بر اساس آمارهای اعلام شده توسط سارا جلالی، معاون اداره عملیات اعتباری بانک مرکزی، از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از 530 هزار نفر موفق به دریافت وام ازدواج و وام فرزندآوری شده اند و مجموع تسهیلات پرداختی به 119.2 هزار میلیارد تومان رسیده است. او همچنین تاکید می کند که از سال 1400، حدود 87٪ از کل متقاضیان وام خود را دریافت کرده اند و تنها 13 درصد در صف انتظار هستند.
اما این آمارها، تمام داستان نیست. گزارش میدانی خبرنگار اقتصادنیوز از تجربه های زوج های جوان نشان می دهد که فرآیند دریافت همین وام 300 تا 350 میلیون تومانی، می تواند از چند هفته تا هفت ماه به طول بینجامد. این تضاد، نشان می دهد که آغاز زندگی مشترک بسیاری از زوج ها با صف های طولانی و نوسان در پرداخت ها گره خورده است.
سعید و همسرش که اوایل اسفند 1403 ازدواج کرده اند، یکی از همین زوج ها هستند. آنها پس از بازگشایی سامانه، با صف های هزار تا 2,000 نفری در بانک های استان البرز و تهران مواجه شدند. سعید توضیح می دهد:
«ما امیدوار بودیم ظرف 2 تا 4 ماه وام را دریافت کنیم، اما بعد از سه ماه و نیم فقط موفق شدیم کد رهگیری بگیریم. به ما گفتند باید چندین ماه دیگر هم در صف بمانیم. برای یک وام 300 میلیون تومانی که حتی پاسخگوی هزینه های شروع یک زندگی نیست، این انتظار واقعا فرساینده بود».
آنها بارها ثبت نام خود را لغو و شعبه را تغییر دادند، اما پاسخی جز «فرآیند سیستمی است» دریافت نکردند. این زوج همچنین به رونق بازار خرید و فروش وام ازدواج اشاره می کنند و می گویند در حالی که افراد نیازمند ماه ها در صف می مانند، عده ای به راحتی وام را گرفته و می فروشند.
سعید با ناامیدی ادامه می دهد:
«با وام 300 میلیون تومانی در تهران حتی نمی توان یک خانه کوچک رهن کرد، چه برسد به آغاز یک زندگی کامل. وقتی حمایت عملی از سوی دولت وجود ندارد، توصیه های مداوم به ازدواج و فرزندآوری، بیشتر شبیه شعار است و فقط فشار روانی بر جوانان وارد می کند».
او به طرح هایی مانند ارائه کارت خرید به جای وام نقدی نیز انتقاد دارد و می گوید:
«وقتی کسی خانه ندارد، وسایل خریداری شده را کجا بگذارد؟ این برنامه ها بیشتر نوعی فرار به جلو است تا راه حل واقعی».
در مقابل، تجربه یگانه و همسرش، تفاوت چشمگیر سیستم بانکی را نشان می دهد. یگانه که در بانک آینده ثبت نام کرده بود، تنها 7 روز پس از مراجعه به شعبه، وام خود را دریافت کرد. او روایت می کند:
«کارکنان بانک مودب بودند و مراحل اداری بدون مشکل انجام شد. فقط یک ضامن خواستند و پرونده به سرعت پیش رفت».
اما همسر او، با وجود ثبت نام همزمان، سرنوشت کاملا متفاوتی داشت. او پس از 7 ماه انتظار بی نتیجه در بانک های دی و شهر، در نهایت مجبور شد ثبت نام خود را برای سومین بار لغو کرده و در همان بانک آینده انجام دهد. این زوج نیز مانند دیگران به ناکافی بودن مبلغ وام اشاره می کنند و می گویند این مبلغ ناچیز، ارزش این انتظار طولانی و فرساینده را ندارد.
برای زوج دیگری، این وام تنها یک کمک هزینه نیست، بلکه تمام برنامه زندگی شان به آن وابسته است. آنها می گویند:
«رهن خانه و برگزاری مراسم عروسی ما کاملا به این وام وابسته است. ماه هاست مراسم را به تعویق انداخته ایم و چاره ای جز انتظار نداریم».
این تاخیر، نه تنها استرس و نگرانی آنها را افزایش داده، بلکه تمام برنامه های اقتصادی خانواده را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
تجربه این 3 زوج به صورت واضح نشان می دهد که دریافت وام ازدواج در ایران، بیش از آنکه یک فرآیند یکپارچه و حمایتی باشد، به یک لاتاری شباهت دارد. موفقیت یا عدم موفقیت شما، نه به شرایطتان، بلکه به انتخاب تصادفی بانک و ظرفیت شعبه ای بستگی دارد که در آن ثبت نام می کنید؛ تفاوتی که برای جوانانی که به امید شروع زندگی مشترک چشم به این وام دارند، سرنوشت ساز است.
برای به دست آوردن سرمایه شروع زندگی، روی پای خودتان بایستید
در شرایطی که دریافت یک وام ناکافی به یک «لاتاری» فرساینده و چند ماهه تبدیل شده، یک راهکار هوشمندانه تر وجود دارد که به جای انتظار در صف های بسته بانک ها، سرمایه شروع زندگی خود را فعالانه بسازید. پلتفرم دونگی این فرصت را فراهم می کند تا با یک برنامه ریزی هوشمندانه، از قدرت سرمایه گذاری مولد برای رسیدن به اهداف بزرگتان استفاده کنید.
به جای ماه ها استرس برای یک مبلغ محدود، شما می توانید از همین امروز با سرمایه ای اندک، در طرح های سرمایه گذاری معتبر و سودآور شریک شوید و با حمایت ضمانت نامه های بانکی، ثروتی به مراتب بزرگتر از هر وامی برای آینده خود خلق کنید. با این شیوه و با کمک اثر مرکب در آینده می توانید چندین برابر پول وام های امروزی را خلق کنید و به یک سرمایه گذار باهوش تبدیل شوید. همین الان می توانید حتی با 1 میلیون تومان تحت نظارت گروه مالی فیروزه و با مجوز سازمان فرابورس، سرمایه گذاری خود را آغاز کنید.
