تفاوت سپرده کوتاه مدت و بلند مدت | میزان سود، نحوه محاسبه

تصور کن یک روز صبح به بانک می‌روی و قرار است بخشی از پول پس‌اندازت را سپرده‌گذاری کنی. اما با این سوالات مواجه می‌شوی: چقدر پول می‌خواهید قفل شود؟ چند وقت می‌خواهید آن را نگه دارید؟ این همان لحظه‌ای است که تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت اهمیتی حیاتی پیدا می‌کند.

به زبان ساده، تفاوت سپرده کوتاه مدت و بلند مدت در چند محور اصلی خلاصه می‌شود: مدت زمان سپرده‌گذاری، نرخ سود و نقدشوندگی. حساب کوتاه مدت، مثل یک سپرده‌گذاری چند ماهه یا حداکثر یک ساله است که امکان برداشت سریع‌تر پول را دارد، ولی معمولا سود کمتری می‌دهد. حساب بلند مدت اما زمانی است که قرار است پول‌تان را برای یک دوره طولانی‌تر (مثلا یک سال به بالا) کنار بگذارید؛ در مقابل، چون پول برای مدت طولانی‌تر قفل می‌شود، بانک نرخ سود بالاتری ارائه می‌دهد و شما به بازده بیشتری دست پیدا می‌کنید. با این حال، اگر بخواهید زودتر پول‌تان را برداشت کنید ممکن است با جریمه یا کاهش سود مواجه شوید.

به عبارت دیگر، اگر دنبال بررسی تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت باشید، باید ببینید کدام برای سبک زندگی مالی شما مناسب‌تر است: آیا اولویت با دسترسی سریع به پول است یا بیشینه‌سازی سود در بلندمدت؟ در ادامه این مقاله از مجله دونگی، ما به این موضوع می‌پردازیم که تفاوت سپرده کوتاه مدت و بلند مدت در چه مواردیست؟ از نرخ بهره تا کاربرد هر نوع حساب تا بتوانید تصمیم آگاهانه‌تری بگیرید.

تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت در چه مواردیست؟

در جدول زیر می‌توانید تفاوت‌های این دو نوع حساب را به طور خلاصه مشاهده کنید.

در ادامه، به طور دقیق و کاربردی به بررسی تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت می‌پردازیم تا بدانید تفاوت آن‌ها در چه مواردی‌ست و هر کدام برای چه شرایطی مناسب‌ترند. این بررسی با توجه به مقاله مرتبط با همین عنوان از وب سایت icc.bank جمع آوری و تهیه دیده شده است.

مدت زمان سرمایه گذاری از مهم ترین تفاوت‌های سپرده کوتاه مدت و بلند مدت

یکی از اصلی‌ترین تفاوت‌ها، مدت زمانی است که قرار است پول در حساب باقی بماند. سپرده‌های کوتاه مدت معمولا دوره‌ای از یک ماه تا یک سال دارند و با این هدف طراحی شده‌اند که سرمایه‌گذار بتواند با حداقل محدودیت، به پول خود دسترسی داشته باشد. اما سپرده‌های بلندمدت دوره‌های یک ساله تا پنج ساله (و در برخی بانک‌ها حتی بیشتر) را پوشش می‌دهند. در تجربه بسیاری از مشتریان بانکی، این نوع سپرده‌ها راهی برای قفل کردن پول با هدف دریافت سود بالاتر است.
به طور کلی، اگر انتظار دسترسی سریع به سرمایه‌تان را دارید، سراغ سپرده‌های کوتاه مدت بروید. اما اگر به دنبال سود بیشتر و برنامه‌ریزی برای سرمایه گذاری بلندمدت هستید، سپرده‌های بلند مدت برای شما مناسب‌ترند.

نرخ سود سپرده بانکی

نرخ سود سپرده‌های بلندمدت همیشه بالاتر از سپرده‌های کوتاه مدت است. بانک‌ها در ازای اینکه پول شما مدت طولانی‌تری نزدشان باقی می‌ماند، نرخ سود بیشتری پرداخت می‌کنند. این مورد شاید مهم‌ترین تفاوت سپرده کوتاه مدت و بلند مدت باشد و معمولا انگیزه اصلی افراد برای ورود به سپرده‌های بلندمدت محسوب می‌شود.

نقدشوندگی

نقدشوندگی یعنی اینکه چقدر راحت و سریع می‌توانید پول خود را برداشت کنید. برای سرمایه گذاری در بانک باید بدانید که سپرده‌های کوتاه مدت نقدشوندگی بسیار بالایی دارند و برداشت از آن‌ها معمولا بدون محدودیت زمانی یا جریمه است. اما سپرده‌های بلندمدت زمان‌بندی ثابت و شروط مشخصی دارند؛ اگر تصمیم بگیرید زودتر از موعد پول را برداشت کنید یا سودتان کاهش پیدا می‌کند، یا بر اساس قوانین بانک، جریمه اعمال می‌شود یا سپرده به سود کوتاه‌مدت تبدیل می‌شود.

زمان پرداخت سود

نحوه و زمان واریز سود نیز در تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت نقش دارد. در حساب‌های کوتاه مدت، سود معمولا به صورت ماهانه پرداخت می‌شود. در مقابل، در حساب‌های بلندمدت، بسته به نوع قرارداد، سود می‌تواند ماهانه، سه ماهه، شش ماهه یا سالانه واریز شود. دریافت سود ماهانه باعث شده سپرده‌های کوتاه مدت برای افرادی که درآمد ماهانه ثابت اما کمکی می‌خواهند، جذاب‌تر باشد. اما در بلندمدت‌ها، اگر پرداخت سود سالانه باشد، مجموع سود دریافتی بیشتر خواهد بود.

کاربرد حساب ها

در نهایت، این تفاوت‌ها باعث شده کاربرد هر سپرده متفاوت باشد. سپرده کوتاه مدت برای مدیریت مالی روزمره، پس‌اندازهای در حال گردش، صندوق اضطراری و شرایطی که احتمال برداشت وجود دارد، مناسب است. در حالی که سپرده بلندمدت برای اهداف بلندمدت مانند: پس‌انداز آموزشی، سرمایه گذاری کم ریسک خانوادگی، نگهداری سرمایه برای خرید ملک یا خودرو و حتی برنامه‌ریزی بازنشستگی استفاده می‌شود.

یک تجربه شخصی در انتخاب بین سپرده کوتاه مدت و بلندمدت

چند سال پیش، وقتی تازه وارد دنیای سرمایه‌ گذاری شده بودم، همیشه بین انتخاب سپرده کوتاه مدت و بلندمدت تردید داشتم. در ظاهر، سود بالاتر سپرده‌های بلندمدت وسوسه‌کننده بود؛ اما هر بار که می‌خواستم پولم را برای دوره‌ای طولانی قفل کنم، یک نگرانی بزرگ همراه من بود: اگر وسط کار به پول احتیاج پیدا کنم چه؟ همین تردید باعث می‌شد معمولا سمت سپرده‌های کوتاه مدت بروم.

اما یک بار تصمیم گرفتم بخشی از پولم را در یک سپرده بانکی بلندمدت یک ساله قرار دهم. تجربه جالبی بود: سود بالاتری دریافت کردم و همین به من حس اطمینان و نظم مالی بیشتری داد. با این حال، چند ماه بعد اتفاق غیرمنتظره‌ای افتاد و برای یک هزینه ضروری به پول نیاز پیدا کردم. وقتی برای برداشت پیش از موعد اقدام کردم، بانک سودم را بر اساس نرخ کوتاه مدت محاسبه کرد و بخشی از سودی که تصور می‌کردم، از دست رفت. با دانستن مسیر سرمایه گذاری کوتاه مدت شاید این اتفاق رخ نمی‌داد.

همین تجربه به من یاد داد که تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت فقط یک موضوع تئوری نیست؛ تصمیمی کاملا عملی و وابسته به شرایط زندگی است. از آن زمان تصمیم گرفتم همیشه قبل از انتخاب نوع سپرده، وضعیت نقدینگی، هدف مالی و احتمال نیاز به پول را دقیق بررسی کنم.

کلام آخر: سپرده بلند مدت بهتر است یا کوتاه مدت؟

پاسخ قطعی و یکسانی برای همه وجود ندارد؛ انتخاب بین سپرده بلندمدت و کوتاه‌مدت تماما به اهداف مالی، میزان ریسک‌پذیری و نیاز شما به نقدشوندگی بستگی دارد. اگر به دنبال سود بیشتر و برنامه‌ریزی پایدار هستید و می‌دانید که در طول دوره به پول‌تان نیاز نخواهید داشت، سپرده بلندمدت گزینه‌ای مناسب‌تر است؛ اما اگر شرایط مالی‌تان پویاست، احتمال نیاز به برداشت وجود دارد یا می‌خواهید انعطاف بیشتری داشته باشید، سپرده کوتاه مدت انتخاب هوشمندانه‌تری خواهد بود. مهم این است که قبل از تصمیم‌گیری، تفاوت بین حساب های سپرده کوتاه مدت و بلندمدت را به درستی بسنجید و نوع سپرده را با اهداف واقعی زندگی‌تان هماهنگ کنید.