دونگی / وبلاگ / مقالات تخصصی / مالیات بر عایدی سرمایه چیست و کدام دارایی ها را شامل می شود؟

مالیات بر عایدی سرمایه چیست و کدام دارایی ها را شامل می شود؟

۱۴۰۴/۰۲/۰۸ مقالات

مالیات بر عایدی سرمایه چیست و کدام دارایی ها را شامل می شود؟

مالیات بر عایدی سرمایه ‏که برخی هم به آن مالیات بر درآمد سرمایه می گویند، یکی از راه های کسب درآمد دولت ها از ‏شهروندانشان است. این نوع مالیات بر طلا و ارز، خودرو، مسکن و سایر دارایی ها تعلق می گیرد و البته برخی از دارایی ها و ‏مشاغل از این نوع مالیات معاف هستند. دولت ها با هدف جلوگیری از سوداگری و کنترل نرخ تورم، قانون مالیات بر عایدی ‏سرمایه را اجرا می کنند. محاسبه این نوع مالیات هم برای هر یکی از دارایی ها متفاوت است که در ادامه به آن می پردازیم. ‏

‏همچنین در ادامه این مطلب مجله دونگی ضمن بررسی مزایا و معایب این نوع مالیات، با تأثیر مالیات بر عایدی سرمایه بر ‏سرمایه گذاری نیز آشنا خواهید شد. ‏

فهرست مطالب:

مالیات بر عایدی سرمایه چیست؟

دولت برای اجرای عدالت اجتماعی بر روی درآمد حاصل از سرمایه گذاری های کلان برخی افراد، مالیات اعمال می کند. در واقع ‏این مالیات برای همه شهروندان نیست و فقط مشمول سرمایه گذارانی می شود که وارد حوزه های غیرمولد (مسکن، سهام، ارز ‏دیجیتال، خودرو، ارز، طلا و ...) می شوند. ‏

ساده تر بگوییم مالیات بر درآمد سرمایه به معنای مالیاتی است که بر روی درآمد حاصل از سرمایه گذاری در حوزه های غیرمولد ‏به دست می آید. ‏

هدف از طرح مالیات بر درآمد سرمایه چیست؟

مهم ترین دلایلی که دولت ها را به فکر طراحی این قانون مالیاتی انداخته است، عبارتند از:‏

  • افزایش عدالت مالیاتی: در این صورت قشر ثروتمند جامعه که از سرمایه گذاری و افزایش ارزش دارایی هایشان درآمد قابل ‏توجهی بدست می آورند، باید به نسبت ثروت و درآمد واقعی خود مالیات بپردازند.‏
  • جلوگیری از سوداگری و سفته بازی: کاهش انگیزه برای معاملات کوتاه مدت و سوداگرانه هم یکی دیگر از هدف های اصلی ‏دولت ها برای دریافت این نوع مالیات است.‏
  • افزایش درآمد دولت: دولت ها همیشه به دنبال راه های جدید برای کسب درآمد هستند و چه راهی آسانتر از دریافت ‏مالیات؟
  • کنترل تورم دارایی ها: ورود سوداگران به برخی بازار باعث بی نظمی و اختلال می شود که در نهایت با ورود دولت و اعمال ‏سیاستی مثل مالیات بر عایدی سرمایه می توان از ورود آن ها تا حد زیادی جلوگیری کرد.‏
  • تشویق به پس انداز و سرمایه گذاری مولد: دلیل دیگر دولت برای اعمال این نوع مالیات، تشویق سرمایه گذاران از ورود به ‏بازارهای غیر مولد است.‏

بیشتر بخوانید: قیمت دلار آزاد امروز ، قیمت یورو امروز ،قیمت طلای 18 عیار در بازار امروز ، محاسبه اقساط تسهیلات و سود وام بانکی ، سود سپرده بانکی

نرخ مالیات بر درآمد سرمایه چقدر است؟

هنوز به قطعی این مالیات اجرا نشده است و دولت فقط قصد اجرای آن را دارد و به همین دلیل نرخ آن هنوز مشخص نشده ‏است. اما گفته می شود قرار است نرخ آن تا 40 درصد درآمد عایدی از سرمایه مشخص شود. البته این مالیات به صورت پلکانی ‏و معکوس سقوط می کند و حتی برخی از مشاغل و دارایی ها مشمول آن نمی شوند.‏

نکته مهم دیگر در مورد نرخ مالیات بر عایدی سرمایه، مدت زمان نگهداری از موضوع مالیات است. برای مثال اگر یک خودرو ‏ظرف مدت یک سال دو بار به فروش برسد، میزان مالیات بر عایدی این دارایی 60 درصد خواهد بود. حالا اگر همین خودرو ‏بیش از 5 سال نگهداری شود، نرخ مالیات آن 5 درصد محاسبه می شود.‏

فرمول محاسبه مالیات بر عایدی سرمایه چیست؟

برای اینکه بهتر با نحوه محاسبه مالیات بر درآمد دارایی آشنا شوید، فرمول زیر را در نظر داشته باشید:‏

مالیات بر عایدی سرمایه= (قیمت فروش−قیمت خرید) × نرخ مالیات

در این فرمول:‏

  • قیمت خرید: همان قیمت پایه یا اولیه است که که دارایی با آن خریداری شده است.‏
  • قیمت فروش: همان قیمتی است که دارایی در آن به فروش می رسد.‏
  • نرخ مالیات: میزان مالیاتی است که بر اساس مدت زمان نگهداری دارایی و نوع دارایی محاسبه می شود.‏

بیایید با یک مثال بهتر به این موضوع بپردازیم تا محاسبه این نوع مالیات برایتان ساده تر شود.‏

فرض کنید یک خودرو را با قیمت 500 میلیون توان خریده اید و بعد از یک سال آن را به قیمت 400 میلیون می فروشید. حالا ‏اگر نرخ مالیات را هم 30 درصد در نظر بگیریم، در این صورت مالیات بر درآمد این دارایی این طور محاسبه می شود:‏

‏(500-400) ×30%= 30 میلیون تومان

بیشتر بخوانید: بهترین صندوق های طلای بورس برای سرمایه گذاری

انواع دارایی مشمول مالیات بر عایدی سرمایه ‏

انواع دارایی مشمول مالیات بر عایدی سرمایه ‏

با توجه به اینکه این نوع مالیات فقط برای جلوگیری از سوداگری و اختلال در بازار است، دولت روی درآمد هر نوع دارایی ‏مالیات اعمال نمی کند. در زیر به همه دارایی هایی که مشمول این نوع مالیات هستند، پرداخته ایم:‏

مالیات عایدی سرمایه در بازار مسکن ‏

از آنجا که مسکن یکی از مهم ترین نیازهای جامعه است، دولت نیز روی آن حساسیت بیشتری به خرج می دهد. اما هر نوع ‏خرید و فروشی هم نمی تواند مشمول این مالیات شود. در واقع اگر یک ملک طی مدت کوتاه مدام خرید و فروش شود، برای ‏دولت مشخص خواهد شد که این ملک به جای استفاده، به عنوان ابزار سرمایه گذاری استفاده شده است. در نتیجه مشمول ‏مالیات بر درآمد سرمایه گذاری می شود. ‏

در جدول زیر میزان مالیات فروش املاک‏ مشخص شده است:‏

زمان نگهداری ‏کمتر از یکسال ‏‏2 سال ‏‏3 سال ‏‏4 سال ‏‏5 سال یا بیشتر
نرخ مالیات ‏‏60 ‏‏40 ‏‏20 ‏‏10 ‏‏5‏

البته در موارد زیر مالیات روی درآمد سرمایه مسکن معاف است:‏

برای هر فرد بالای 18 سال که تنها یک ملک با دوره تملک بیش از دو سال خریداری کرده باشد.‏

برای ‏هر شخص حقیقی به تعداد همسر و فرزند بالای 18 سال خود که ملک مسکونی ندارند، می تواند تا سقف 4 ملک با دوره ‏تملک ‏بیش از 2 سال داشته باشد. البته این افراد نباید طی 5 سال اخیر از این معافیت مالیاتی استفاده کرده باشند. ‏

این مالیات برای ‏انتقال ملک در قالب ارث، مهریه یا جهیزیه، در نظر گرفته نمی شود. ‏

اولین خرید و فروش ملک بعد از دریافت مجوز تا قبل از دریافت گواهی اتمام عملیات ساخت وساز، از پرداخت مالیات بر ‏‏عایدی سرمایه معاف است. البته با این شرط که بیشتر از 4 ‏سال از تاریخ اخذ «اولین پروانه ساختمانی» نگذشته باشد. ‏همچنین ‏اولین انتقال املاک بعد از دریافت گواهی اتمام عملیات ساختمانی، از این مالیات معاف خواهد بود.‏

تمامی زمین های کشاورزی (باغ و زمین زراعی) خارج از حریم شهر (به غیر باغ ویلا) نیز از پرداخت این نوع مالیات معاف ‏هستند. البته با این شرایط که دوره تملیک بیشتر از 3 سال باشد و کشت در حداقل 3 سال از دوره 5 ساله ‏منتهی به تاریخ ‏فروش، انجام شده باشد.‏

بیشتر بخوانید: تفاوت سود مرکب با سود مؤثر چیست؟

مالیات بر عایدی سرمایه طلا ‏ ‏

یکی دیگر از دارایی هایی که دولت باز هم روی آن حساسیت نشان داده است و نمی خواهد سوداگران با خرید و فروش نظم آن ‏را بر هم بزنند، بازار سکه و طلاست. ‏

با این حال مالیاتی که روی این نوع دارایی اعمال شده است، چند قاعده هم دارد که در جدول زیر میزان آن مشخص شده ‏است:‏

زمان نگهداری ‏کمتر از یکسال ‏‏1 تا 2 سال ‏بیشتر از 2 سال
نرخ مالیات ‏‏30 ‏%‏20 ‏%‏10‏%

معافیت مالیات بر عایدی طلا و ارز هم عبارتست از:‏

برای اشخاص حقیقی بالای 18 سال که میزان فروش طلای آن ها معادل 200 گرم طلای 18 عیار باشد. البته به این شرط که ‏فرد مذکور در 5 سال گذشته از این معافیت استفاده نکرده باشد. ‏

برای اشخاص حقیقی که کمتر از 2000 دلار یورو (معادل 2400 دلار) ارز خریداری کرده باشند، معاف از مالیات بر درآمد ‏دارایی خواهند بود.‏

مالیات بر عایدی سرمایه در بازار سهام ‏

‏ ‏می دانید که برخی از سرمایه گذاران بازار سهام را برای کسب سود انتخاب می کنند و گاهی نقل و انتقال سهام آنقدر زیاد ‏می شود که نظم این بازار مالی را بر هم می زند. از طرف دیگر سود سهام در برخی مواقع هم بسیار بالاست و به همین دلیل ‏دولت برای جلوگیری از بی نظمی در این بازار مالیات بر سود سرمایه گذاری را در نظر گرفته است. ‏

مالیات بر عایدی سرمایه در بورس ‏

بازار مالی بورس که به عنوان موتور محرکه اقتصاد است، از مالیات بر درآمد دارایی معاف شده است. طبق تبصره 7 قانون ‏مالیات بر عایدی سرمایه، سرمایه حاصل از نقل و انتقال اوراق بهادار یا کالاهای ‏مورد معامله در بورس و فرابورس مشمول ‏پرداخت مالیات نیست. ‏

برای مثال صندوق های کالایی و صندوق های املاک و گواهی های سپرده ‏کالایی (سکه طلا) مشمول این مالیات نیست. ‏همچنین کرادفاندینگ دونگی که دارای مجوز از سازمان فرابورس است، مشمول این مالیات نیست.‏

مالیات بر عایدی سرمایه خودرو ‏

خبر مالیات خودروهای لوکس چند سالیست که بر سر زبان ها افتاده است. اما حالا دولت تصمیم گرفته بابت هر خودروی ‏لوکس و غیر لوکسی که خرید و فروش می شود، مالیات دریافت کند. میزان مالیات این خودرو عبارتست:‏

زمان نگهداریکمتر از یکسال1 تا 2 سالبیشتر از 2 سالبیشتر از 3 سال
درصد مالیات302010معاف از مالیات

ناگفته نماند برای موارد زیر مالیات بر عایدی خرید و فروش خودرو معاف است:‏

برای اشخاص بالای 18 سال که تنها یک وسیله نقلیه دارند، به شرط آنکه مدت زمان مالکیت آن ها بیش از 1 سال گذشته ‏باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند. ‏

برای تعداد اعضای یک خانواده تا سقف 4 خودرو، معافیت مالیاتی تعلق می گیرد و اگر تعداد آن ها بیشتر شود، مالک خودروی ‏اضافه باید مالیات آن را به دولت پرداخت کند.‏

اگر خودرو با پلاک شخصی به شخص غیر تجاری بالای 18 سال تعلق داشته باشد و بیش از 2 سال از خرید آن گذشته باشد و ‏فرد مالک خودرو پلاک شخصی دیگری نباشد، از پرداخت این مالیات معاف می شود.‏

بیشتر بخوانید: مالیات سرمایه گذاری چیست؟ + انواع مالیات بر درآمد سرمایه گذاری

نحوه پرداخت مالیات بر درآمد سرمایه

این قانون در حال تصویب است و در آینده مالیات بر عایدی دارایی اجرا خواهد شد. در حال حاضر به دلیل عدم تصویب ‏نهایی، هنوز تکلیف نحوه پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه مشخص نشده است. اما به نظر می رسد که برای پرداخت آن ‏مودیان باید به سایت سازمان امور مالیاتی کشور مراجعه و پرونده مالیاتی خود را بررسی کنند.‏

  • در صورتی که مشمول این نوع مالیات شده باشند، قبض آن در پرونده آن ها اعمال می شود که باید نسبت به پرداخت آن اقدام ‏کنند. ‏
  • در حال حاضر برای مالیات سکه و خودرو همین قاعده اجرا شده است.‏

چه اموالی مشمول مالیات بر عایدی سرمایه نمی شوند؟

اگرچه در بالا به این موارد به صورت جسته گریخته اشاره کردیم، اما در مجموعه و به شکل کامل تر معافیت مالیات بر عایدی سرمایه ‏شامل موارد زیر است:‏

  • اولین واحد مسکونی به شرط اینکه فرد در آن سکونت داشته باشد. ‏
  • داشتن طلای زینتی تا سقف 150 گرم برای هر شخص معاف از مالیات است. ‏
  • هر خودرویی که برای استفاده شخصی خریداری شده باشد.‏
  • دارایی هایی که به شکل ارث به افراد منتقل می شود.‏
  • دارایی هایی که با هبه یا وقف بدست آمده باشند.‏

سرمایه گذاری تضمینی

چه مشاغلی مالیات بر عایدی سرمایه نمی دهند؟

حالا نوبت به مشاغلی می رسد که مشمول مالیات بر درآمد سرمایه نیستند. ‏

مطابق با ماده 81 قانون مالیات های مستقیم، کشاورزان مشمول مالیات نیستند. البته این گروه شغلی شامل باغداری، ‏دامپروری، زنبورداری هم می شود. ‏

مزایا و معایب مالیات بر سود سرمایه

مهم ترین مزیت هایی که این نوع مالیات به همراه دارد، در ابتدا متوجه دولت است و سپس نفع آن به آحاد جامعه می رسد. ‏

مزایای مالیات بر درآمد دارایی

  • افزایش عدالت مالیاتی و جلوگیری از ثروت اندوزی اقشار خاص
  • کاهش دلالی و جلوگیری از خرید و فروش سوداگرانه
  • هدایت سرمایه به سمت فعالیت های مولد
  • افزایش درآمد پایدار برای دولت
  • کنترل قیمت دارایی ها

معایب مالیات بر عایدی سرمایه

  • کاهش انگیزه سرمایه گذاری
  • پیچیدگی اجرای این قانون و نیاز به زیرساخت قوی اطلاعاتی
  • امکان فرار مالیاتی به دلیل نبود سیستم های نظارتی دقیق
  • تأثیر منفی کوتاه مدت بر بازارها و رکود در بازار ‏
  • اثر روانی منفی ‏

بیشتر بخوانید: بررسی اثرات مالیات بر عایدی سرمایه و جنبه های مختلف آن در ایران و جهان

سرمایه گذاری معاف از مالیات با کرادفاندینگ

با توجه به تصمیماتی که دولت برای جلوگیری از ورود سوداگران گرفته، ورود به برخی از بازارهای سرمایه گذاری پرسود با ‏مشکل مواجه شده است. بسیاری از سرمایه گذاران هم برای ورود به بازارهایی مثل ارز و دلار، طلا، مسکن یا خودرو دچار تردید ‏هستند. ‏

اما در همین رابطه شما می توانید فرصت های سرمایه گذاری‌ بی دردسر و بدون مالیات با کرادفاندینگ دونگی را تجربه کنید. چون دونگی با ‏مجوز شماره 98/5/108857 از سازمان فرابورس فعالیت می کند و همان طور هم که گفتیم این بازار از پرداخت مالیات معاف ‏است، بنابراین مجبور نیستید بخشی از سود سرمایه گذاری خود را به دولت واگذار کنید.‏

در کرادفاندینگ، سرمایه  مورد نیاز کسب و کارهای زودبازده تأمین می شود و به همین ترتیب رشد و رونق اقتصادی در کشور ‏اتفاق می افتد. در واقع سرمایه گذاری شما بر روی دارایی های غیرمولد نیست و در جهت آبادانی و توسعه کسب و کارها مصرف ‏می شود. ‏

مزایای سرمایه گذاری در کرادفاندینگ دونگی

  • پیش بینی سود سالانه بالای سود بانکی
  • ریسک کنترل شده سرمایه گذاری ‏
  • دریافت ضمانتنامه تعهد پرداخت از سرمایه پذیران برای پرداخت اصل دارایی سرمایه گذاران در پایان قرارداد
  • نظارت دونگی بر نحوه مصرف سرمایه ها برای جلوگیری از تخطی سرمایه پذیران
  • دریافت درآمد دوره ای

در کنار همه این موارد باید اشاره کنیم سرمایه گذاری در پروژه هایی که دونگی پیشنهاد می‎دهد، به معنای مشارکت شما در توسعه یک کسب و کار است. از سوی دیگر با ورود سرمایه‎ها به این حوزه، از تورم هم جلوگیری می شود.

جمع‎بندی آخر

سرمایه گذاری تنها در شرایطی می تواند به نفع آبادانی و توسعه یک کشور باشد که بر روی دارایی های مولد صورت بگیرد. دولت ‏به منظور جلوگیری از سوداگری و افزایش بی رویه قیمت برخی کالاها، اقدام به اعمال قانون مالیات بر عایدی سرمایه کرده ‏است. اگرچه این قانون به طور کامل اجرا نشده است، اما پیش بینی می شود در آینده به طور کامل بر روی سود سرمایه های ‏غیرمولد اجرا شود. به همین دلیل اگر به فکر سرمایه گذاری بدون مالیات هستید، پروژه های تأمین مالی جمعی ‏دونگی گزینه های بهتری هستند.‏ مشاوره سرمایه گذاری را با ما تجربه کنید.

سوالات متداول

میزان این مالیات در هر یک از دارایی ها (مسکن، خودرو، طلا، سهام و...) به صورت تفکیک شده در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته و نرخ آن بین 0 تا 40% در نوسان است.

زمانی که صاحب دارایی غیر مولد بخواهد مال خود را بفروشد و سود بگیرد، باید مالیات آن را نیز پرداخت کند.

باید با مراجعه به دفتر پیشخوان دولتی، پرونده خود را در سازمان امور مالیاتی کشور بررسی کنید. در صورتی که مشمول مالیات شده باشید، باید میزان آن را پرداخت کنید.