افزایش سرمایه از محل سود انباشته و فرمول محاسبه آن

افزایش سرمایه از محل سود انباشته یکی از رایج ترین مسیرها برای تامین نیاز مالی شرکت ها و کسب و کارها محسوب می شود. در این روش سود ایجاد شده (که متعلق به سهامداران بوده) وارد گردش مالی شرکت می شود. در مقابل شرکت به اندازه افزایش سرمایه صورت گرفته، برگه سهام به سهامداران خود تحت عنوان سهام جایزه ارائه می دهد.

در این مقاله می خواهیم بدانیم که مراحل افزایش سرمایه از محل سود انباشته دقیقا چیست، چه مزایا و معایبی دارد و سهامداران چه واکنشی می توانند نسبت به این مسئله نشان دهند؟ همچنین سوال مهمی که در خصوص افزایش سرمایه از محل سود انباشته وجود دارد این است که آیا سراغ سهامی که قرار است افزایش سرمایه بر اساس محل انباشته سود داشته باشد رفت یا خیر؟ در ادامه بیشتر به این دست از سوالات پاسخ داده خواهد شد و خواهیم گفت که افزایش سرمایه و توزیع سود در این مفهوم چه رابطه ای با یک دیگر دارند.

فهرست مطالب:

• افزایش سرمایه از محل سود انباشته دقیق چیست؟
• مجموعه ارزش سهام تغییری نمی کند
• فرمول محاسبه افزایش سرمایه
• مزایای افزایش سرمایه از سود انباشته
• معایب افزایش سرمایه از سود انباشته
• آیا افزایش سرمایه از محل سود انباشته نشان از سودآوری شرکت است؟
• افزایش سرمایه از محل سود انباشته و ریسک بازار
• افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تامین مالی
• کرادفاندینگ، یک بازی برد برد
• دونگی، پلتفرم پیشران در کرادفاندینگ

افزایش سرمایه از محل سود انباشته دقیق چیست؟

افزایش سرمایه از محل سود انباشته را زمانی می توانیم به خوبی درک کنیم که ابتدا بدانیم مفهوم ساده اما مهم حقوق صاحبان سهام چیست. در واقع با سرمایه گذاری هر فرد در سهام یک شرکت در بازار بورس آن فرد به عنوان سرمایه گذار آن شرکت شناخته شده و به اندازه سرمایه گذاری انجام شده مالک شرکت محسوب می شود.

روی بهتر این سخن این است که هر فرد با سرمایه‌گذاری در سهام هر شرکت، در سود و زیان آن شرکت سهیم خواهد بود. این سهیم بودن در سود را می توان به عنوان حقوق صاحبان سهام معرفی کرد. بنابراین هر سهامدار به ازای هر یک واحد سهم خریداری شده در سود سالانه ایجاد شده سهیم بوده و این سود به عنوان حقوق صاحبان سهام در ترازنامه مالی ذکر می شود.

بنابراین در ترازنامه مالی به صورت سالانه شرکت ها موظف هستند که مشخص کنند حقوق صاحبان سهام به چه میزان بوده. نکته ای که باید بدانید این است که این حقوق در بخش بدهی ها ذکر می شود. یعنی این حقوق باید به صاحبان سهام پرداخت شود و مادامی که در حساب شرکت قرار داشته باشد به عنوان بدهی شناخته می شود.

نکته دیگر که باید بدانید این است که معمولا درصدی از این حقوق به سهامداران پرداخت نشده و به عنوان سود انباشته (یک پشتوانه مالی) در حساب شرکت باقی می ماند. در نظر داشته باشید که این سود انباشته نیز تحت مالکیت سهامداران بوده و به عنوان بدهی در ترازنامه مالی ذکر می شود. هدف شرکت ها از ایجاد سود انباشته حفظ درصد مشخصی از سرمایه به عنوان نقدینگی است. حال اگر شرکت به این سود انباشته نیاز داشته باشد می تواند از طریق افزایش سرمایه از محل سود انباشته این سرمایه را به گردش مالی شرکت اضافه کند. اما باید در مقابل به میزان استفاده از این گردش مالی، برگه سهام به سهامداران خود اعطا نماید. بدین ترتیب سود انباشته از حالت بدهی به حالت دارایی تبدیل می شود.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته به زبان ساده تر

بیایید افزایش سرمایه از محل سود انباشته را با زبان ساده تری توضیح دهیم. فرض کنید شرکتی سالانه صد هزار تومان سودآوری می کند. این شرکت هر سال 90 هزار تومان را بین سرمایه گذاران خود تقسیم کرده و 10 هزار تومان را به عنوان سود انباشته در ذخیره خود حفظ می کند. حال شرکت بعد از ده سال بر اساس اهداف اقتصادی جدید نیاز مالی به 100 هزار تومان سرمایه دارد. در این حالت این شرکت با افزایش صد درصدی سرمایه از محل سود انباشته (یعنی استفاده از تمام 100 هزار تومان ذخیره شده به عنوان سود انباشته) می تواند نیاز مالی خود را تامین کند.

بیشتر بخوانید: سبد سرمایه گذاری چیست و چه مزایای دارد؟

اما در مقابل با توجه به این که این سرمایه بخشی از حقوق صاحبان سهام بوده، باید به ازای استفاده از آن برگه سهام بین سهامداران خود توزیع کند. به نوعی افزایش سرمایه از محل سود انباشته شبیه به فروش سهام به سهامداران است، با این تفاوت که این سرمایه در اختیار شرکت می باشد و نیازی به واریز وجه مجدد نیست.

مجموعه ارزش سهام تغییری نمی کند

نکته بسیار مهمی که در خصوص افزایش سرمایه از محل سود انباشته باید بدانید این است که با توزیع سهام جایزه بعد از افزایش سرمایه، ارزش برگه سهام کاهش پیدا کرده و در موقعیتی قرار می گیرد که مجموع واحد های سرمایه گذاری شده ثابت بماند.

بگذارید کمی ساده تر این مسئله را توضیح دهیم. سرمایه گذاری ده واحد سرمایه با قیمت هر واحد 10 تومان در اختیار دارد. حال شرکت تصمیم می گیرد که صد درصد سود انباشته را برای تامین نیاز مالی خود مورد استفاده قرار دهد، بنابراین به فرد سرمایه گذار 10 برگه سهام دیگر اعطا می شود. بنابراین در این موقعیت سرمایه گذار دارای 20 واحد سرمایه گذاری می باشد. اما نکته ای که وجود دارد این است که قیمت هر واحد سرمایه گذاری بعد از افزایش سرمایه به 5 تومان کاهش پیدا می کند. بنابراین مجموعه ارزش سرمایه گذاری پیش از افزایش سرمایه و بعد از آن ثابت باقی می ماند.

فرمول محاسبه افزایش سرمایه

برای افزایش سرمایه از محل سود انباشته و محاسبه تعداد برگه توزیع و قیمت هر واحد فرمول خاصی وجود دارد.

به طور مثال اگر درصد افزایش سرمایه را صد در صد در نظر بگیریم به هر سرمایه گذار دو برابر تعداد سهام اولیه به عنوان سهام جایزه تعلق گرفته و در نهایت قیمت جدید هر سهام نصف قیمت پایانی هر سهم پیش از افزایش سرمایه خواهد بود. بنابراین مهم ترین تاثیر افزایش سرمایه بر قیمت سهام را می توان کاهش قیمت آن دانست.

مزایای افزایش سرمایه از سود انباشته

مهم ترین مزیت افزایش سرمایه از محل سود انباشته را می توان افزایش برگه سهام هم سهامدار دانست. یکی از نکات مهمی که در تحلیل افزایش سرمایه وجود دارد این است که کاهش قیمت بعد از افزایش سرمایه، می تواند طی مدت زمان کوتاهی جبران شود. یعنی سهام شروع به حرکت کرده و فاصله قیمتی خود را بعد از اتمام مجمع عمومی پر کند.

البته این روند ممکن است تا ماه ها طول بکشد، اما در هر صورت احتمال بازگشت سهام به قیمت پیش از اطلاعیه‌های افزایش سرمایه بسیار بالاست. در این حالت عملا سهامداران با در اختیار داشتن برگه سهام جایزه به سود بالایی دست پیدا می کنند. از این رو معمولا افزایش سرمایه از محل سود انباشته یکی از محبوب ترین انواع افزایش سرمایه در بازار سهامی محسوب می شود.

بیشتر بخوانید: صندوق اهرمی چیست و سرمایه گذاری در آن چه مزایایی دارد؟

مزیت دیگر این روش این است که شرکت می تواند در سریع ترین زمان ممکن به منابع مالی مورد نیاز خود دسترسی داشته و به سرعت اهداف تجاری خود را اجرایی کند. چرا که عملا این منابع در اختیار شرکت قرار داشته و حال قوانین و مقررات افزایش سرمایه این اجازه را به شرکت می دهد بر اساس اعطای سهام جایزه بتواند از این میزان دارایی استفاده کند.

معایب افزایش سرمایه از سود انباشته

در مقابل مزایا، معایبی هم برای افزایش سرمایه از محل سود انباشته وجود دارد. یکی از مهم ترین معایب این مسئله را می توان قفل بودن برگه سهام جایزه به مدت یک تا دو ماه دانست. در واقع سرمایه گذاران بعد از اتمام افزایش سرمایه و شروع به کار سهام به مدت یک تا دو ماه به این برگه سهام ها دسترسی نخواهند داشت. بنابراین درصد مشخصی از سرمایه فرد برای مدت زمان خاصی غیر قابل استفاده خواهد بود.

عیب دیگر افزایش سرمایه از محل سود انباشته را می توان عدم ورود سرمایه ای جدید به شرکت ها دانست. در واقع این سرمایه همواره در اختیار شرکت قرار داشته و بر اساس افزایش سرمایه از محل سود انباشته اجازه استفاده از آن را پیدا می کنند. بنابراین عملا سرمایه جدیدی به شرکت اضافه نشده و عملا تامین مالی خاصی رخ نمی دهد.

بیشتر بخوانید: بهترین روش افزایش سرمایه + مراحل، مزایا و معایب آن

بر اساس برخی از نمونه‌های افزایش سرمایه، برخی شرکت ها نه با هدف تامین مالی و سود سازی بیشتر، بلکه با هدف فرار از وضعیت ورشکستگی اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته می کنند. در واقع همانطور که گفتیم حقوق صاحبان سهام و سود انباشته به عنوان بدهی در ترازنامه محاسبه می شود. بنابراین برای کاهش بدهی و اضافه شدن به میزان دارایی ها می توان با افزایش سرمایه از محل سود انباشته عملا از ترفند مهم حسابداری استفاده کرده و از ناترازی ترازنامه فرار کرد. از این رو باید در انتخاب سهام هایی که قصد افزایش سرمایه از محل سود انباشته دارند توجه کامل داشته باشید.

آیا افزایش سرمایه از محل سود انباشته نشان از سودآوری شرکت است؟

افزایش سرمایه از محل سود انباشته یکی از نشانه های مهم سودسازی شرکت است. در واقع مسئله ای که وجود دارد این است که سود انباشته طی سال های مختلف ایجاد می شود، بنابراین زمانی که شرکتی می خواهد از سود انباشته خود به عنوان تامین مالی استفاده کند، بدین معنی است که این شرکت توانسته طی سال های مختلف سود آوری خاصی برای خود ایجاد کند.

از این رو بسیاری از افراد و سرمایه گذاران بر این باورند زمانی که یک شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته می کند بدین معنی است که این شرکت توان مالی خوبی دارد و می تواند سودآوری خود را طی سال های آتی نیز حفظ کند، بنابراین یکی از فاکتورهای اصلی انتخاب سهام می تواند همین مسئله باشد.

از طرف دیگر زمانی یک شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته می کند، قیمت سهام به تناسب افزایش سرمایه کاهش پیدا می کند، بنابراین زمانی که یک شرکت اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته می کند عملا موقعیت مناسبی برای خرید سهام ایجاد می کند. بنابراین عده ای دیگر معتقد هستند که بعد از افزایش سرمایه بهترین زمان برای خرید محسوب شده و می تواند سودآوری مناسبی برای فرد ایجاد کند.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته و ریسک بازار

نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که سرمایه گذاری در سهام هایی که اقدام به افزایش سرمایه از محل سود انباشته کرده باشند نسبت به سایر سهام ها از ریسک مناسب تری برخوردار است، ولی مسئله مهمی که وجود دارد این است که در نهایت ریسک آن کمتر از ریسک سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام نیست.

بیشتر بخوانید: منظور از اوراق گام چیست + مراحل خرید و معامله آن ها

در کلام ساده تر افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا حالت های دیگری از افزایش سرمایه نمی تواند ریسک موجود در بازار سرمایه را کاهش دهد و یا آن را معتدل کند. در کلام ساده تر بازار دارای ریسک سیستماتیک خاصی است که حتی در این نوع سهام ها نیز تاثیر خود را می گذارد.

افزایش سرمایه از محل سود انباشته و تامین مالی

نکته دیگری که باید در خصوص افزایش سرمایه از محل سود انباشته بدانید این است که عملا این مسیر تاثیر زیادی برای تامین مالی شرکت ها ندارد. عمدتا زمانی از این نوع افزایش سرمایه استفاده می شود که شرکت بخواهد بدهی ترازنامه مالی خود را کاهش دهد و اجازه استفاده از این سرمایه را به صورت قانونی اخذ نماید.

اما در واقع و در عمل سرمایه جدیدی وارد شرکت نشده و امکان تامین مالی خاصی برای شرکت ایجاد نمی شود. این نکته بسیار مهمی است که باید به آن در این جا توجه داشته باشید. از طرف دیگر با بهره برداری از محل سود انباشته و تبدیل آن به سرمایه، عملا تعداد برگه سهام افزایش پیدا کرده و این به معنی افزایش سهامداران در طول زمان است که این مسئله چندان برای شرکت های تجاری مناسب نیست.

کرادفاندینگ، یک بازی برد برد

افزایش سرمایه از محل سود انباشته شاید موقعیت مناسبی برای سرمایه گذاری ایجاد کند اما ریسک نسبتا بالا، قفل شدن سرمایه برای یک تا دو ماه و همچنین سود سازی قطعی باعث می شود سرمایه گذاری در این روند نیز خالی از ریسک نباشد.

از طرف دیگر اگر شرکت تجاری قصد تامین مالی داشته باشد بهتر این است که به جای افزایش سرمایه از محل سود انباشته روشی را انتخاب کند که سرمایه وارد شرکت شود. استفاده از بدهی های خصوص صاحبان سهام و ایجاد مالکیت برای سرمایه گذاران مسیرهایی است که شرکت های تجاری چندان به آن علاقه ندارند. اینجاست که کرادفاندینگ خودش را نشان می دهد.

در کرادفاندینگ تامین مالی شرکت ها بر اساس تجمیع سرمایه های مختلف انجام شده و به صورت اعطای وام در اختیار شرکت ها قرار می گیرد. بنابراین شرکت تجاری به سرعت و بدون از دست دادن درصدی از مالکیت خود می تواند نیاز مالی را تامین کند و از طرف دیگر سرمایه گذاران نیز می توانند در پایان دوره اصل سرمایه و سود احتمالی بیش از 42 درصدی را از شرکت دریافت کنند.

 بیشتر بخوانید: اوراق قرضه چیست؟ هر آنچه معامله گران در این مورد باید بدانند

بنابراین عملا ریسک استفاده از کرادفاندینگ بسیار کمتر از ریسک مسیرهایی مانند سرمایه گذاری در بازار بورس و سهام بوده و امکان بازگشت اصل سرمایه بر اساس ضمانت نامه های معتبر مانند ضمانت بانکی و ... ایجاد می شود.

دونگی، پلتفرم پیشران در کرادفاندینگ

دونگی یک پلتفرم جامع و پیشران در حوزه کرادفاندینگ محسوب می شود که توانسته  سرمایه گذاران متعددی را به خود جذب کند. امکان سرمایه گذاری بدون پرداخت مالیات و کارمزد و همچنین بهره مندی از امکاناتی مانند مشاوره های رایگان، دسترسی به اعتبارسنجی های انجام شده و ده ها مورد دیگر باعث شده است دونگی تبدیل به یک پلتفرم کاملا جامع در این حوزه شود.

نکته ای که باید بدانید این است که این پلتفرم طرح های اقتصادی را در دوره های مختلف ارائه داده و افراد می توانند بر اساس نیاز استراتژی خودشان دست به انتخاب بزنند. همچنین برخی از طرح های ارائه شده در دونگی علاوه بر اصل سرمایه دارای ضمانت نامه اجرایی مبنی بر اجرا شدن تمام تعهدات می باشد. دسترسی به تمام این موارد در کنار یکدیگر با حداقل یک میلیون تومان سرمایه امکان پذیر است. بنابراین سرمایه گذار بدون نیاز به دانش یا تجربه خاص و بدون استفاده از سرمایه های کلان می تواند با ریسک منطقی سود معقول و مناسبی برای خود ایجاد کند.