بهترین روش های سرمایه گذاری برای بازنشستگی

سرمایه گذاری برای بازنشستگی یا کسانی که در شرف بازنشستگی قرار گرفته اند می تواند یک اصل مهم و مسیری لازم محسوب شود. سرمایه گذاری برای بازنشستگی باید ریسک پایین و بازدهی نسبتا مناسبی داشته باشد، از طرف دیگر با توجه به شرایط بازنشستگان بهتر این است که شرایط سرمایه گذاری راحت تری نیز برای آن ها وجود داشته باشد.  ما در این مقاله به دنبال این هستیم که بدانیم سرمایه گذاری برای بازنشستگی از چه شرایط و ویژگی هایی باید برخوردار باشد. همچنین باید دید که آیا بر اساس ویژگی ها و شرایط مربوط به دوران بازنشستگی موقعیت مناسبی را می توان برای سرمایه گذاری پیدا کرد؟

نکته مهمی که باید بدانید این است که دو نوع عملکرد در خصوص سرمایه گذاری برای بازنشستگی وجود دارد:

1. اول کسانی هستند که می خواهند سرمایه‌گذاری بلندمدت برای بازنشستگی انجام دهند. یعنی پیش از شروع بازنشستگی سرمایه گذاری های مربوط به آن دوره را انجام دهند.
2. گروه دوم مخاطبین این مقاله کسانی هستند که وارد دوران بازنشستگی شده و می خواهند از امروز سرمایه گذاری خود را آغاز نمایند.

ما در این مقاله سعی می کنیم از هر دو زاویه مسئله سرمایه گذاری برای بازنشستگی را مورد بررسی قرار دهیم و پاسخ های مناسبی برای هرکدام از آن ها ارائه نماییم. با ما در ادامه همراه باشید.

فهرست مطالب:

• سرمایه گذاری برای بازنشستگی و لزوم آن
• سرمایه گذاری برای بازنشستگی و ویژگی های آن
• بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای بازنشستگان
  • سپرده های بانکی و اوراق قرضه
  • صندوق های مختلف سرمایه گذاری
  • بازارهای مالی بورس، طلا و ارز
  • بازار مسکن، خودرو و کالا
  • کرادفاندینگ بر اساس اعطای وام

سرمایه گذاری برای بازنشستگی و لزوم آن

اهمیت سرمایه‌گذاری در دوران بازنشستگی چیست و چرا سرمایه گذاری برای یک بازنشسته یا کسی که قرار است بازنشسته شود می تواند بسیار مهم و پر اهمیت باشد؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است نگاهی اجمالی به دوران بازنشستگی داشته باشم. بر اساس قانون در هر کشوری هر فرد موظف است تا اندازه ای مشخص بر اساس توان جسمی به جامعه خدمت کند. به طور مثال فرد باید به مدت 30 در نظام اداری کشور خدمت کند، اما بعد از گذشت 30 سال این فرد بازنشسته محسوب شده و جامعه موظف است از وی نگهداری کند.

بنابراین بازنشستگی بدین معنی است که فرد بدون نیاز به انجام کاری می تواند درآمد مشخص خود را به دست بیاورد، اما نکته ای که در این بین وجود دارد این است که این درآمد محدود و بر اساس قوانین موجود تعیین می شود. یعنی یک فرد بازنشسته نمی تواند از مزایایی مانند اضافه کار و ... بهره مند شود. از این رو گفته میشود که معمولا وضعیت اقتصادی فرد در دوره بازنشستگی دچار تنزل می شود.

نکته دیگر این است که انسان در طول زندگی با نیازهای مختلفی رو به روست که این نیاز در دوران بازنشستگی و میانسالی افزایش چشمگیری پیدا می کند. بنابراین کاملا می توان گفت که در این دوره سطح درآمد امکان پاسخ نیازهای بازنشسته و خانواده وی را ندارد.

اینجاست که بسیاری از افراد جامعه بعد از بازنشستگی مشغول به کار در حوزه ای دیگر می شوند تا بتوانند این کسری درآمد را جبران کنند، این در حالی است که این فرد باید استراحت کند و باقی عمر خود لذت ببرد. دقیقا در همین نقطه است که سرمایه گذاری برای بازنشستگی تبدیل به یک مسیر لازم برای ایجاد امنیت اقتصادی محسوب می شود. حال سوال اینجاست که راه های سرمایه گذاری برای دوران بازنشستگی چیست و بهترین این مسیرها کدام است؟

سرمایه گذاری برای بازنشستگی و ویژگی های آن

سرمایه گذاری برای بازنشستگی زمانی کارایی دارد که بر اساس ویژگی ها و شخصیت افراد و همچنین اهدافی که دنبال می کنند انتخاب شود. در هر دو حالت گفته شده در بالا (سرمایه گذاری پیش یا پس از بازنشستگی) معمولا این گروه از افراد ریسک پذیری کمتری دارند و تنها به دنبال این هستند که بتوانند درآمدی نسبتا ثابت و امن برای آینده خود ایجاد کنند.

در کلام ساده تر افرادی که به دنبال سرمایه گذاری برای بازنشستگی هستند، به دنبال این هستند که بتوانند امنیت اقتصادی آینده خود و خانواده خودشان را تامین کنند. از این رو پیدا کردن موقعیتی که بتواند ریسک سرمایه گذاری پایین و بازدهی نسبتا منطقی و قطعی را داشته باشد اصلی ترین هدف ما در این مقاله محسوب می شود. نکته دیگری که باید بدانید این است که با بالا رفتن سن، افراد معمولا کمی محتاط تر می شوند و امکان ریسک پذیری کمتری از خود نشان می دهند. این مسئله برای کسانی که در سنین بالا برای اولین بار وارد این حوزه می شوند با شدت بیشتری خود را نشان می دهد.

از طرف دیگر این گروه از افراد به جز مسئله سرمایه گذاری، با مفاهیم مربوط به آن و ابزارهایی که در این حوزه وجود دارد کمتر می توانند ارتباط برقرار کنند. استفاده از آخرین و به روز ترین ابزارهای سنجش اقتصادی و تحلیل های مختلف تکنیکال چیزی نیست که بتوان به سادگی آن را متوجه شد. از این رو یکی از ترس های اساسی افراد بازنشسته یا کسانی که در سنین بالا وارد حوزه اقتصادی و سرمایه گذاری می شوند همین است که هیچ مفهومی از این دنیا را نمی دانند و کمتر می توانند با ابزارهای مربوط به آن کنار بیایند.

بنابراین اگر بخواهیم ساده تر عنوان کنیم، شرایطی که عمدتا ما برای بهترین روش های سرمایه‌ گذاری برای بازنشستگی در نظر می گیریم شامل موارد زیر می باشد:

• کم ریسک یا دارای ریسک کنترل شونده (مدیریت ریسک در سرمایه‌گذاری بازنشستگی)
• دارای بازدهی مناسب و نسبتا قطعی
• ساده، قابل فهم و سریع

حال مسئله ای که وجود دارد این است که آیا می توان سرمایه گذاری برای بازنشستگی با چنین ویژگی هایی در اتمسفر اقتصادی ایران کشف کرد؟

بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری برای بازنشستگان

تا به اینجا بر اساس شرایط افراد بازنشسته و اهدافی که دنبال می کنند توانستیم ویژگی های کلی سرمایه گذاری برای بازنشستگی را کشف کنیم. حال مسئله ای که وجود دارد این است که بر اساس این ویژگی ها چگونه برای بازنشستگی سرمایه‌گذاری کنیم؟

نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که ما در این مقاله بر اساس اتمسفر اقتصادی ایران صحبت می کنیم و سعی داریم با شرایط واقعی جامعه و اقتصاد ایران سرمایه گذاری برای بازنشستگی و موقعیت های مربوط به آن را معرفی کنیم. با ما در ادامه این مقاله همراه بمانید.

سپرده های بانکی و اوراق قرضه

یکی از روش های مرسوم و ساده برنامه‌ریزی مالی برای دوران بازنشستگی مسلما می تواند سپرده های بانکی باشد. سپرده های بانکی ریسک کمی دارند و می توانند سود قطعی برای فرد ایجاد کند و از طرف دیگر برای این سرمایه گذاری نیاز به تخصص و تجربه خاصی در حوزه اقتصادی نیست.بن

براین به نظر می رسد که سپرده های بانکی و خرید اوراق قرضه هر سه شرط اساسی برای سرمایه گذاری برای بازنشستگی را دارا باشد. در نگاه اول این چنین به نظر میرسد اما زمانی که دقیق تر به این سه ویژگی نگاه می کنیم متوجه میشویم که مسئله بازدهی مناسب نیز در دل آن جای دارد. آیا سپرده های بانکی یا خرید اوراق قرضه می تواند بازدهی مناسبی در خصوص سرمایه گذاری برای بازنشستگی داشته باشد؟

بیشتر بخوانید: بیشترین سود بانکی در کدام بانک پرداخت می شود؟

برای پاسخ به این سوال بهتر است کمی به عقب تر بازگردیم و نگاهی به وضعیت کلی اقتصاد ایران بیاندازیم، علت این مسئله این است که سیستم بانکی و بازدهی آن بر اساس شاخص کل اقتصاد کشور تعیین می شود. بنابراین شناخت وضعیت اقتصاد به ما نشان می دهد که آیا سپرده گذاری بانکی می تواند شرایط بهتری برای فرد ایجاد کند یا نه.

اقتصاد ایران، مبتنی بر تورم

اقتصاد ایران از جمله اقتصاد هایی است که عمدتا مبتنی بر تورم است. یعنی خرید و فروش و تمام مفاهیم اقتصادی در کشور بر اساس تورم و شاخص آن چیده می شود. از این رو باید در نظر داشته باشید که ارزش سرمایه شما وابسته به نرخ تورم است، بنابراین با افزایش تورم اگر میزان سرمایه شما به میزان تورم رشد نکرده باشد عملا ارزش کلی سرمایه شما کاهش پیدا کرده است.

بگذارید کمی این مسئله را ساده تر عنوان کنیم، به طور میانگین طی سال های گذشته نرخ تورم سالانه در ایران بیش از 40 درصد بوده است. از این رو اگر شما امروز هزار تومان سرمایه داشته باشید، ارزش واقعی این سرمایه طی یک سال آینده 40 درصد افت می کند. بنابراین برای حفظ ارزش این سرمایه شما باید به میزان 40 درصد به سرمایه و دارایی خود اضافه کنید تا توان مالی شما تغییر نکند.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری برای حفظ ارزش پول و دارایی در زمان تورم

همین مسئله یکی از مهم ترین دلایلی است که نیاز سرمایه گذاری برای بازنشستگی را بیشتر می کند. کاهش سطح درآمدی در دوره بازنشستگی بدین معنی است که ارزش سرمایه فرد طی روزها و سال های مختلف کاهش پیدا می کند و همین مسئله موجب کاهش قدرت مالی افراد در دوره بازنشستگی می شود.

 بازدهی سپرده های بانکی بر اساس تورم

همانطور که عنوان کردیم سپرده بانکی یا خرید اوراق قرضه می تواند کم ریسک، ساده و البته قطعی باشد. اما مسئله ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که آیا بازدهی سپرده های بانکی می تواند ارزش سرمایه را حفظ کند؟

در بالا عنوان کردیم که طی سال های گذشته میانگین تورم سالانه چیزی بیش از 40 درصد بود. از این رو مسلما سپرده های بانکی با سودی نزدیک به 25 درصد نمی تواند ارزش سرمایه گذاری و برنامه‌ریزی مالی بلندمدت داشته باشد. بنابراین عملا شرط بازدهی مناسب برای سپرده های بانکی در خصوص سرمایه گذاری برای بازنشستگی رعایت نمی شود و نمی توان به این موقعیت به عنوان یک گزینه مناسب برای بازنشستگان دانست.

صندوق های مختلف سرمایه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری واسطه هایی هستند که سرمایه های سرمایه گذاران را تجمیع و از آن در موقعیت های مختلف استفاده می کنند. بنابراین می توان گفت که سرمایه گذاری به واسطه این صندوق ها می تواند ساده باشد و نیاز به تخصص خاصی ندارد.

از طرف دیگر برخی از این صندوق ها تحت عنوان صندوق های درآمد ثابت از ریسک پایینی برخوردار هستند ولی همچنان بازدهی مناسبی ندارند و نمی توانند ارزش سرمایه را بر اساس درصد تورم حفظ کنند. برخی دیگر از صندوق ها نیز بر اساس موقعیت های پر ریسک مانند طلا، بورس و ارز سرمایه گذاری های خود را انجام می دهند. این دست از صندوق ها با وجود این که می توانند بازدهی بالاتر از درصد تورم داشته باشند اما ریسک پذیری بیشتری نیز دارند.

بیشتر بخوانید: راهنمای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری

همچنین به تازگی صندوق‌های بازنشستگی و سرمایه‌گذاری جدیدی تاسیس شده است که سعی کرده با ارائه خدمات های مختلف مانند بیمه های دوره بازنشستگی و ... شرایط بهتری برای سرمایه گذاری برای بازنشستگی ایجاد کند. گرچه این صندوق ها می تواند موقعیت مناسبی برای سرمایه گذاری محسوب  شود اما باید در نظر گرفت که غالبا این دست از صندوق ها از نوع سهامی یا مختلط بوده که می تواند ریسک سرمایه گذاری را افزایش دهد.

بازارهای مالی بورس، طلا و ارز

موقعیت های مختلف سرمایه گذاری مانند بازار بورس، بازار ارزهای دیجیتال، طلا و ارز از جمله موقعیت هایی محسوب می شود که این پتانسیل را دارد که بتواند بازدهی خوبی برای فرد داشته باشد، اما باید در نظر داشت که هر کدام از این موقعیت ها ریسک بالایی دارند و این قدرت را دارند که فرد را با زیان مواجه کند.

از طرف دیگر برای حضور در هر کدام از این بازارها نیاز است که فرد تجربه و تخصص خوبی داشته باشد. بنابراین نمی توان انتظار داشت فردی که تا دوران بازنشستگی از حوزه سرمایه گذاری به دور بوده بتواند در این بازارها موفق عمل کند.

بیشتر بخوانید: سرمایه گذاری روی طلا بهتر است یا سکه

همچنین در نظر داشته باشید که با بالا رفتن سن، افراد ریسک پذیری کمتری پیدا می کنند، از این رو به نظر نمی رسد که حضور در این دست از بازارها بتواند موافق اخلاق، روحیات و احوال سرمایه گذاران بازنشسته یا نزدیک به بازنشستگی باشد. اما کسانی که جوان تر هستند و به واسطه آینده نگری به دنبال ایجاد درآمد در دوره بازنشستگی خود هستند احتمالا می توانند راحت تر در این بازارها حضور داشته باشند و به عنوان سرمایه گذاری برای بازنشستگی از آن استفاده کنند.

بازار مسکن، خودرو و کالا

یکی دیگر از موقعیت های مهمی که در دنیای سرمایه گذاری وجود دارد، موقعیت هایی مانند بازار مسکن، خودرو و کالاست. هر کدام از این موقعیت های سرمایه گذاری شرایط خاص خود را دارد و نمی توان تمام آن ها را در یک دسته قرار داد. با این حال اگر بخواهیم به صورت کلی به تمامیت آن نگاه کنیم می توان گفت که سرمایه گذاری در این موقعیت ها را به عنوان سرمایه گذاری بلند مدت در نظر گرفت. به خصوص بازار مسکن یک بازار نسبتا کند و سنگین محسوب می شود و به سرعت نمی توان سرمایه را از آن خارج کرد.

بیشتر بخوانید: معایب و مزایای سرمایه گذاری در ملک (مسکن و زمین)

نکته ای که این موقعیت ها برای سرمایه گذاری برای بازنشستگی دارد این است که اولا نیاز به سرمایه اولیه نسبتا زیادی برای حضور در این بازارها وجود دارد و از طرف دیگر باید قبول کرد که تبدیل این موقعیت ها به سرمایه نقد نسبتا سخت و طولانی است.

در کلام ساده تر ریسک حبس سرمایه برای مدت طولانی در این موقعیت ها بسیار زیاد است که این مسئله می تواند خود به خود ریسک کلی سرمایه گذاری را افزایش داد. از طرف دیگر این موقعیت ها غالبا امکان بازدهی منظم و دوره ای را ندارد، بنابراین نمی توان به آن به عنوان یک موقعیت مناسب برای سرمایه گذاری برای بازنشستگی نگاه کرد.

کرادفاندینگ بر اساس اعطای وام

یکی دیگر از موقعیت های سرمایه گذاری که می توان برای سرمایه گذاری برای بازنشستگی در نظر گرفت، کرادفاندینگ بر اساس اعطای وام می باشد. این موقعیت سرمایه گذاری را شاید بتوان جدید ترین موقعیت قابل اعتنا در بازارهای مالی و سرمایه گذاری ایران و خارج از کشور دانست. کرادفاندینگ بر اساس اعطای وام بدین معنی است که سرمایه شما در کنار سرمایه سایر افراد قرار گرفته و مجموع آن برای تامین سرمایه طرح تجاری و اقتصادی یک شرکت استفاده می شود. بگذارید کمی ساده تر و با یک مثال این مسئله را عنوان کنیم.

فرض کنید شرکتی برای ایجاد یک خط تولید جدید خود نیاز به 1 میلیارد تومان سرمایه نقدی دارد. در این حالت بر اساس کرادفاندینگ ممکن است 100 سرمایه گذار هر کدام با سرمایه های مشخص و متفاوت اقدام به تامین سرمایه این شرکت کنند. ممکن است یک سرمایه گذار 1 میلیون تومان و سرمایه گذاری دیگر 100 میلیون تومان در این روند سرمایه گذاری کند.

بیشتر بخوانید: کرادفاندینگ چیست؟ آنچه که در مورد تامین مالی جمعی باید بدانید

نکته ای که وجود دارد این است که این سرمایه گذاری از نوع اعطای وام است، یعنی در پایان دوره تعیین شده شرکت موظف است بر اساس ضمانت های ارائه شده اصل سرمایه را به سرمایه گذاران باز گرداند. همچنین بر اساس توافقی که صورت می گیرد، شرکت موظف است سود ایجاد شده بر اساس اجرای طرح تامین مالی شده در پایان دوره را به سرمایه گذاران پرداخت نماید.

در این روش عملا ریسک سرمایه گذاری به دلیل عدم کاهش اصل سرمایه پایین تر از سایر موقعیت های سرمایه گذاری محسوب می شود. از طرف دیگر سرمایه گذاری در این روش ساده است و به واسطه یک پلتفرم امکان پذیر می باشد.

همچنین در نظر داشته باشید که بازدهی این روش وابسته به طرح اقتصادی و شرکت پذیرنده سرمایه است. به طور مثال یک شرکت پیش بینی می کند که در صورت تامین سرمایه و اجرای موفق طرح می تواند 45 درصد سودآوری ایجاد کند. در غالب موارد کرادفاندینگ در ایران می تواند سودی بیش از درصد تورم سالانه ایجاد کند. بنابراین عملا می توان گفت که کرادفاندینگ می تواند تمام نیازهای سرمایه گذاری برای بازنشستگی را تامین کند. حال سوال اینجاست که در ایران کرادفاندینگ چگونه اجرا می شود؟

کرادفاندینگ در ایران

در ایران این روش بر اساس پلتفرم دونگی امکان پذیر است. در دونگی طرح های اقتصادی گوناگونی بر اساس نوع ضمانت، نوع طرح، میزان سودآوری و همچنین دوره سرمایه گذاری ارائه می شود. بنابراین سرمایه گذاران می توانند بر اساس نیاز خود و استراتژی که دنبال می کنند اقدام به سرمایه گذاری نمایند.

از طرف دیگر برخی از طرح های ارائه شده در دونگی علاوه بر ضمانت اصل سرمایه دارای ضمانت هایی مبنی بر اجرای کامل تعهدات تعیین شده است. این مسئله در کنار تعیین پیش بینی سود بیش از 44  درصدی به صورت سالیانه (در خصوص بسیاری از طرح های ارائه شده) عملا توانسته به عنوان سرمایه‌گذاری کم ریسک برای بازنشستگی مطرح شود.

بیشتر بخوانید: بهترین سرمایه گذاری با پول کم؛ سهام، صندوق یا کرادفاندینگ

در کنار تمامی این موارد، سرمایه گذاری در دونگی بدون پرداخت کارمزد و مالیات امکان پذیر است. بنابراین عملا می توان گفت که سرمایه گذاری برای بازنشستگی از طریق دونگی بدون هزینه است و فرد می تواند با حداقل یک میلیون تومان در هر کدام از طرح های ارائه شده مشارکت کند. همچنین دونگی به واسطه اعتبارسنجی های مالی که از شرکت های پذیرنده سرمایه انجام می دهد، این امکان را فراهم کرده است که سرمایه گذاران بتوانند با بررسی رایگان این اطلاعات ساده و سریع نسبت به انتخاب طرح و شرکت مورد نظر خود اقدام کند.

با مجموع این صحبت ها می توان به این نتیجه رسید که عملا شرایط به نحوی است که دونگی و طرح های ارائه شده در آن می تواند به عنوان بهترین گزینه برای سرمایه گذاری برای بازنشستگی و یکی از مهم ترین روش‌های ذخیره‌سازی برای دوران بازنشستگی محسوب شود.