هشدار فوری به خریداران طلا؛ 500 پلتفرم آنلاین به دلیل خالی فروشی توقیف شدند!

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایسنا، همزمان با رونق گرفتن سایت ها و پلتفرم های فروش آنلاین طلا و هجوم گسترده مردم به این بازار، پدیده «خالی فروشی طلا» به یکی از بزرگ ترین نگرانی ها در این فضا تبدیل شده است.

این پلتفرم ها در ابتدا قرار بود بستری برای سرمایه گذاری های خرد حاصل از پس اندازها باشند تا هم ارزش سرمایه مردم حفظ شود و هم نقدینگی در شبکه اقتصاد داخلی به گردش درآید. قدرت خرید در این بسترها به قدری افزایش یافته بود که مردم می توانستند حتی با مبلغ 100 هزار تومان نیز طلا خریداری کرده و در کیف پول دیجیتال خود نگهداری کنند.

ایده این بود که پس از رسیدن به حجم مشخص، بتوانند معادل فیزیکی آن را دریافت کنند یا در همان پلتفرم به فروش برسانند.

اما یکی از بزرگ ترین چالش های این پلتفرم ها، ریسک شدید در قدرت نقدشوندگی، به خصوص در زمان های بحرانی بود که این قدرت را به شکل قابل توجهی کاهش می داد.

رشد چشمگیر تعداد این سایت ها طی یک سال اخیر، لزوم سامان دهی این حوزه را بیش از پیش نمایان کرد و همین موضوع باعث شد تا از اوایل بهمن ماه سال 1403، صدور هرگونه مجوز جدید برای پلتفرم های آنلاین فروش طلا متوقف شود.

در همین رابطه، محمد کشتی آرای، عضو هیات رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر اتاق اصناف ایران، با اشاره به اقدامات پیشگیرانه صورت گرفته برای اعتمادسازی و جلوگیری از زیان مردم گفت: 

«در یک سال گذشته، بیش از 500 پلتفرم و وب سایت فعال در زمینه خرید و فروش طلای آب شده در فضای مجازی شناسایی شده اند که به «خالی فروشی» طلا می پرداختند. یعنی از مردم وجه دریافت می کردند، در حالی که هیچ گونه طلای واقعی یا پشتوانه ای (بانک ذخیره طلا) برای فروش در اختیار نداشتند. در نهایت فعالیت این سامانه ها متوقف شد و در حال حاضر، به جز چند مورد استثنایی، هیچ مجوز رسمی برای فروش آنلاین طلا صادر نشده است».

او خاطرنشان کرد که واحدهای صنفی دارای مجوز کسب می توانند در فضای مجازی به تبلیغ و فروش طلا بپردازند، اما پلتفرم هایی که مستقیما طلای آب شده یا شمش می فروشند، باید حتما به میزان فروش خود پشتوانه فیزیکی طلا داشته باشند. این فعال صنفی توضیح داد:

«در این رابطه بانک مرکزی اعلام کرد که پلتفرم ها برای اینکه بتوانند هر میزان طلا به فروش برسانند، باید معادل آن را در بانک سپرده کرده و در سامانه تجارت ثبت کنند. برای مثال اگر یک پلتفرم 5 کیلوگرم طلا برای فروش داشته باشد، باید آن را در سامانه تجارت ثبت کند و به هر میزانی که فروخت، آن را اظهار کند تا از موجودی طلا کسر شود. چرا که اگر از آن 5 کیلوگرم، 1 کیلوگرم به فروش رسید، باید معادل آن 1 کیلوگرم طلا به صورت فیزیکی وجود داشته باشد تا از خالی فروشی جلوگیری شود».

کشتی آرای به موج شدید تبلیغات این پلتفرم ها در سراسر شهرها و بر روی بیلبوردها اشاره کرد و گفت که همین موضوع باعث ورود نهادهای نظارتی شد. او اظهار کرد:

«شاهد بودیم که از یک مقطع زمانی به بعد اکثر تبلیغات در سطح شهرها جمع شدند، چرا که این پلتفرم ها به میزان فروشی که انجام می دادند، معادل فیزیکی طلا نداشتند و در حال خالی فروشی بودند که جلوی فعالیتشان گرفته شد».

وی افزود در حال حاضر به غیر از چند پلتفرم مجاز که ذخایر طلای فیزیکی دارند و مشتریان هر زمان بخواهند می توانند طلای خود را فیزیکی تحویل بگیرند، هر پلتفرم دیگری که این شرط را نداشته باشد، غیرمجاز به حساب می آید.

این عضو هیات رئیسه کمیسیون تخصصی طلا و جواهر تصریح کرد که بر اساس قانون، تنها پلتفرم هایی مجاز به فعالیت هستند که 4 شرط اصلی را رعایت کنند. نخست، دریافت مجوز از وزارت صمت. دوم، اخذ مجوز از اتحادیه کشوری کسب وکارهای مجازی. سوم، دریافت مجوز از اتحادیه طلا و جواهر و چهارم، نگهداری معادل فیزیکی طلای فروخته شده به صورت ذخیره در بانک.

کشتی آرای در مورد تاثیر این پلتفرم ها بر بازار سنتی گفت:

«تصور اینکه فعالیت این پلتفرم ها تاثیری بر بازار فیزیکی طلا نداشته باشد، چندان دقیق نیست. با این حال، بازار اصلی طلا همچنان به صورت سنتی فعالیت می کند و به دلیل ماهیت فیزیکی و مشهود خود، از اعتبار و پشتوانه قابل اعتماد و بالایی برخوردار است».

او همچنین با انتقاد از روند آسان صدور مجوزها در گذشته گفت:

«در سال های اخیر با هدف بهبود فضای کسب وکار، درگاه ملی مجوزها راه اندازی شد. با این حال، گسترش سریع صدور مجوزها باعث شد برخی افراد فاقد تخصص لازم نیز وارد صنوفی شوند که نیازمند مهارت و دانش بالایی هستند».

وی توضیح داد که چالش های ایجاد شده را برای وزارت صمت تشریح کرده اند و تاکید کرده اند که برای مشاغل حساس نباید به آسانی مجوز صادر شود. برای مثال، در گذشته اگر کسی قصد دریافت پروانه کسب طلافروشی داشت، باید حداقل 7 سال سابقه کار در این حوزه را ارائه می داد.

کشتی آرای در پایان تاکید کرد:

«به مردم و تمام افرادی که قصد سرمایه گذاری در بازار طلا را دارند توصیه می شود تا حد امکان از طریق بازارهای فیزیکی و دارای مجوز صنفی اقدام به خرید کنند. برای سرمایه گذاری، خرید سکه بهترین گزینه است، چرا که از اعتبار بالاتری نسبت به سایر انواع طلا برخوردار بوده و قابلیت نقدشوندگی آن نیز بسیار بیشتر است».