قانون جدید سن بازنشستگی تامین اجتماعی ۱۴۰۴ | نحوه محاسبه و شرایط

هر روز قانون ها تو این کشور عوض میشن و نمیشه فهمید شرایط تا کی میتونه پایدار بمونه. یکی از همین موارد، قانون جدید سن بازنشستگی تامین اجتماعی ۱۴۰۴ که سازمان تامین اجتماعی بالاخره اونو ابلاغ کرد. اینم مثل قانونای دیگه یه سری خوبی و یه سری بدی هایی داشت که بهتره بهشون پرداخته بشه. ماهم قصد داریم در این مقاله از مجله دونگی مو به مو اونارو بررسی کرده و ببینیم بالاخره بعد از چند سال و با چه شرایطی میشه بازنشسته شد.

نگاهی به قانون جدید سن بازنشستگی تامین اجتماعی ۱۴۰۴

قانون جدید سن بازنشستگی تامین اجتماعی از سال ۱۴۰۳ اجرایی شده و قراره تا ۱۴۰۵ هم ادامه داشته باشه. قانون جدید سازمان تامین اجتماعی برای بازنشسته ها روز ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ به همه دستگاه ها ابلاغ شد و طی این ابلاغیه، سن مردان رو از ۶۰ به ۶۲ سال برده، اما خانم‌ها هنوز هم میتونن تو سن ۵۵ سالگی بازنشست بشن. حداقل سابقه هم از ۲۰ به ۱۵ سال کم شده اما حداکثر سابقه مردان به ۳۵ سال و زنان ۳۰ سال رسیده.
در بندهای مختلف بخشنامه اومده که این تغییرات برای پایداری صندوق تامین اجتماعی اومده و بیشتر کارگران جدید رو تحت تاثیر قرار میده. به این ترتیب کسایی که قبل از ۱۴۰۳ بیش از ۲۸ سال سابقه داشته باشن، کمتر اذیت میشن.​

نحوه محاسبه قانون جدید سن بازنشستگی

محاسبه تو قانون جدید حالا پلکانیه و به سابقه خود فرد بستگی داره. بخشنامه سازمان تامین اجتماعی جدول دقیقی هم داره که اگه سابقه کم باشه باید ماه های اضافه رو به جاش کار کنی. مثلا برای ۲۰ سال سابقه مردان، هر سال کسری ۳ ماه اضافه میخواد. مشاغل سخت و ایثارگران استثنا دارن و تخفیف میگیرن. هدف قانون بیشتر این بوده که کارگر ها یهو دچار شوک نشن و فرصت برنامه ریزی بهتر براشون فراهم باشه.

مردها جدیدا در چه سنی بازنشسته می‌شوند؟ (قانون جدید سن مردها برای بازنشستگی)

سن بازنشستگی مردان طبق قانون جدید تامین اجتماعی ۱۴۰۴ به طور عمومی ۶۲ سال تمام با حداقل ۱۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه تعیین شده. اما این سن ثابت نیست و بسته به میزان سابقه بیمه فرد، جدول پلکانی سنوات اضافه میاد روش که کار رو برای بعضی ها طولانی تر میکنه. مثلا اگر سابقه کامل ۳۰ سال یا بیشتر نداشته باشی، باید ماه های اضافی کار کنی تا شرایط برآورده بشه.

این تغییرات از بخشنامه سازمان تامین اجتماعی میاد و هدفش افزایش دوره پرداخت حق بیمه برای پایداری صندوق بوده. کارگرانی که سابقه شون قبل از ۱۴۰۳ پر شده کمتر تحت تاثیر قرار می گیرن.​

شرایطی که تغییر کرده

شرایط اصلی که تغییر کرده برای مردانی هست که سابقه بیمه شون بین ۱۵ تا ۲۸ سال قرار داره. در این حالت جدول پلکانی سنوات اضافه الزامی میشه و به ازای هر سال کسری از ۳۰ سال سابقه کامل، ۲ تا ۴ ماه به سابقه اضافه لازمه. مثلا مردی با ۲۰ سال سابقه ۱۰ سال کسری داره که هر سالش حدود ۳ ماه اضافه می کنه و مجموعا باید ۳۱ سال و ۳ ماه کار کنه تا به سن ۶۲ برسه.

کارگران جدید وارد شده به بازار کار ممکنه تا ۵ سال دیرتر از موعد بازنشسته بشن. این تغییر عملا دوره کاری رو طولانی تر میکنه تا حق بیمه بیشتری جمع بشه و حقوق بازنشستگی بهتر محاسبه بشه. خیلی از کارگرها با این قانون مجبور شدن برنامه شغلی شون رو بازنگری کنن و حتی به فکر مشاغل پاره وقت یا تکمیل سابقه باشن.

شرایطی که تغییر نکرده

خوشبختانه تعدادی از شرایط مثل قبل باقی مونده و استثنای خوبی برای گروه های خاص فراهم میکنه. مردانی که ۳۵ سال سابقه کامل پرداخت حق بیمه دارن بدون توجه به سنشون فوری بازنشسته میشن و نیازی به سن ۶۲ ندارن. ایثارگران هم تا ۳ سال تخفیف سن دریافت میکنن و مشاغل سخت و زیان آور با فقط ۲۰ سال سابقه متوالی یا ۲۵ سال متناوب بدون شرط سنی میان.

سابقه های بالای ۲۸ سال که قبل از ابلاغ قانون در مرداد ۱۴۰۳ پر شده هم بدون هیچ تغییری طبق مقررات قبلی محاسبه میشه. بخشنامه جدید صراحتا این استثناها رو حفظ کرده تا عدالت برای گروه های خاص رعایت بشه و فشار روی همه یکسان نباشه. این شرایط به خیلی ها کمک میکنه زودتر از موعد برسن و حقوق کامل بگیرن.

سن بازنشستگی خانم ها چه تغییری کرده؟ (قانون جدید سن زن برای بازنشستگی)

خانوم ها هم یه سری تغییر تو روند بازنشسته شدنشون داشتن و بعضی از قانون ها هم همچنان به همون روال سابق ادامه پیدا میکنه:

شرایطی که عوض نشده

در قانون جدید یه خانوم هنوزم اگه ۲۰ سال سابقه بیمه داشته باشه، میتونه با رسیدن سنش به ۵۵ بازنشسته بشه. اگر هم ۳۰ سال سابقه پرداخت بیمه داری، باز هم میتونی تو ۴۵ سالگی بازنشسته بشی و این قانونا دست نخورده باقی موندن. اگه حتی اوضات بهتر باشه و ۳۵ سال بیمه پرداخت کرده باشی، بدون اینکه به سنت نگاه بکنن بازنشسته میشی.

شرایط تغییر یافته

تا اینجاش که خیلی سخت نبود، اما ببینیم چیا تو این قانون برا خانوما تغییر کرده. قبلا اگه زنی ۱۰ سال سابقه پرداخت بیمه داشت و سنش به ۶۰ سال می رسید، می تونست بازنشسته بشه؛ تو این قانون جدید به تغییر کوچیک داریم و اونم اینه که هنوزم با ۱۰ سابقه میشه بازنشسته شد، ولی مستمریش یک سوم حقوق کامل یعنی ۱۰ روز خواهد بود.

اگه زنی سه تا فرزند داشته باشه و سرپرست خونواده هم باشه، میتونه با ۲۰ سال سابقه و داشتن ۴۰ سال سن بازنشسته بشه. البته این فراد باید ساکن روستا یا عشایر باشن. مادرانی که این شرایطو داشته باشن و شغلی نداشته باشن، حتی نیازی به پرداخت بیمه سازمان تامین اجتماعی هم ندارن و تحت پوشش خواهند بود.

تاثیر سابقه پرداخت حق بیمه در قانون جدید بازنشستگی چقدره؟

سابقه بیمه حالا مبنای اصلی محاسبه حقوق ماهانس. هر سال اضافه مستقیم حقوق رو ۳.۳ درصد بالا میبره چون فرمول حقوق بر اساس (میانگین دستمزد × سابقه ÷ ۳۰) کار میکنه. مثلا ۲۵ سال سابقه حقوق ۸۳ درصد کامل میده؛ در حالی که ۳۵ سال ۱۰۰ درصد یا بیشتر. بخشنامه جدید ضریب جریمه برای وقفه های پرداخت رو هم اضافه کرده که سابقه شکسته رو کم ارزش میکنه.

حق بیمه اختیاری یا مشاغل آزاد هم ضریب پایین تری داره و فقط ۷۰ درصد حساب میشه. کارفرماها هم باید حق بیمه کامل بدن وگرنه سابقه ناقص ثبت نمیشه. این قانون پرداخت منظم رو الزامی کرده تا حقوق بازنشستگی قابل اتکا باشه و کارگر از جریمه های پنهان در امان بمونه.

بیشتر بخوانید: تفاوت بیمه عمر و سرمایه گذاری در بانک قبل از خرید بیمه عمر یا سرمایه گذاری در بانک بررسی کنید.

افزایش سابقه بیمه برای بازنشستگی زودتر از موعد

اگه میخوای زودتر بازنشسته بشی، باید یا حق بیمتو یه جا بدی یا به صورت اختیاری چند سال بیشتر بپردازی. حداکثر ۱۰ سال حق بیمه رو یه جا میتونی بخری، اما حقوقش فقط ۵۰ درصد کامل حساب میشه. حق بیمه اختیاری هم برای بیکاران یا آزادها خوبه، اما ضریب ۰.۷ داره و هر سال حدود ۵ میلیون هزینه داره.

اگه شغلتو عوض کنی و تو یکی از مشاغل سخت شروع به کار کنی هم سابقت سریعتر پر میشه و شامل جریمه پلکانی نمیشه. بخشنامه جدید اجازه داده بعد از ۶۰ سالگی هم اختیاری ادامه بدی تا حقوقت افزایش پیدا کنه. با قانون جدید اگه بتونی پرداخت اختیاری رو با کار کردن تو مشاغل خاص و سخت ترکیب کنی، هم زود بازنشسته میشی هم حقوقت بهتر میشه.

حرف آخر: بالاخره قانون جدید به نفع بازنشسته هاست یا به ضررشون؟

داشتن بیمه مثل سرمایه گذاری میمونه که روی آیندت و مخصوصا دوره میانسالیت اثر میذاره. قانون جدیدی هم که برا بازنشسته ها گذاشتن، یه سری مزایا و معایبی داره؛ از یه طرف حقوقی که بعد از بازنشستگی میگیری رو در شرایط خاص بهتر میکنه، از طرف دیگه کارگرهای میانسال رو تحت فشار گذاشته. اما خبر خوب اینه که با برنامه ریزی بهتر و استفاده از یه سری چاله چوله های قانونی، میتونی هم زودتر بازنشسته بشی، هم حقوق مطمئن بگیری. پس آیندت رو جدی بگیر و از همین امروز اقدام کن.