندوق تمام اقدامات لازم را برای حفظ سرمایه و کاهش ریسک های احتمالی انجام می دهند.

انواع صندوق های سرمایه گذاری در بورس

صندوق های سرمایه گذاری به عنوان یکی از بهترین روش های غیرمستقیم، با توجه به نوع دارایی هایی که در آن ها سرمایه گذاری می کنند، انواع مختلفی دارند:

• صندوق درآمد ثابت: این صندوق ها کم ریسک ترین نوع هستند و حداقل 70 تا 90 درصد از دارایی های خود را در اوراق بهادار با درآمد ثابت مانند اوراق مشارکت و سپرده های بانکی سرمایه گذاری می کنند. بازدهی این صندوق ها کمی بالاتر از سود بانکی و با نوسان بسیار پایینی است.
• صندوق سهامی: این صندوق ها حداقل 70 درصد از دارایی های خود را در سهام شرکت های بورسی سرمایه گذاری می کنند و به همین دلیل، ریسک و بازدهی بالاتری دارند. بازدهی این صندوق ها رابطه مستقیمی با شاخص کل بورس دارد.
• صندوق مختلط: این صندوق ها برای ایجاد تعادل بین رشد سرمایه و ریسک، ترکیبی از دارایی های مختلف (اغلب بین 40 تا 60 درصد سهام و مابقی اوراق با درآمد ثابت) را در سبد خود دارند و ریسک متوسطی را به همراه دارند.
• صندوق های قابل معامله (ETF): این صندوق ها می توانند از هر نوعی (درآمد ثابت، سهامی، طلا و...) باشند، با این تفاوت مهم که واحدهای آن ها مانند سهام عادی در طول ساعات معاملات بورس قابل خرید و فروش هستند. این ویژگی، نقدشوندگی بسیار بالایی را به وجود می آورد.

حداقل سرمایه برای ورود به بورس چقدر است؟

شاید این سوال برای شما هم پیش آمده باشد که برای شروع سرمایه گذاری در بورس به چه مقدار پول نیاز دارید؟ حداقل سرمایه گذاری در بورس مبلغ 500 هزار تومان است. این کف مبلغ تعیین شده به شما کمک می کند تا با ریسک پایین، تجربه کسب نمایید و با سازوکار بازار از نزدیک آشنا شوید. البته این حداقل مبلغ برای انواع سایر بخش ها در بازار سرمایه، متفاوت است:

• صندوق های قابل معامله (ETF) با حداقل مبلغ خرید 100 هزار تومان
• عرضه های اولیه معمولا مبالغ کمتر از 500 هزار تومان
• در نمادهای بازار پایه فرابورس حداقل 5 میلیون تومان 

نکته مهمی که باید بدانید این است که درصد سود یا زیان به حجم سرمایه شما بستگی ندارد. اگر یک سهم 20٪ رشد کند، این رشد برای سرمایه 1 میلیون تومانی و 100 میلیون تومانی یکسان است. تفاوت اصلی، تنها در ارزش ریالی سودی است که به دست می آورید.

چطور تحلیل کنیم و سهام خوب بخریم؟

پیدا کردن سهام ارزشمند، مهم ترین چالش شما در بازار بورس است. برای یک سرمایه گذاری یا معامله سودآور شما به 2 ابزار اصلی نیاز دارید: تحلیل فاندامنتال و تحلیل تکنیکال. این 2 تحلیل مانند 2 بال برای پرواز شما در حوزه سرمایه گذاری در بورس عمل می کنند.

تحلیل فاندامنتال به شما می گوید که چه سهمی زیر ارزش واقعی در حال معامله است و تحلیل تکنیکال زمان و نقطه قیمت مناسب برای خرید را در اختیار شما قرار می دهد. به عنوان یک تریدر سودساز در بازار سرمایه بایستی تسلط کافی بر آموزش سرمایه گذاری در بورس داشته باشید و مطالب این حوزه را در کنار یکدیگر به کار گیرید.

تحلیل بنیادی برای شناخت ارزش واقعی شرکت

تحلیل بنیادی یا فاندامنتال، به معنای بررسی سلامت و قدرت یک شرکت برای تخمین ارزش ذاتی آن است. شما با این تحلیل، قیمتی که سهم می ارزد را به دست می آورید و با قیمت روز آن در بازار مقایسه می کنید. برای این کار، باید موارد زیر را به دقت زیر نظر داشته باشید:

• سودآوری شرکت: به وبسایت شرکت یا کدال سر بزنید و گزارش های سالانه و اخیر آن را مطالعه کنید. به دنبال شرکت هایی باشید که در 3 سال گذشته، رشد مداوم در درآمد و سود خالص خود را ثبت کرده اند.
• میزان بدهی شرکت: بدهی سنگین، یک زنگ خطر جدی برای هر شرکتی است. شرکتی که بدهی زیادی دارد، در مسیر درستی حرکت نمی کند. از سرمایه گذاری در شرکت هایی با بدهی های کلان دوری کنید تا ریسک سرمایه گذاری در بورس خود را کاهش دهید. این یک اصل مهم برای این است که چگونه در بورس سرمایه گذاری کنیم تا ضرر نکنیم.
• صنعت و چشم انداز آینده: از خودتان بپرسید آیا محصولات و خدمات این شرکت 15 تا 20 سال دیگر هم کاربرد دارند؟ همیشه روی شرکت هایی تمرکز کنید که عمر طولانی و مزیت رقابتی پایداری دارند.

تحلیل تکنیکال برای یافتن بهترین زمان معامله

تحلیل تکنیکال با استفاده از چارت ها، رفتار قیمت و حجم معاملات را بررسی می کند. هدف این تحلیل، شناسایی بهترین نقطه برای ورود به سهم (خرید) یا خروج از آن (فروش) است.

• نمودارها و خط روند
• اندیکاتورها مانند RSI

چه استراتژی برای سرمایه گذاری در بورس مناسب شما است؟

همه تریدرها به دنبال استراتژی ای هستند که سودآور باشد و برنده در بازار کسی است که یک استراتژی با برآیند مثبت برای خود تدوین می کند. استراتژی معاملاتی در بازار بورس به کمک شما می آید تا برای خرید، نگهداری و فروش دارایی های خود برنامه ای دقیق داشته باشید و بر اساس اهداف مالی خود، تصمیمات سودآورتر بگیرید. در ادامه 3 استراتژی اصلی را بررسی می کنیم.

سرمایه گذاری بلندمدت (بخر و رها کن)

در سرمایه گذاری بلندمدت در بورس، شما مانند یک باغبان صبور عمل می کنید. سهام شرکت های ارزشمند را می خرید و به نوسانات کوتاه مدت بازار بی توجه هستید؛ چرا که نگاه شما به رشد ارزش آن در طول سال های آینده است. این استراتژی برای افرادی مناسب خواهد بود که به دنبال ساختن ثروت در طول زمان هستند و یکی از بهترین راهکارها برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس به شمار می رود.

اگر شرکت انتخابی شما سودساز باشد، در این روش سود مجمع نیز به صورت سالیانه به شما تعلق می گیرد. البته قبل از هر مجمع سالیانه می توانید با ورود به سهم، از این سود بهره مند شوید. 

سرمایه گذاری کوتاه مدت یا نوسان گیری (نگاه شکارچی)

در نقطه مقابل، سرمایه گذاری کوتاه مدت در بورس یا نوسان گیری، نگاهی شبیه به یک شکارچی دارد. در این روش، هدف شما کسب سود از تغییرات سریع و کوتاه مدت قیمت سهام است. معاملاتی مانند ترید روزانه (Day Trading) و اسکلپ (Scalp) در این دسته قرار می گیرند که به دلیل نیاز به دانش تکنیکال بالا و تصمیم گیری سریع، یک استراتژی بسیار پرریسک محسوب می شوند.

سرمایه گذاری ترکیبی 

این استراتژی، ترکیبی از 2 نگاه بخر و رها کن و سرمایه گذاری کوتاه مدت در بورس است. شما بخش اصلی سبد سهام خود را به گزینه های بلندمدت و مطمئن اختصاص می دهید و بخش کوچکتری را برای کسب سود از معاملات کوتاه مدت به کار می گیرید. سپس با سود حاصل از معاملات کوتاه مدت خود، دارایی های مناسب برای بلندمدت را خریداری می کنید.

علاوه براین استفاده از صندوق های سرمایه گذاری برای تنوع بخشیدن به سبد، بخشی از این رویکرد است. این کار ریسک شما را بین دارایی های مختلف با اهداف زمانی متفاوت تقسیم می کند و به شما اجازه می دهد از مزایای هر 2 روش بهره مند شوید.

نکات مهم برای یک سرمایه گذاری موفق در بورس

موفقیت در بازار سرمایه اتفاقی نیست، بلکه نتیجه رعایت اصولی است که مرز بین سود سرمایه گذاری در بورس و زیان را مشخص می کنند. برای اینکه تصمیمات شما از روی هیجان نباشند و ریسک سرمایه گذاری در بورس را به حداقل برسانید، نکات زیر را فراموش نکنید:

1. با پول مازاد خود سرمایه گذاری کنید. سرمایه ای که وارد بورس می کنید باید پولی باشد که از دست دادن آن، اختلالی در زندگی روزمره شما ایجاد نکند. این پول باید اضافه بر نیازهای اصلی، پس انداز و حتی هزینه های تفریح شما باشد.
2. بدون تحلیل، هرگز وارد معامله نشوید. برای خرید یا فروش هر سهم، حتما شخصا شرایط آن را از جنبه بنیادی و تکنیکال بررسی کنید. معامله بر اساس حرف دیگران و بدون تحقیق شخصی، در نهایت نتیجه ای جز ضرر به همراه ندارد.
3. به سبد سهام خود تنوع دهید. این اصل کلیدی را فراموش نکنید و همه تخم مرغ های خود را در یک سبد نچینید. سرمایه خود را بین سهام شرکت های مختلف و صنایع گوناگون تقسیم کنید تا ریسک کلی سبد شما کاهش یابد. مثلا از یک صنعت بیشتر از 2 شرکت در پرتفوی خود خریداری نکنید.
4. بر هیجان بازار چیره شوید. تصمیم گیری های احساسی، بزرگترین دشمن سرمایه گذار هستند. اگر تصمیمات خود را تنها بر اساس تحلیل و استراتژی مشخص بگیرید و به هیجانات بازار بی توجه باشید، احتمال موفقیت شما چندین برابر می شود.
5. یادگیری را متوقف نکنید. بازار سرمایه پویا است و همیشه در حال تغییر. آموزش سرمایه گذاری در بورس یک فرایند دائمی محسوب می شود. همیشه اطلاعات خود را به روز نگه دارید و در صورت نیاز از راهنمایی افراد متخصص و باتجربه کمک بگیرید.

ریسک سرمایه گذاری در بورس: چگونه در بورس سرمایه گذاری کنیم که ضرر نکنیم؟

ریسک همراه همیشگی شما در همه بازارهای مالی از جمله بورس است. ریسک، روی دیگر سکه بازدهی است و در بازارهای مالی به احتمال از دست رفتن بخشی از سرمایه شما اشاره دارد. ریسک سرمایه گذاری در بورس به 2 دسته اصلی تقسیم می شود:

ریسک سیستماتیک در بورس (ریسک غیرقابل اجتناب بازار)

این نوع ریسک کل بازار را تحت تاثیر قرار می دهد و شما نمی توانید آن را با متنوع کردن سبد خود حذف کنید. عواملی مانند اتفاقات غیرقابل پیش بینی مثل جنگ یا ایجاد ترس شدید در بازار می توانند بر ایجاد این نوع ریسک دامن بزنند. برای مثال، بازار سهام در یک روز معاملاتی، تحت تاثیر اخبار تحریم و افزایش تنش ها در منطقه با روند منفی به کار خود پایان می دهد که این یک ریسک سیستماتیک است.

ریسک غیرسیستماتیک (ریسک قابل کنترل سهم)

این ریسک مختص یک شرکت یا یک صنعت خاص است. عواملی مانند عملکرد ضعیف مدیران، بدهی بالا یا یک نقص فنی در فرایندهای شرکت، این نوع ریسک را به وجود می آورند. خبر خوب این است که شما می توانید با راهکارهای مشخصی، این نوع ریسک را کاهش دهید.

ریسک صف فروش و صف خرید

علاوه براین، ریسک نقدشوندگی نیز یکی از ریسک های مهم در بورس ایران است. این ریسک زمانی اتفاق می افتد که شما برای فروش یک سهم، خریدار مناسبی در بازار پیدا نمی کنید.

چگونه ریسک سرمایه گذاری در بورس را مدیریت کنیم؟

اگرچه ریسک همیشه وجود دارد، اما کاملا قابل مدیریت است. برای پاسخ به این سوال که چگونه در بورس سرمایه گذاری کنیم که ضرر نکنیم، باید مجموعه ای از راهکارهای عملگرایانه را به کار بگیرید. در ادامه به مهم ترین اصول مدیریت ریسک سرمایه گذاری در بورس اشاره می شود.

1. سبد خود را متنوع کنید تا زیان یک سهم، توسط سود سهم دیگر جبران شود.
2. با دید بلندمدت سرمایه گذاری کنید تا از طوفان های مقطعی بازار عبور کنید.
3. آموزش سرمایه گذاری در بورس و تحلیل دقیق، اصلی ترین ابزار شما برای کاهش ریسک به شمار می روند.
4. صندوق های سرمایه گذاری یک راهکار هوشمند برای بهره مندی از مدیریت حرفه ای و سبدی متنوع هستند. به ویژه صندوق های درآمد ثابت که ریسک بسیار پایینی دارند، گزینه ای مناسب برای افراد ریسک گریز به حساب می آیند.
5. اجازه ندهید تصمیمات شما بر پایه ترس از دست دادن سود یا طمع بیشتر شکل بگیرند. به استراتژی معاملاتی خود پایبند بمانید و اجازه دهید منطق و تحلیل، راهنمای شما در مسیر سرمایه گذاری باشند.
6. به نرخ بهره بانکی دقت داشته باشید. این مورد تاثیر مستقیمی بر شاخص کل بورس تهران می گذارد.

اشتباهات رایج تازه واردها در بورس که باید از آن ها دوری کنید

هر تازه واردی در بازار سرمایه اشتباه می کند، اما شما مجبور نیستید اشتباهات دیگران را تکرار کنید، همانطور که به قول معروف می گویند: «تجربه را تجربه کردن خطاست». شناخت این دام ها کم ترین کار برای محافظت از سرمایه و مدیریت ریسک سرمایه گذاری در بورس است. در ادامه به پرتکرارترین این اشتباهات اشاره می کنیم.

• ورود به بازار بدون آموزش سرمایه گذاری در بورس و دانش کافی، مانند رانندگی با چشم بسته است.
• اجازه می دهید ترس و طمع به جای تحلیل و استراتژی برای شما تصمیم بگیرند.
• تمام سرمایه خود را فقط روی یک سهم متمرکز می کنید و اصل تنوع بخشی را نادیده می گیرید.
• بر اساس توصیه های افراد غیرمتخصص در شبکه های اجتماعی و بدون تحقیق شخصی خرید و فروش می کنید.
• سهام سودده خود را زود می فروشید، اما سهم زیان ده را به امید بازگشت قیمت نگه می دارید.
• پس از یک رشد بزرگ و از ترس جا ماندن از سود (FOMO)، در سقف قیمت وارد یک سهم می شوید.
• انتظار دارید در مدت کوتاهی به سودهای نجومی برسید و نگاه بلندمدت به سرمایه گذاری ندارید.

بهترین منابع برای آموزش سرمایه گذاری در بورس کدامند؟

آموزش سرمایه گذاری در بورس یک فرایند بی پایان است و خوشبختانه منابع معتبر و رایگان بسیاری برای این کار در دسترس شما قرار دارند.

سایت های رسمی و داده محور (برای تحلیل و دسترسی به اطلاعات خام)

این وب سایت ها منابع اصلی شما برای دسترسی به داده های خام و بدون واسطه بازار هستند:

• TSETMC.com: برای رصد لحظه ای بازار، اطلاعات نمادها و تابلوخوانی
• Codal.ir: برای دسترسی به تمام گزارش ها و اطلاعیه های رسمی شرکت ها
• Fipiran.com: برای مقایسه صندوق های سرمایه گذاری و تحلیل بنیادی شرکت ها
• SEO.ir: مرجع اصلی قوانین و مقررات بازار سرمایه

پلتفرم های آموزش رایگان (برای شروع یادگیری سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار)

بسیاری از کارگزاری ها و نهادهای مالی، محتوای آموزشی ارزشمندی را به صورت رایگان در اختیار شما قرار می دهند.

• آموزش کارگزاری مفید: منبعی جامع از مقالات، دوره های ویدیویی و وبینارهای رایگان
• رهآورد 365: مرجعی برای دوره های آموزشی تخصصی با ارائه مدرک معتبر
• فراچارت: دسترسی به بانک آموزشی بورس و بازارهای مالی

کتاب های ضروری (برای یادگیری عمیق)

برای یادگیری عمیق مفاهیم، هیچ چیز جای یک کتاب خوب را نمی گیرد. این چند کتاب نقطه شروع مناسبی هستند:

• برای شروع: کتاب «سرمایه گذاری در سهام به زبان آدمیزاد»
• برای تحلیل تکنیکال: کتاب «تحلیل تکنیکال بازار سرمایه» اثر جان مورفی
• برای تابلوخوانی: کتاب «تابلوخوانی کاربردی در بورس»

اصطلاحات و مبانی پایه سرمایه گذاری در بورس

همانطور که برای ورود به یک کشور جدید، بهتر است از قبل زبان آن کشور را بدانید، برای سرمایه گذاری در بورس نیز بایستی با اصطلاحات و مفاهیم آن آشنا شوید.جدول زیر، مهم ترین مفاهیم و اصطلاحات پایه که کلید تصمیم گیری های اصلی شما هستند را، به صورت خلاصه و کاربردی شرح می دهد.

سرمایه گذاری در بورس یا کرادفاندینگ؟

هر کدام مزایا و قواعد خاص خود را دارند. سرمایه گذاری در بورس به معنای خرید سهام شرکت های بزرگ و معتبر کشور است، در حالی که کرادفاندینگ (تامین مالی جمعی) فرصت مشارکت در پروژه های مشخص و کسب وکارهای نوپا را فراهم می کند.

مقایسه ریسک، بازدهی و نقدشوندگی بورس و کرادفاندینگ

در بورس، ریسک شما با نوسانات کلی بازار و عملکرد شرکت های بزرگ گره خورده و احتمال زیان وجود دارد. در مقابل، در کرادفاندینگ ریسک شما محدود به موفقیت یک پروژه است، هرچند که پلتفرم دونگی با دریافت وثیقه، اصل سرمایه را تضمین و ریسک را کنترل می کند.

از نظر بازدهی، سود در بورس سقف مشخصی ندارد، اما کاملا متغیر و غیرقابل پیش بینی است. پلتفرم های کرادفاندینگ یک سود سالانه مشخص و جذاب را برای هر طرح پیش بینی می کنند. مهم ترین تفاوت این دو، در نقدشوندگی است. شما در بورس می توانید سهام خود را در هر روز کاری به پول نقد تبدیل کنید، اما در کرادفاندینگ، سرمایه شما تا پایان دوره طرح (مثلا یک سال) قفل می شود.

مزایای سرمایه گذاری در دونگی

سرمایه گذاری از طریق پلتفرم دونگی، مزایای ساختاری به همراه دارد که ریسک را کاهش و شفافیت را افزایش می دهد.

• سودآوری بالا و قابل پیش بینی
• ریسک کنترل شده با طرح های دارای ضمانت نامه بانکی
• معافیت کامل سود حاصل از سرمایه گذاری از مالیات
• شفافیت کامل و دسترسی به تمام مستندات طرح
• نظارت و بررسی طرح ها توسط گروه مالی فیروزه
• اعتبار و فعالیت تحت نظارت مستقیم فرابورس ایران
• امکان تشکیل سبد متنوع از طرح های مختلف
• دریافت سودهای علی الحساب و افزایش سود مرکب
• عدم دریافت هرگونه کارمزد از سرمایه گذار
• تنوع بالای طرح ها
• امکان دریافت میانگین سود سالانه بالاتر از نرخ بهره بانکی

کدام روش بهتر است؟

در نهایت هیچ کدام بر دیگری برتری مطلقی ندارد. سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار بر پایه دانش تحلیل، دید بلندمدت و تحمل نوسانات بازار است، اما در عوض، انعطاف و نقدشوندگی بالایی به شما می دهد.

کرادفاندینگ، مسیری ساده تر با بازدهی پیش بینی شده و جذاب است، اما سرمایه شما را برای مدتی قفل می کند و انتخاب های محدودتری پیش روی شما قرار می دهد که از نظر بسیاری از افراد ارزش دارد. اگر شخصیتی ماجراجو دارید و علاقه دارید در بیزینس های سودده و ایده های مدرن سرمایه گذاری کنید، بی شک کرادفاندینگ گزینه مناسب تری برای شما خواهد بود.

سخن پایانی

سرمایه گذاری در بورس، راهی بسیار سودمند برای رشد ثروت و ساختن آینده مالی شما است. کاملا خلاف تصوری که تبلیغات در ذهن شما ایجاد می کنند که پا روی پا بیندازید و با لپ تاپ درآمد کسب کنید، رسیدن به موفقیت در این راه به استراتژی معاملاتی قوی، صرف زمان و دانش کافی نیاز دارد.

شما آموختید که چگونه با سرمایه اندک شروع کنید، با ابزارهای تحلیل بنیادی و تکنیکال سهام مناسب را بیابید و با انتخاب یک استراتژی مشخص، مسیر حرکت خود را تعیین کنید. موفقیت در این بازار بیش از هرچیز به مدیریت ریسک، کنترل هیجانات و یادگیری مداوم شما بستگی دارد. به  عنوان یادآوری، این چند اصل را همیشه به خاطر بسپارید:

• با دانش و آگاهی وارد شوید، نه با رویا
• استراتژی خود را مشخص کنید و به آن پایبند بمانید
• مدیریت ریسک و کنترل هیجانات، راه بقا و موفقیت در بازار هستند
• همیشه در حال یادگیری باشید، بازار هر روز تغییر می کند

مشاوره سرمایه گذاری را با ما تجربه کنید.