طرحها
بررسی طرح شما
چطور انواع نرخ ارز بر شرکت ها و بورس تاثیر می گذارد؟
همین که حالا همه از فعالان اقتصادی گرفته تا مردم عادی، پیگیر انواع نرخ ارز و تاثیر آن بر بازار هستند، نشانه ای از اهمیت آن دارد. در واقع اقتصاد کشورها تا حد زیادی از قیمت ارز تاثیر می گیرد؛ چون می تواند روی قیمت کالاهای وارداتی و صادراتی، تورم و رکود تاثیر بگذارد. حتی گفته می شود وضعیت سرمایه گذاری های خارجی و تراز تجاری کشورها (اختلاف صادرات و واردات) هم به بازار ارز بستگی دارد.
البته ما انواع مختلف ارز را داریم که تاثیرات هر یک بر بازار باید به شکل مجزا مشخص شود. از سوی دیگر، شاخص کل بورس هم که یکی از عوامل مهم در بررسی وضعیت و رشد اقتصادی یک کشور است، تحت تاثیر نرخ ارز قرار می گیرد. به همین دلیل در ادامه به طور کامل در مورد تاثیر قیمت ارز بر روی بازار سرمایه صحبت خواهیم کرد. با مجله دونگی همراه باشید.
فهرست مطالب:
- نرخ ارز چیست؟
- انواع نرخ ارز در ایران
- انواع نرخ ارز به زبان ساده
- تاثیر انواع نرخ دلار بر بورس
- تاثیر افزایش یا کاهش نرخ دلار بر بورس
- تاثیر نرخ ارز بر شرکت ها براساس نوع درآمد و هزینه
- ارتباط بین نرخ دلار و شاخص بورس ایران
- سرمایه گذاری در ارز یا کرادفاندینگ
- نتیجه گیری
نرخ ارز چیست؟
نرخ ارز به مقداری از واحد پولی ملی یک کشور گفته می شود که برای به دست آوردن واحد پول کشور دیگر هزینه می کند. در این بین، قیمت ارز در هر یک از کشورها با معیارهایی همچون فعالیت اقتصادی، نرخ بهره، نرخ بیکاری و تولید ناخالص داخلی مشخص می شود. نکته دیگری که باید بدانید تغییر روزانه و حتی ساعتی در نرخ است.
ناگفته نماند از آنجایی که دلار به عنوان پایه ارز بین المللی شناخته شده است، ما هم در این مطلب بیشتر به تغییرات قیمت و انواع نرخ این ارز می پردازیم.
انواع نرخ ارز در ایران
برای آشنایی بیشتر با قیمت دلار و نرخ ارز بهتر است در همین ابتدای بحث، با انواع در کشور عزیزمان ایران بیشتر آشنا شوید.
دلار آزاد چیست؟
اول از همه به سراغ دلار آزاد رفتیم چون به همان دلاری اشاره دارد که قیمت آن را روزانه در اخبار تلویزیون، وب سایت ها و یا صفحات شبکه های اجتماعی می بینید. در واقع نرخ این دلار در بازارهای غیررسمی مشخص می شود و دولت یا بانک مرکزی دخالت مستقیمی در خرید و فروش آن ندارند. بلکه این عرضه و تقاضاست که نرخ آن را مشخص می کند.
مهم ترین ویژگی های دلار آزاد عبارتست از:
| محل معامله | در بازار آزاد (بازار غیررسمی یا صرافی های غیرتعهدی) |
| تعیین قیمت | بر پایه میزان عرضه و تقاضا در بازار و بدون تعیین نرخ توسط دولت یا نهاد رسمی. |
| نوسان زیاد | نرخ دلار آزاد به شدت به تحولات اقتصادی، سیاسی و روانی حساس است و در بازه های کوتاه مدت تغییرات چشمگیری دارد. |
| کاربرد | در معاملات شخصی، خرید و فروش املاک، واردات غیررسمی، سفرهای خارجی و تجارت هایی که امکان دریافت ارز رسمی ندارند. |
| عدم یارانه | دلار آزاد هیچ گونه یارانه یا نرخ ترجیحی دولتی ندارد. |
دلار نیمایی چیست؟
اگر به سامانه نیما (نظام یکپارچه معاملات ارزی) سر بزنید، با یکی از انواع نرخ ارز بانک مرکزی به نام دلار نیمایی روبرو می شوید. قیمت این دلار توسط بانک مرکزی و بر اساس عرضه و تقاضای کنترل شده تعیین می شود.
سامانه نیما در سال 1397 توسط بانک مرکزی ایران راه اندازی شد که هدف از آن، ساماندهی فرآیند تأمین ارز برای واردات و صادرات کشور بود.
بیشتر بخوانید: قیمت دلار آزاد امروز ، قیمت یورو امروز ،قیمت طلای 18 عیار در بازار امروز ، محاسبه اقساط تسهیلات و سود وام بانکی ، سود سپرده بانکی
مهم ترین ویژگی های دلار نیمایی در جدول زیر آمده است:
| محل معامله | سامانه نیما (بازار الکترونیکی رسمی برای مبادلات ارزی بین صادرکنندگان و واردکنندگان) |
| تعیین قیمت | بر اساس عرضه و تقاضا در سامانه، اما تحت نظارت و مداخلات بانک مرکزی |
| موارد استفاده | تنها صادرکنندگان و واردکنندگان ثبت شده می توانند از این دلار استفاده کنند. |
| هدف | حمایت از واردات کالاهای غیرضروری یا غیراساسی و تأمین ارز برای فعالان اقتصادی رسمی |
| نرخ دلار نیما | پایین تر از نرخ دلار آزاد و بالاتر از دلار رسمی |
دلار دولتی چیست؟
حالا نوبت به دلاری می رسد که پایین ترین قیمت را در بازار ارز دارد و نرخ آن توسط دولت یا بانک مرکزی مشخص می شود. این دلار متقاضیان خاصی دارد و هدف از آن، کنترل قیمت کالاهای اساسی، حمایت از واردات ضروری یا مدیریت بازار ارز است.
مهم ترین ویژگی های دلار دولتی در جدول زیر آمده است:
| تعیین نرخ | توسط دولت یا بانک مرکزی به صورت دستوری و پایین تر از نرخ آزاد. |
| کاربرد | برای واردات کالاهای اساسی از جمله دارو، گندم، برنج، روغن، تجهیزات پزشکی و گاهی حمایت از برخی صنایع ضروری |
| موارد استفاده | برای شرکت ها و افراد خاص که توسط نهادهای دولتی مجوز گرفته اند. |
| کنترل شده | حجم و نحوه تخصیص این ارز تحت نظارت دقیق دولت قرار دارد. |
| محدودیت دسترسی | در اختیار عموم مردم نیست و فقط برای مصارف خاص و با ارائه مدارک و اسناد معتبر کاربرد دارد. |
نرخ ارز تهاتری چیست؟
یکی دیگر از انواع نرخ ارز در ایران نرخ ارز تهاتر است که در معاملات غیرنقدی (کالا یا خدمات با کالا یا خدمات دیگر) استفاده می شود. این نوع ارز برای برآورد ارزش پولی کالاها یا خدمات کاربرد دارد و با آن پرداخت واقعی صورت نمی گیرد.
به این معنا که کشور یا شرکت به جای پرداخت ارزی، کالا یا خدماتی را در مقابل دریافت کالای دیگر ارائه می دهد. سپس محاسبه ارزش مبادله، براساس نرخ ارز تهاتری انجام می شود.
این نوع ارز در موارد زیر استفاده می شود:
- برای تجارت خارجی کشورهایی که با مشکلات ارزی یا تحریم روبرو هستند.
- در پروژه های بزرگ مثل نفت در برابر کالا یا ساخت نیروگاه استفاده می شود.
- برای معاملات بین شرکت هایی که به ارز خارجی دسترسی ندارند، کاربرد دارد.
- در قراردادهای دولتی یا شبه دولتی به منظور کاهش نیاز به ارز نقدی قابل استفاده است.
نرخ ارز حواله ای چیست؟
یکی دیگر از انواع نرخ ارز بانک مرکزی ارز حواله ای است که در زمان انتقال پول بین کشورها استفاده می شود. نرخ این ارز از طریق بانک ها، صرافی ها یا سیستم های انتقال مالی به ارز مبادله شده تبدیل می شود.
ساده تر بگوییم وقتی پای نرخ دلار حواله ای به وسط معاملات بیاید، دیگر خبری از پول فیزیکی نیست. بلکه فقط حق برداشت یا اعتبار ارزی از یک حساب به حساب دیگر منتقل می شود. سپس برای محاسبه ارزش این اعتبار، نرخ حواله ای تعیین می شود.
مهم ترین ویژگی های نرخ ارز حواله ای در جدول زیر آمده است:
| بدون انتقال اسکناس | فقط اعتبار ارزی یا پول به صورت الکترونیکی جابه جا می شود. |
| میزان قیمت | نزدیک به نرخ بازار آزاد یا نیمایی (بسته به مسیر و نوع حواله) |
| موارد استفاده | برای خریدهای بین المللی، واردات کالا، پرداخت هزینه های تحصیل، اقامت یا تجارت خارجی. |
| وابسته به مبدا و مقصد | نرخ حواله بسته به کشور مبدأ و مقصد متفاوت است. |
| دارای کارمزد | کارمزد نرخ تبدیل ارز و کارمزد بانکی یا صرافی |
انواع نرخ ارز به زبان ساده
تا به اینجا در مورد انواع ارز در ایران صحبت کردیم و حالا باید به انواع نرخ ارز بپردازیم که شامل موارد زیر می شود:
- حقیقی
- موثر اسمی
- موثر حقیقی
بیشتر بخوانید: بهترین شغل های زود بازده ایده مشاغل و کسب و کارهای زود بازده
نرخ ارز حقیقی چیست؟
این نوع نرخ به نرخ ارز واقعی یک کشور نسبت به کشورهای دیگر گفته می شود. در تعیین این نرخ تغییرات قیمت ها یا تورم در هر دو کشور در نظر گرفته می شود.
نرخ ارز حقیقی از میزان قدرت خرید واقعی یک ارز حکایت دارد. همچنین میزان نوسانات نرخ ارز و تفاوت های تورم در هر دو کشور را نیز به خوبی نشان می دهد. اما فکر می کنید چرا این نرخ اهمیت زیادی دارد و تاثیر نرخ ارز حقیقی چیست؟ دلایل زیادی برای جواب دادن به این سوال وجود دارد:
اول از همه باید بگوییم که نرخ این ارز در رقابت تجارت بین الملل نقش پررنگی دارد. به طوری که اگر نرخ ارز حقیقی یک کشور نسبت به کشورهای دیگر پایین باشد، کالاهای آن کشور برای خریداران خارجی ارزان تر می شوند. در نتیجه صادرات آن کشور نیز افزایش می یابد. دلیل دیگر تاثیری است که نرخ ارز حقیقی بر روی واردات می گذارد. یعنی اگر واردات برای مصرف کنندگان داخلی ارزان تر شود، تقاضا برای کالاهای وارداتی افزایش یابد.
نحوه محاسبه نرخ ارز حقیقی
برای محاسبه نرخ ارز حقیقی، باید نرخ ارز اسمی (که همان نرخ ارز بازار است) را با شاخص قیمت ها (یا تورم) در دو کشور مقایسه کنیم. فرمول ساده آن به شکل زیر است:
برای مثال اگر بخواهید ارزش ریال ایران را نسبت به دلار آمریکا محاسبه کنید:
- نرخ ارز اسمی: 1 دلار = 50,000 ریال
- شاخص قیمت ایران (تورم ایران): 120
- شاخص قیمت آمریکا (تورم آمریکا): 100
پس نرخ ارز حقیقی به این شکل محاسبه می شود:
پس نرخ ارز حقیقی برابر با 60.000 ریال است و یعنی قدرت خرید ریال در مقایسه با دلار پایین آمده است.
نرخ ارز مؤثر اسمی چیست؟
این نرخ به قیمتی گفته می شود که طبق آن، واحد پول ملی با واحد پول خارجی مبادله می شود. نرخ ارز موثر اسمی نسبت مبادله پول دو کشور (بدون در نظر گرفتن سطح قیمت ها یا قدرت خرید کالاها و خدمات) را نشان می دهد.
حالا با کمک نرخ ارز موثر اسمی می توانید بفهمید در یک مجموعه تجاری، چگونه یک ارز در مقایسه با سایر ارزهای دیگر ارزش گذاری می شود.
برای مثال اگر یک دلار ایالات متحده برابر با 50 هزار تومان ایران باشد، در این صورت، نرخ ارز اسمی برابر با 50,000 تومان بر دلار است.
نرخ ارز مؤثر حقیقی چیست؟
یکی دیگر از انواع نرخ ارز موثر حقیقی است که در شاخص های اقتصادی کاربردهای زیادی دارد. در واقع این نوع نرخ ارز بیانگر قدرت خرید واقعی یک ارز در مقایسه با ارزهای سایر کشورهاست. همچنین باید بگوییم که در محاسبه نرخ ارز موثر حقیقی، تفاوت های تورم در کشورهای مختلف نیز در نظر گرفته می شود.
بیشتر بخوانید: اوراق مشارکت چیست و چه انواعی دارد؟ نحوه خرید، مزایا و معایب
محاسبه این نوع نرخ ارز به صورت زیر است:
طبق این فرمول:
- NEER: نرخ ارز مؤثر اسمی است که تغییرات اسمی ارز در برابر ارزهای کشورهای مختلف را نشان می دهد.
- P: شاخص قیمت یا تورم کشور خود است.
- P*: شاخص قیمت یا تورم کشورهای تجاری است.
ناگفته نماند که P و P* تفاوت بین قیمت و تورم در دو کشور را با هم مقایسه می کنند.
تاثیر انواع نرخ دلار بر بورس
تغییراتی که در هر نوع نرخ دلار رخ می دهد، بازار بورس را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. برای درک بهتر در زیر تاثیر نرخ ارز بر بازار بورس را به طور کامل بررسی کرده ایم:
نرخ دلار آزاد و تاثیر آن بر بورس
اولین تاثیر متقابل بازار سرمایه و نرخ ارز با دلار آزاد شروع می شود؛ زیرا این دلار تحت تاثیر عرضه و تقاضا در بازار و صرافی است. پس می تواند روی بورس کالا هم تاثیر بگذارد.
از آنجا که نرخ دلار یا کاهش می یابد و یا در حال افزایش است، پس به دو شکل بر روی بازار بورس تاثیر می گذارد:
تاثیر افزایش نرخ دلار آزاد بر بورس
تاثیر افزایش نرخ ارز بر روی این بازار بر روی شرکت های صادرات محور، شرکت های واردات محور و تورم به شکل متفاوتی خود را نشان می دهد:
- تاثیر نرخ ارز بر صادرات: شرکت های صادرات محور، در این شرایط از افزایش نرخ دلار آزاد سود می برند؛ زیرا با افزایش نرخ ارز، صادرات آن ها برای کشورهای دیگر ارزان تر می شود. پس درآمدشان به ارز خارجی بالاتر می رود.
- واردات: شرکت های وارداتی که مجبورند مواد اولیه خود را وارد کنند، با افزایش قیمت دلار ضرر می کنند.
- تورم: یکی دیگر از تاثیرات افزایش نرخ دلار بر روی بازار بورس خود را به شکل تورم نشان می دهد. این تاثیر بیشتر برای شرکت های داخلی که مجبور به پرداخت هزینه های بیشتر هستند، مشکلات بیشتری را به همراه دارد. تورم بالا بر روی قدرت خرید مصرف کنندگان تأثیر منفی می گذارد و در نهایت تقاضا برای کالاهای داخلی کاهش یابد.
تاثیر کاهش نرخ دلار آزاد
کاهش نرخ دلار آزاد و تاثیر آن بر بورس هم به این صورت است:
- درآمد شرکت های صادرات محور به دلیل افت قیمت دلار پایین می آید.
- اما شرکت های واردات برای خرید مواد اولیه هزینه کمتری می پردازند؛ پس قیمت محصولاتشان پایین می آید.
- تورم در این شرایط پایین می آید و سرمایه گذاران بیشتر به بازار بورس کالا اعتماد می کنند.
نرخ دلار نیمایی و بورس
این بازار فقط از قیمت دلار آزاد تاثیر نمی گیرد و بخشی از تغییرات آن از نرخ دلار نیمایی متاثر می شود. به طور کلی تاثیر نوسانات ارز بر بورس با کاهش یا افزایش دلار نیمایی متفاوت است:
تاثیر افزایش نرخ دلار نیمایی بر بورس
اگر دلار نیمایی بالا رود، نشان می دهد منابع ارزی در حال کاهش است و مشکلات اقتصادی سربرآورده اند. در این شرایط، شرکت های وارداتی که مجبورند مواد اولیه خود را از خارج تهیه کنند، با افزایش نرخ دلار نیمایی روبرو هستند. پس در نهایت هزینه های آن ها بالا می رود و سود کمتری نصیبشان می شود.
اما شرکت های صادرات محور چون ارز خود را با محاسبه نرخ دلار نیمایی بدست می آورند، مشخص است که سود بیشتری عایدشان می شود.
بیشتر بخوانید: سهام دلاری چیست و چه تفاوتی با سهام ریالی دارد؟
تاثیر کاهش نرخ دلار نیمایی بر بورس
وقتی نرخ این دلار پایین بیاید، واردکنندگان سود می برند؛ چون هزینه واردات مواد اولیه برایشان کم شده است. اما صادرکنندگان سود کمتری می کنند چون باید درآمدشان به نرخ دلار نیمایی محاسبه شود که ارزش آن پایین آمده است. یکی دیگر از تاثیر نوسانات ارز نیمایی بر بورس خود را در قالب مهار تورم نشان می دهد. چون قدرت خرید مردم بالا رفته و در نتیجه بازار بورس رنگ و روی بهتری به خود می گیرد.
تاثیر دلار دولتی بر بورس
همانطور که در بالاتر گفتیم این دلار توسط دولت فقط برای کالاهای اساسی بازار در نظر گرفته می شود و آن را به هر کسی نمی دهند. پس وقتی نرخ دلار ترجیحی (دولتی) هم یا کاهش می یابد و یا گران می شود به شکل دیگری روی بازار بورس اثر می گذارد.
تاثیر افزایش قیمت دلار دولتی بر بورس
با افزایش نرخ دلار دولتی، به تدریج مشکلات اقتصادی خود را نشان می دهند و روی بازار فشار زیادی وارد می شود. به طوری که قیمت کالاهای اساسی با دلار دولتی بالا رفته است و مردم هم فقط می توانند همین کالاها را تهیه کنند. پس دیگر قادر به خرید سایر کالاها نیستند و همین موضوع بازار بورس را نیز در شرایط سختی قرار می دهد.
تاثیر کاهش نرخ دلار دولتی
در مقابل وقتی نرخ دلار دولتی پایین بیایید، مشخص است که هزینه واردات کالاهای اساسی نیز کم می شود. از آن طرف در بازار نیز رونق شکل می گیرد و سرمایه گذاران هم به بازار بورس اعتماد بیشتری می کنند.
تاثیر افزایش یا کاهش نرخ دلار بر بورس
تغییراتی که در انواع نرخ ارز رخ می دهد، به اشکال متفاوتی بر روی بورس کالا تاثیر می گذارد. به طور کلی افزایش، کاهش یا ثبات نرخ دلار به صورت زیر بر روی این بازار تاثیر می گذارد:
تاثیر افزایش قیمت دلار بر بورس
- وقتی قیمت ارز بالا می رود، به سه شکل روی بورس تاثیر می گذارد:
- ایجاد نوسان در بازار بورس و عدم اطمینان سرمایه گذاران به این بازار
- افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم و در نهایت کاهش سودآوری شرکت ها
- سیاست های انقباضی دولت (افزایش نرخ بهره یا کاهش نقدینگی) و فشار روی بازار سهام
تاثیر کاهش قیمت دلار بر بورس
وقتی نرخ دلار پایین می آید، تاثیر آن روی بازار بورس به سه شکل است:
تاثیرات | نتایج |
کاهش تورم و ثبات اقتصادی | رشد اعتماد سرمایه گذاران به بورس |
کاهش نرخ بهره و هزینه های تأمین مالی شرکت ها | افزایش سودآوری شرکت ها |
کاهش فشار بر منابع ارزی و افزایش نقدینگی | رشد بازار بورس و افزایش ارزش سهام |
تاثیر ثبات نرخ دلار بر بورس
وقتی قیمت دلار ثابت بماند، تاثیرات خود را به شکل زیر نشان می دهد:
- افزایش اعتماد سرمایه گذاران به این بازار
- کاهش نوسانات بازار و ایجاد شرایط آرام و باثبات
- تعادل در صادرات و واردات و کاهش هزینه های شرکت ها
- کاهش تورم و افزایش قدرت خرید مصرف کنندگان (فروش بیشتر محصولات شرکت های بورسی)
- به طور کلی وقتی نرخ دلار ثابت بماند، به نفع بورس خواهد بود؛ چون عامل رشد و توسعه این بازار است.
تاثیر نرخ ارز بر شرکت ها براساس نوع درآمد و هزینه
نرخ ارز بر روی شرکت های صادرات محور، وارداتی و داخلی به اشکال مختلفی اثر می گذارد. در زیر تاثیر نرخ ارز بر روی هر کدام از این شرکت ها را به تفصیل بررسی کرده ایم:
تاثیر بر شرکت های صادرات محور
افزایش نرخ ارز | تأثیرات مثبت | تأثیرات منفی |
| افزایش درآمد ارزی به واحد پول داخلی (ریال) | افزایش هزینه های واردات مواد اولیه در صورت وابستگی به واردات | |
| ارزان تر شدن کالاها برای خریداران خارجی و افزایش تقاضا برای محصولات صادراتی (به دلیل ارزان شدن ریال) | ریسک تورم داخلی و افزایش هزینه های عمومی | |
| افزایش رقابت پذیری محصولات صادراتی در بازار جهانی | افزایش هزینه های تولید در صورت وابستگی به واردات یا خرید مواد اولیه به ارز خارجی | |
| افزایش حاشیه سود برای شرکت های صادراتی که هزینه های داخلی دارند | - |
کاهش نرخ ارز | تاثیرات مثبت | تاثیرات منفی |
| کاهش هزینه های واردات برای شرکت هایی که نیاز به واردات مواد اولیه دارند | کاهش درآمدهای ارزی به واحد پول داخلی (ریال) | |
| در برخی موارد باعث افزایش فروش داخلی برای شرکت های صادراتی می شود | گران تر شدن کالاها برای خریداران خارجی و کاهش تقاضا برای محصولات صادراتی | |
| افزایش قدرت خرید مصرف کنندگان داخلی و تقاضا برای کالاهای تولید داخل | کاهش حاشیه سود به دلیل کاهش ارزش ارز دریافتی |
ثبات نرخ ارز | تاثیرات مثبت | تاثیرات منفی |
| پیش بینی راحت تر بازار برای شرکت ها و سرمایه گذاران | کاهش رقابت پذیری محصولات صادراتی | |
| افزایش اعتماد سرمایه گذاران و استراتژی های بلندمدت برای افزایش صادرات | کاهش انعطاف پذیری شرکت ها برای مواجهه با تغییرات ناگهانی نرخ ارزی | |
| کاهش نوسانات درآمد و برنامه ریزی دقیق تر برای تأمین مواد اولیه | - |
تاثیر نرخ ارز بر شرکت های وارداتی
افزایش نرخ ارز | تأثیرات مثبت | تأثیرات منفی |
| کاهش هزینه واردات برای شرکت هایی که محصولات وارداتی را با ارز داخلی می خرند | افزایش هزینه واردات به دلیل گران تر شدن ارز خارجی | |
| افزایش رقابت پذیری محصولات داخلی | کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان داخلی به دلیل افزایش قیمت کالاهای وارداتی | |
| حمایت از تولیدات داخلی به دلیل افزایش قیمت کالاهای وارداتی و کاهش تقاضا برای آن ها | کاهش سودآوری به دلیل کاهش خرید در بازار |
کاهش نرخ ارز | تاثیرات مثبت | تاثیرات منفی |
| کاهش هزینه واردات برای کالاهای مصرفی و مواد اولیه |
کاهش رقابت پذیری محصولات داخلی به دلیل کاهش قیمت کالاهای وارداتی | |
| افزایش قدرت خرید مصرف کنندگان داخلی و سودآوری شرکت های وارداتی | ||
| کاهش قیمت محصولات وارداتی برای مصرف کنندگان |
ثبات نرخ ارز | تاثیرات مثبت | تاثیرات منفی |
| پیش بینی پذیری بهتر بازار و برنامه ریزی و تامین مواد اولیه با نرخ ثابت |
کاهش انعطاف پذیری شرکت های وارداتی در برابر تغییرات ناگهانی نرخ ارز | |
| کاهش نوسان هزینه ها برای واردکنندگان و ایجاد ثبات مالی برای شرکت های وارداتی | ||
| بهبود روابط تجاری با کشورهای خارجی به دلیل شرایط پایدار ارزی و برنامه ریزی بهتر برای معاملات با شرکای خارجی |
تاثیر بر شرکت های داخلی
افزایش نرخ ارز | تأثیرات مثبت | تأثیرات منفی |
| فروش بیشتر به دلیل گران شدن محصولات وارداتی | افزایش هزینه های واردات مواد اولیه | |
| افزایش انگیزه برای صادرات به دلیل قیمت رقابتی تر کالاهای داخلی در بازارهای خارجی | کاهش قدرت خرید مصرف کنندگان |
کاهش نرخ ارز | تاثیرات مثبت | تاثیرات منفی |
| کاهش هزینه های واردات | کاهش قیمت محصولات وارداتی و سخت شدن رقابت شرکت های داخلی با برندهای خارجی | |
| کاهش تورم و بهبود شرایط اقتصادی داخلی | ورود دشوارتر به بازارهای جهانی به دلیل کاهش نرخ ارز | |
| افزایش قدرت خرید مصرف کنندگان داخلی و سود بیشتر شرکت های داخلی | - |
ثبات نرخ ارز | تاثیرات مثبت | تاثیرات منفی |
| پیش بینی پذیری ساده تر بازار برای برنامه ریزی مالی و اقتصادی در شرکت ها | سخت شدن رقابت شرکت های داخلی در مقایسه با واردات | |
| کاهش نوسانات قیمت ها و امکان برنامه ریزی دقیق تر برای تامین مواد اولیه و قیمت گذاری محصولات | کاهش انعطاف پذیری شرکت ها در برابر تغییرات ناگهانی نرخ ارز و عدم توانایی در تطبیق با شرایط جدید | |
| افزایش اعتماد سرمایه گذاران به شرکت های داخلی | - |
ارتباط بین نرخ دلار و شاخص بورس ایران
در بالاتر گفتیم که تاثیر قیمت ارز بر شرکت ها براساس نوع درآمدها و هزینه ها متفاوت است. در زیر با یک نگاه کلی و تحلیلی به روندهای تاریخی ارتباط نرخ دلار و بورس پرداخته ایم.
به اینفوگرافی زیر خوب نگاه کنید:
از آنجا که بخش عمده شرکت های بورسی، صادرات محور هستند و اغلب سرمایه گذاران هم روی همین شرکت ها حساب باز می کنند، بنابراین می توان اینطور نتیجه گرفت که با افزایش قیمت دلار، چراغ بازار بورس سبز شود.
به هر حال همان طور که چندین مرتبه در بالاتر هم گفتیم، شرکت های صادرات محور از افزایش نرخ دلار سود بیشتری بدست می آورند. شرایط اقتصادی ایران هم به نحوی است که در طی یک دهه اخیر بارها شاهد افزایش انواع نرخ ارز بوده ایم. بالا رفتن تورم هم نتیجه همین موضوع است.
حال به نمودار زیر (از سایت آموزش بورس) توجه کنید:
همانطور که مشاهده می کنید در نمودار قرمز رنگ، تغییرات قیمت دلار و در نمودار آبی رنگ، شاخص کل بورس نمایش داده شده است. این نمودار روند تاریخی حرکت هر دو شاخص از سال های 1397 تا 1402را نشان می دهد.
طبق این تصویر می توان چنین نتیجه گرفت که با افزایش نرخ دلار، شاهد افزایش شاخص کل بورس هم بوده ایم. همانطور که گفتیم اغلب شرکت های فعال، صادرات محورند که با افزایش قیمت دلار، به افزایش شاخص کل بورس کمک کرده اند.
چه عواملی نرخ ارز را تعیین می کنند؟
به طور کلی عواملی که قیمت دلار و به طور کلی ارز در یک کشور را مشخص می کند، عبارتند از:
- بهره بانکی: نرخ بهره بالاتر باعث جذب سرمایه خارجی می شود و افزایش ارزش پول را به دنبال دارد.
- صادرات و واردات: اگر صادرات بر واردات پیشی بگیرد، ارز خارجی بیشتری وارد کشور می شود و ارزش پول آن کشور بالا می رود.
- داشتن ثبات سیاسی: کشوری که ثبات اقتصادی و سیاسی دارد، ارز قوی تری خواهد داشت.
- میزان بدهی خارجی: افزایش بدهی های خارجی، ارزش پول یک کشور را کاهش می دهد.
- مداخلات بانک مرکزی: خرید یا فروش ارز توسط دولت یا بانک مرکزی، روی نرخ ارز تاثیر می گذارد.
سرمایه گذاری در ارز یا کرادفاندینگ
با توجه به توضیحاتی که در مورد تاثیر نرخ ارز بر روی بازار ارائه کردیم، حتما متوجه شده اید که سرمایه گذاری روی این بازار با ریسک های زیادی همراه است. به طوری که ممکن است در یک دوره با کاهش شدید نرخ ارز مواجه شوید و بخشی از دارایی خود را از دست بدهید.
همچنین در این مطلب به تاثیر نرخ ارز بر بازار بورس هم پرداختیم. پس اگر شرکت های صادرات محور را انتخاب کنید، کاهش نرخ ارز، سود سهام دلاری را کاهش می دهد. اگر شرکت های وارداتی را انتخاب کنید، افزایش نرخ دلار، سودتان را به حاشیه می برد.
به همین دلیل بهتر است برای سرمایه گذاری به فکر انتخاب روش دیگری به نام کرادفاندینگ باشید. در این روش سرمایه مورد نیاز برای توسعه کسب و کارها تأمین می شود. با ورود سرمایه گذاران بزرگ به این بازار مالی هم به مرور شاهد رونق اقتصادی و کاهش نرخ ارز در کشور خواهیم بود.
در جدول زیر به مقایسه بین کرادفاندینگ دونگی و سرمایه گذاری بر روی ارز پرداخته ایم:
| ویژگی ها | سرمایه گذاری در بازار ارز | کرادفاندینگ |
| نوع سرمایه گذاری | خرید انواع ارز و نگهداری آن برای کسب سود | سرمایه گذاری برای توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط زودبازده |
| ریسک | بسیار بالا به دلیل نوسانات شدید قیمت ارز | ریسک کنترل شده |
| پتانسیل بازدهی | پتانسیل بازدهی براساس نوع شرکت و افزایش یا کاهش نرخ ارز | پتانسیل بازدهی متوسط تا بالا (بسته به نوع پروژه) |
| نیاز به تخصص و دانش | نیاز به دانش تخصصی برای انتخاب زمان درست خرید و فروش ارز | بدون نیاز به دانش تخصص و فقط مطالعه بررسی های مالی شرکت دونگی از هر پروژه |
| مقررات و قوانین | مقررات نامشخص یا در حال تغییر دولت ها برای تعیین انواع نرخ ارز | بدون مقررات پیچیده و خاص |
| مدت زمان سرمایه گذاری | نامشخص | دارای قرارداد مشخص و دریافت سود در دوره های تعیین شده |
مزایای تامین مالی جمعی دونگی
دونگی یکی از مجریان طرح های تأمین مالی جمعی است که پروژه های مختلفی را برای سرمایه گذاری پیشنهاد می دهد. مهم ترین مزیت های سرمایه گذاری روی طرح‌های سرمایه گذاری جمعی دونگی عبارتست از:
- ارائه سود بالاتر از سود بانکی
- انجام ارزیابی های مالی پروژه ها قبل از معرفی
- دریافت سود دوره ای
- دریافت ضمانتنامه های بانکی از سرمایه پذیران برای پرداخت اصل سرمایه (در پایان سررسید قرارداد)
- کمک به رشد اقتصادی و توسعه کشور
- حفظ ارزش دارایی در برابر تورم
نتیجه گیری
افزایش یا کاهش انواع نرخ دلار موضوعی است که مردم کشورها را در یک دهه اخیر به شدت درگیر خود کرده است. به طوری که اغلب با افزایش نرخ ارز دچار استرس و تشویش می شویم. با این حال افزایش نرخ ارز می تواند به افزایش درآمد شرکت های صادرات محور بینجامد، اما سود شرکت های وارداتی را کاهش دهد. از سوی دیگر تاثیر نرخ ارز بر بازار بورس را نمی توان نادیده گرفت.
به طور کلی ورود به بازار ارز و بورس با توجه به تاثیرات مثبت و منفی، با ریسک های زیادی همراه است. به همین دلیل باید برای سرمایه گذاری به فکر روش های مطمئن تری باشید. کرادفاندینگ دونگی با ریسک کنترل شده می تواند بهترین جایگزین سرمایه گذاری روی ارز و بورس باشد. در صفحه "جذب سرمایه دونگی" ثبت نام کنید و منتظر مشاوره سرمایه گذاری از سوی کارشناسان ما بمانید.
سوالات متداول
شرکت های صادرات محور به دلیل فروش محصولات در خارج و تبدیل دلار به ریال سود بیشتری بدست می آورند.
نرخ دلار آزاد به دلیل اینکه بیشترین نقش را در خرید و فروش برعهده دارد، خیلی سریع تر روی این بازار تاثیر می گذارد.
خیر. رشد بازار بورس تحت تاثیر عوامل دیگری همچون تصمیمگیری های دولت، قیمت های جهانی و احساسات مصرف کنندگان قرار می گیرد.
در این زمان سهام شرکت های صادرات محور به شدت بالا می رود و ممکن است به یکباره قیمت دلار افت کند. در نتیجه ارزش سهام این شرکت ها نیز پایین می یابد و بخشی از دارایی خود را از دست می دهید.
سرمایه گذاری در طرح های دونگی
بهترین فرصت برای سرمایه گذاری در طرح های دونگی، دارای نماد از فرابورس ایران
صفحه طرح ها