حساب های بانکی مازاد در ایران: 5 برابر میانگین جهانی و برنامه بستن 300 میلیون حساب

به گزارش ایرنا، ایران با چالشی بزرگ در حوزه مالی روبه رو است: وجود 650 میلیون حساب بانکی راکد و فراموش شده برای افراد بالای 18 سال که 5 برابر میانگین جهانی (1.5 تا 2 حساب به ازای هر فرد) است. این حساب ها، که بسیاری از صاحبان شان حتی از وجود آن ها بی خبرند یا سال ها بدون گردش مانده اند، به بستری برای پولشویی، فرار مالیاتی، فعالیت های غیرقانونی و حتی تبادلات خلاف امنیت ملی تبدیل شده اند. بانک مرکزی برای مقابله با این معضل، سامانه ای آنلاین راه اندازی می کند تا مردم بتوانند حساب های مازاد خود را به راحتی ببندند و تعداد حساب ها را در دو سال آینده به 350 میلیون کاهش دهد، با هدف رسیدن به میانگین جهانی.

بسیاری از افراد از تعداد دقیق حساب های خود آگاه نیستند؛ برخی برای ضمانت وام دیگران یا به دلایل فراموش شده باز کرده اند و حالا در کشوها یا ذهن ها خاک می خورند. آمار بانک مرکزی نشان می دهد هر فرد ایرانی بالای 18 سال به طور متوسط 9 حساب دارد، در حالی که در جهان، اکثر مردم با 2 یا 3 حساب فعالیت می کنند. این حساب های راکد، نه تنها منابع بانکی را بیهوده اشغال کرده، بلکه فرصت سوءاستفاده را برای مجرمان فراهم می کند. مراجع قضایی نیز بر ساماندهی این حساب ها تاکید دارند؛ زیرا اجاره آن ها به دیگران، از هموطنان تا اتباع غیرمجاز، مشکلات قانونی ایجاد کرده است.

بانک مرکزی برای حل این مسئله، درگاهی اینترنتی ایجاد می کند تا افراد بتوانند تمام حساب های سپرده خود (فعال، مسدود یا بسته) را مشاهده و درخواست بستن حساب های غیرضروری را ثبت کنند. این سامانه، درخواست ها را جمع آوری و به بانک های مربوطه ارسال می کند. اگر مانعی مانند توقیف قضایی یا دسته چک تحویل نشده وجود داشته باشد، با پیامک به صاحب حساب اطلاع داده می شود تا رفع شود. پس از آن، مانده حساب به شماره ای که فرد اعلام کرده منتقل شده و حساب کاملا بسته می شود. تنها تاریخچه گردش حساب باقی می ماند و امکان فعالیت مجدد وجود ندارد.

بانک مرکزی تاکید دارد که بستن حساب ها باید کامل باشد، نه مسدودی موقت. بسیاری از بانک ها حساب ها را مسدود می کنند، اما مردم برای بستن کامل به مراجعه حضوری نیاز دارند که به دلیل مسافت یا مشغله، انجام نمی شود. با این سامانه، افراد بدون نیاز به حضور فیزیکی، حساب های مازاد را مدیریت می کنند. مطالعات بانکی نشان می دهد اکثر مردم فقط از 2 یا 3 حساب استفاده می کنند و بقیه بدون مانده یا گردش رها شده اند. این اقدام، نه تنها منابع را آزاد می کند، بلکه از دسترسی افراد به مانده های فراموش شده شان اطمینان می دهد.

ساماندهی حساب ها، ابزاری موثر برای مقابله با پولشویی و حساب های اجاره ای است. اگر فردی حساب را اجاره دهد، صاحب اصلی هر زمان می تواند آن را ببندد و مانده را به حساب دیگری منتقل کند. این امر، اجاره دهندگان را محتاط تر می کند و حساب ها را قابل ردیابی می سازد. همزمان با برنامه وزارت کشور برای ساماندهی اتباع خارجی، بانک مرکزی می تواند به اتباع قانونی مجوز افتتاح حساب دهد تا با حساب های خود فعالیت کنند و نظارت بر معاملات شان آسان تر شود، بدون نیاز به اجاره حساب از ایرانیان.

بانک مرکزی بر آموزش عمومی و اطلاع رسانی تاکید دارد، به ویژه برای کسانی که به اینترنت دسترسی ندارند یا بی سواد هستند، تا هیچ آسیبی نبینند. این طرح، با اجرای دقیق، می تواند حساب ها را به سطح جهانی برساند و از سوءاستفاده ها جلوگیری کند.

در این فرآیند، دونگی، پلتفرم تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ) با مجوز رسمی از فرابورس ایران و تحت نظارت گروه مالی فیروزه، می تواند به عنوان ابزاری مکمل عمل کند. این پلتفرم با جذب سرمایه های خرد و ارائه شفافیت، به افراد و کسب وکارها کمک می کند تا منابع مالی خود را بدون نیاز به حساب های مازاد مدیریت کنند و از ریسک های مرتبط با حساب های راکد در امان بمانند.