سامانه ساتنا یک راهکار سریع، امن و قطعی برای انتقال وجه بین بانکی در کشور ماست که امکان جابه جایی آنی مبالغ کلان را فراهم می کند. انتقال وجه بانکی ساتنا در افزایش سرعت معاملات بانکی و کاهش ریسک خطا نقش حیاتی دارد. به همین دلیل بسیاری از ایرانی ها از این روش برای سرمایه گذاری، خرید و فروش دارایی ها و حتی تامین مالی جمعی (کرادفاندینگ) استفاده می کنند. با این روش می توانند با اطمینان کامل و در لحظه، وجوه خود را انتقال دهند و از شفافیت و امنیت تراکنش ها نیز مطمئن باشند.
سامانه تسویه ناخالص آنی یک روش بسیار مطمئن و سریع بین بانک هاست که جریان پول و فرصت های مالی شما را به صورت فوری و قابل اعتماد برقرار می کند. در ادامه با این مقاله با مجله دونگی همراه باشید تا به شرح کامل این روش، نحوه انجام و مزایای آن بپردازیم.
سامانه ساتنا کوتاه شده عبارت «سامانه تسویه ناخالص آنی» و یکی از سامانه های مهم پرداخت بین بانکی است که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران راه اندازی شده است. این سامانه با هدف انجام سریع، دقیق و امن تراکنش های بین بانکی برای مبالغ بالا ایجاد شده است.
در این سامانه انتقال وجه بین بانک ها به صورت آنی و قطعی انجام می شود. به عبارت دیگر، دستورات پرداخت در همان لحظه تسویه صورت می گیرد و بدون اینکه به تجمیع یا پردازش دسته ای نیاز باشد، وجه بلافاصله از حساب بانک مبدا کاسته و به حساب بانک مقصد اضافه می شود.
بانک مرکزی برای پاسخ سریع به پرداخت های کلان، سریع و ایمن در نظام بانکی، ساتنا را راه اندازی کرده است. به طور کلی اهداف از راه اندازی انتقال وجه بانکی ساتنا عبارتند از:
افزایش سرعت و کارایی نظام پرداخت کشور
کاهش ریسک اعتباری و نقدینگی ناشی از تسویه های تجمیعی و غیر آنی
ایجاد شفافیت و انضباط مالی در تراکنش های بین بانکی
هماهنگی با استانداردهای بین المللی در حوزه پرداخت های کلان (مانند RTGS در سایر کشورها)
همچنین باید به مزایای متعدد این سامانه در مقایسه با روش های قدیمی انتقال وجه نیز اشاره کنیم که عبارتند از:
معیارهای مقایسه
روش های قدیمی (مانند پایا یا حواله کاغذی)
سامانه ساتنا
زمان تسویه
تسویه در پایان روز یا چند نوبت در روز
تسویه آنی و در لحظه
میزان امنیت
امکان بروز خطا یا تاخیر در تسویه ها
امنیت کامل و قطعیت انتقال وجه در لحظه
کاربرد اصلی
پرداخت های خرد یا گروهی
پرداخت های کلان (بالای 100 میلیون ریال)
ریسک نقدینگی و اعتباری
به دلیل تاخیر در تسویه ریسک بالاتری دارد
از آنجا که تسویه قطعی است، ریسک پایینی دارد
وابستگی به اسناد فیزیکی
به تایید کارکنان بانک و اسناد نیاز دارد
به صورت کاملا الکترونیکی و بدون کاغذ انجام می شود
مهم ترین موارد استفاده از سامانه ساتنا عبارتند از:
انتقال وجه بین حساب های مختلف در بانک های متفاوت برای مبالغ بالا
تسویه معاملات بین بانکی، بورس و شرکت های بزرگ
انتقال سرمایه به پروژه های کرادفاندینگ دونگی
پرداخت های فوری سازمانی یا دولتی با اهمیت زمانی بالا
تعریف سامانه تسویه ناخالص آنی
سامانه تسویه ناخالص آنی یک سیستم بانکی است که از طریق آن می توانید مبالغ زیاد پول را در همان لحظه و به صورت قطعی از یک بانک به بانک دیگر انتقال دهید.
برای درک بهتر این سامانه، فرض کنید می خواهید از حساب خود در بانک ملی، مبلغ 50 میلیون تومان را به حساب فرد دیگری در بانک ملت واریز کنید. در این صورت نمی توانید از روش کارت به کارت استفاده کنید. اما اگر این انتقال از طریق ساتنا انجام شود، پول در همان لحظه از حساب شما کم و به حساب فرد مورد نظر در بانک دیگر اضافه می شود.
این انتقال قطعی و غیرقابل برگشت است و دیگر نیازی نیست منتظر بمانید تا چند ساعت یا تا پایان روز، پول به حساب فرد مورد نظر بنشیند. با این توضیحات می توان گفت هدف از ایجاد ساتنا، انتقال های بانکی بزرگ سریع تر و مطمئن تر است. همچنین با اجرای این روش خطاها و تاخیرها کاهش می یابد و نیازی به استفاده از چک یا اسناد کاغذی برای پرداخت های کلان نیست.
مهم ترین مزایای ساتنا نیز عبارتند از:
سرعت بالا: پول بلافاصله منتقل می شود.
امنیت و قطعیت: انتقال برگشت ناپذیر و کاملا رسمی است.
راحتی: نیازی به حضور در بانک برای انتقال های بزرگ نیست و همه مراحل از طریق اینترنت بانک قابل اجراست.
شفافیت: تمام تراکنش ها در سامانه بانک مرکزی ثبت می شود.
تفاوت ساتنا و پایا
پایا نیز یکی از روش های انتقال وجه است که برای مبالغ کمتر انجام می شود. در جدول زیر به تفاوت بین ساتنا و پایا از نظر سرعت انتقال، سقف مبلغ و کارمزد پرداخته ایم.
فاکتورهای مقایسه
ساتنا (تسویه ناخالص آنی)
پایا (سامانه اتاق پایاپای الکترونیکی)
نوع تراکنش
برای مبالغ بالا و فوری
برای مبالغ پایین تر و غیرفوری
زمان انتقال وجه
در همان لحظه و به صورت یکباره
امکان انتقال چند نوبت در روز (3 مرتبه در روز کاری)
حداقل مبلغ انتقال
معمولا بیش از 100 میلیون ریال (10 میلیون تومان)
کمتر از 10 میلیون تومان
حداکثر مبلغ انتقال
بسته به سیاست بانک، سقف مشخص ندارد
تا 10 میلیون در هر تراکنش
کارمزد
به دلیل سرعت و تسویه فوری، کمی بیشتر از پایا
کمتر از ساتنا
قطعیت تراکنش
قطعی و غیرقابل برگشت در لحظه انجام
بعد از تسویه در نوبت پایا قطعی می شود
زمان دریافت وجه
در همان لحظه انجام می شود
ممکن است چند ساعت تا پایان همان روز کاری طول بکشد
کاربرد اصلی
انتقال های کلان، معاملات ملکی یا سازمانی و کرادفاندینگ
برای انتقال وجه از طریق این سامانه می توانید به صورت حضوری در شعب بانک و یا از طریق اپلیکیشن بانکی یا سامانه آنلاین بانک اقدام کنید. در ادامه به مراحل انجام آن در سامانه آنلاین و اطلاعات مورد نیاز برای اجرای این روش پرداخته ایم.
مراحل ثبت حواله ساتنا در سامانه آنلاین
اگر می خواهید از طریق سامانه آنلاین بانک اقدام کنید، باید وارد سایت بانکی شوید که پول شما در آن قرار دارد و می خواهید آن را به حساب دیگری واریز کنید. سپس مراحل زیر را انجام دهید.
مرحله 1 - ورود به سامانه بانک: برای انجام این روش باید وارد سایت یا اپ رسمی بانک شوید که در ابتدای لینک سایت https:// را مشاهده کنید. سپس با نام کاربری و رمز عبور یا رمز یک بار مصرف (OTP) وارد حساب شوید.
مرحله 2 - انتخاب گزینه انتقال وجه: بعد از ورود، وارد منوی انتقال وجه شوید و از بین دو گزینه ساتنا و پایا، گزینه «ساتنا» را انتخاب کنید.
مرحله 3 - انتخاب حساب مبدا: در این مرحله از لیست حساب های خود، حسابی را که می خواهید از آن پول برداشت شود، انتخاب کنید. البته باید مطمئن شوید موجودی کافی برای انتقال وجه را دارید.
مرحله 4 - وارد کردن اطلاعات گیرنده: در این مرحله اطلاعات لازم شامل نام گیرنده، شماره شبا (IBAN)، نام بانک مقصد و مبلغ انتقال را وارد کنید. در آخر هم برای اطمینان بیشتر توضیحات یا شناسه پرداخت را بنویسید. بهتر است شماره شبا در ساتنا را هم قبل از تایید بررسی کنید تا از درست بودن آن مطمئن شوید.
مرحله 5 - تایید نهایی با رمز پویا: در این مرحله سامانه از شما رمز یکبار مصرف می خواهد که آن را از طریق پیامک دریافت می کنید. با وارد کردن رمز پویا، گزینه تایید نهایی را بزنید و منتظر صدور رسید و اتمام عملیات بمانید. در صورت موفق بودن تراکنش، رسید الکترونیکی ساتنا برای شما نمایش داده می شود.
برای اینکه از انجام مراحل مطمئن شوید، از رسید عکس (اسکرین شات) بگیرید. بعد از چند دقیقه پیامک انتقال وجه برای شما و پیام واریز برای گیرنده ارسال می شود.
مراحل انتقال وجه از طریق موبایل بانک
اگر می خواهید از طریق اپلیکیشن بانک ساتنا را انجام دهید، در ابتدا باید اپ بانکی که پول شما در آن قرار دارد و می خواهید آن را به شخص دیگری انتقال دهید، بر روی گوشی خود نصب کنید. سپس برای اجرای ساتنا از طریق این اپلیکیشن به صورت زیر اقدام کنید:
مرحله 1 - آماده سازی اطلاعات لازم: در ابتدا باید اطلاعات لازم شامل شماره حساب/شماره شبا (IBAN) گیرنده، نام دقیق دریافت کننده، مبلغ و در صورت نیاز شناسه یا شرح تراکنش را داشته باشید.
مرحله 2 - انتخاب روش ارسال: برای استفاده از روش ساتنا می توانید انتقال را از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک، دستگاه های خودپرداز (در صورتی که بانک اجازه دهد) یا مراجعه حضوری به شعبه بانک انجام دهید. البته اکثر افراد این روش انتقال وجه را از طریق اپلیکیشن بانکی روی گوشی خود انجام می دهند.
مرحله 3 - ورود به فرم انتقال ساتنا: در اپلیکیشن بانکی یک گزینه مانند «انتقال ساتنا / انتقال بین بانکی فوری» وجود دارد که باید آن را انتخاب کنید.
مرحله 4 - وارد کردن اطلاعات: در این قسمت باید اطلاعاتی از قبیل نام و شماره شبا گیرنده، نام بانک مقصد (در برخی فرم ها انتخاب می شود)، مبلغ و شرح انتقال را وارد کنید. در همین مرحله با مشخص شدن وجه انتقال، بانک هزینه کارمزد را نشان می دهد که باید تایید کنید با مقدار آن موافق هستید.
مرحله 5 - احراز هویت و تایید نهایی: برای تایید تراکنش به CVV2، ورود رمز دوم پویا و کد امنیتی نیاز است که باید آن را وارد کنید. بعد از وارد کردن کد، درخواست ارسال می شود.
مرحله 6 - ارسال درخواست به سامانه ساتنا: در نهایت وقتی درخواست شما تایید می شود، در پلتفرم بانکی پیام «در حال پردازش» را مشاهده می کنید. در طی این مرحله بانک شما پیام پرداخت را به سامانه ساتنا در بانک مرکزی می فرستد.
مرحله 7 - بررسی و اعتبارسنجی توسط بانک مبدا: بانک مبدا مواردی همچون کافی بودن موجودی حساب شما، صحیح بودن اطلاعات وارد شده و محدودیت های حساب از جمله سقف روزانه را بررسی می کند. اگر مشکلی باشد، تراکنش رد یا خطا داده می شود و شما مطلع می شوید.
مرحله 8 - تسویه آنی در مرکز (بانک مرکزی): در صورت تایید، تسویه به صورت ناخالص و آنی انجام می شود. در این صورت بانک مرکزی حساب بانک مبدا را بدهکار و حساب بانک مقصد را بستانکار می کند. این مرحله طی چند ثانیه تا چند دقیقه طول می کشد.
مرحله 9 - اعلام وضعیت: در نهایت بانک مقصد خبر تسویه را دریافت کرده و به سرعت مبلغ را به حساب نهایی گیرنده می فرستد. شما هم در پلتفرم بانکی خود بسته به تنظیمات بانکی، پیامک انتقال وجه را دریافت می کنید.
دقت داشته باشید که رسید و مستندسازی در اپلیکیشن بانکی موجود است که در آن شماره مرجع تراکنش، زمان و مبلغ ذکر می شود. اگر تراکنش با خطا مواجه شد، برای پیگیری های لازم به این رسید نیاز دارید.
برای انجام این روش سریع انتقال وجه باید به چند توصیه امنیتی دقت داشته باشید:
اطلاعات گیرنده به خصوص شماره شبا و نام صاحب حساب را دقیق وارد و یک بار آن را چک کنید. حتی یک رقم اشتباه در شبا ممکن است باعث انتقال وجه به حساب اشتباهی شود.
برای انتقال وجه آنی با ساتنا از رمز دوم پویا استفاده کنید.
همانطور که در بالاتر هم گفتیم برای استفاده از سامانه آنلاین به لینک سایت که باید با https شروع شده باشد، دقت کنید.
در انتهای مراحل، رسید انتقال و شماره پیگیری ساتنا را همیشه نگه دارید؛ چون ممکن است بعدها به آن نیاز پیدا کنید.
از انجام تراکنش های بانکی در شبکه های عمومی یا رایانه های ناشناس خودداری کنید و فقط از طریق لپ تاپ یا گوشی شخصی خود آن را انجام دهید.
قبل از تایید نهایی، مبلغ، حساب مقصد و توضیحات تراکنش را دوباره مرور کنید. به هر حال انتقال وجه با ساتنا غیرقابل برگشت است.
محدودیت و سقف انتقال وجه ساتنا
اگرچه انتقال وجه با این روش در مقایسه با پایا و یا کارت به کارت بیشتر است، اما باز هم محدودیت دارد. به طور کلی سقف انتقال وجه در ساتنا توسط بانک مرکزی تعیین می شود و در این زمینه بانک های مختلف تفاوت های کمی با هم دارند.
نوع محدودیت
مقدار تقریبی (قابل تغییر در هر بانک)
توضیح
حداقل مبلغ انتقال
100 میلیون ریال (10 میلیون تومان)
تراکنش های کمتر از این مبلغ معمولا از طریق پایا انجام می شود
سقف انتقال هر تراکنش
حدود 500 میلیون تا 1 میلیارد ریال
بسته به سیاست داخلی هر بانک
سقف روزانه برای هر مشتری
معمولا تا 1 میلیارد ریال یا بیشتر (در برخی بانک ها قابل افزایش با مراجعه حضوری)
برای امنیت حساب ها محدود شده است
تعداد مجاز تراکنش ها
محدود به سقف کلی روزانه
انجام چندین تراکنش کوچک تر مجاز است تا سقف روزانه پر شود
توصیه ما این است قبل از انجام انتقال وجه، از سقف دقیق روزانه و کارمزدی که بانک مورد نظر دریافت می کند، مطلع شوید.
زمان واریز ساتنا
برخلاف روش کارت به کارت و یا واریز از طریق شماره حساب که در هر زمانی از شبانه روز و ایام هفته انجام می شود، این روش تنها در روزهای کاری هفته قابل انجام است. در جدول زیر به زمان انتقال ساتنا پرداخته ایم.
وضعیت
زمان تسویه
توضیح
روزهای کاری (شنبه تا چهارشنبه)
از حدود 8:00 تا 14:00
انتقال در لحظه تسویه می شود و وجه فورا به حساب مقصد می نشیند
پنج شنبه ها
معمولا تا 12 ظهر
-
خارج از ساعات کاری یا روزهای تعطیل رسمی
انجام می شود، ولی تسویه در اولین روز کاری بعدی انجام خواهد شد
-
نکته: اگر حواله در روز پنج شنبه بعد از ساعت کاری ثبت شود، معمولا تا شنبه صبح بعدی به حساب گیرنده واریز می شود.
هزینه ها و کارمزد حواله ساتنا
کارمزد انتقال ساتنا سیار اندک است، اما بسته به مبلغ و بانک تفاوت دارد.
نوع تراکنش
کارمزد تقریبی
انتقال وجه از طریق ساتنا
برای مبالغ بین 10 تا 50 میلیون تومان، کارمزد حدود 3 تا 4 هزار تومان است؛ برای مبالغ بالاتر از 50 میلیون تا 6 هزار تومان نیز می رسد
انتقال از شعبه بانکی
حدود 5,000 تا 10,000 تومان است
سرعت و امنیت سامانه تسویه ناخالص آنی بسیار بالاست و به همین دلیل هزینه و کارمزد آن مقرون به صرفه است. اما اگر انتقال های متعدد انجام می دهید، روش پایا ارزان تر است.
شرح مقصد در ساتنا چیست؟
شرح مقصد به معنای تکمیل فیلد «شرح مقصد» یا «توضیحات تراکنش» است که یکی از بخش های مهم در فرم حواله ساتنا محسوب می شود و برای ثبت علت یا هدف انتقال وجه کاربرد دارد. برای قسمت «شرح مقصد» که اختیاری است، می توانید توضیحاتی مانند موارد زیر را بنویسید:
پرداخت وجه قرارداد شماره 123
واریز اقساط خرید ملک
تسویه حساب با شرکت الف
وام قرض الحسنه شخصی
در همین رابطه چند نکته هم وجود دارد که باید به آنها توجه داشته باشید:
از نوشتن کلمات مبهم یا غیررسمی از جمله «پول برای دوست» خودداری کنید.
در تراکنش های رسمی، حتما شماره قرارداد یا شناسه پرداخت را وارد کنید.
به خاطر داشته باشید این قسمت در رسید تراکنش و سوابق بانکی ثبت می شود و در صورت نیاز، یک مدرک معتبر برای شفافیت مالی است.
انتقال وجه بانکی ساتنا یکی از پیشرفته ترین و مطمئن ترین ابزارهای بانکی کشور است که با هدف انتقال سریع، دقیق و امن وجوه بین بانک ها انجام می شود. این سامانه با تسویه آنی و قطعی تراکنش ها، نقش مهمی در افزایش سرعت گردش پول، کاهش ریسک خطا و ارتقای شفافیت مالی در نظام بانکی ایفا می کند.
البته باید با رعایت نکات امنیتی از جمله استفاده از رمز پویا، بررسی دقیق شماره شبا، ثبت شرح مقصد و حفظ رسید تراکنش، از بروز خطا یا سوء استفاده جلوگیری کنید که در این مطلب نیز به این موارد پرداختیم. به طور کلی ساتنا مزایایی همچون تسویه در لحظه، حذف وابستگی به چک و اسناد کاغذی، کاهش هزینه های انتقال و شفافیت در سوابق مالی را به همراه دارد.
این سامانه نه تنها برای کاربران بانکی کاربردی است، بلکه در مسیر مدرن سازی خدمات مالی، تسهیل مبادلات اقتصادی و ارتقای اعتماد در روابط تجاری و انتقال سرمایه به پروژه های کرادفاندینگ نقش اساسی دارد.
نویسنده: مانی حمزه زاده
نویسنده: مانی حمزه زاده
آمیخته ای از اقتصاد، مالی، مدیریت و تلاقیشون با اتفاقات روز رو اینجا براتون مینویسم و امیدوارم به خوبی با این سبک محتواها ارتباط بگیرید.